PHỎNG VẤN TÁC GIẢ MINH VÕ - Giao cảm

Hà Nội, vì bị tai biến mạch máu não, ngày 13.6.1997, thọ 88 tuổi.Một vài điểm nổi bật trong bài tham luận của Nguyễn Mạnh Tường đọc ngày30.10.1956:Trong cuốn ‘’Trăm Hoa Đua Nở Trên Đất Bắc’’ của Hoàng Văn Chí, Văn Hóa xuất bảntại Sài Gòn năm 1959, từ trang 293 (phần phụ lục) có đăng nguyên văn bài tham luậnnày dài ba chục trang. Diễn giả nêu lên 4 điểm chính:A. Vấn đề pháp lý trong cải cách ruộng đất.B. Các nguyên nhân sai lầm.C. Bất chấp chuyên môn.D. Phương hướng sửa chữa các sai lầm.Ngay trong đoạn mở đầu Nguyễn Mạnh Tường đã thẳng thắn chỉ ra rằng: ‘’...theoý tôi các sai lầm (trong Cải Cách Ruộng Đất, Minh Võ) chỉ là biểu hiện điển hình và biđát nhất của những thiếu sót trong sự lãnh đạo của đảng lao động. Do đó tôi xin phépđược góp ý kiến xây dựng quan điểm lãnh đạo của đảng lao động’’.Cũng trong đoạn mở đầu Nguyễn Mạnh Tường đã làm một cuộc so sánh cómãnh lực dìm chế độ Hà Nội xuống đất đen:‘’Lắng nghe dư luận đồng bào Hà Nội thôi ta được biết rằng có ít ra một doanhnghiệp quốc gia lãng phí bao nhiêu triệu trong khi dưới chế độ Pháp thuộc cũng doanhnghiệp ấy mang lại cho thực dân đế quốc những số lãi khổng lồ’’. ‘’Về hộ khẩu thì cánbộ tỏ vẻ không phải là gìn giữ an ninh trật tự, phá vỡ cơ sở của địch, trái lại quấy nhiễunhân dân, tạo ra một đời sống thành thị điêu đứng cho tất cả’’.Thêm một tiếng nói nữa về đời sống cán bộ tập kết:‘’Ta quên thế nào được các đồng bào tập kết ra ngoài Bắc, số phận con cái củahọ ở Hà Nội, Hải Phòng, số phận của chính họ, bi đát quá nỗi ?’’Về điểm A, tác giả so sánh hai khẩu hiệu một bên của chế độ, một bên của pháplý:‘’Khi đưa ra khẩu hiệu: ‘’Thà chết mười người oan còn hơn để sót một địch’’, thìkhẩu hiệu này chẳng những quá tả một cách vô lý mà còn phản lại cách mạng là đàngkhác nũa…Khẩu hiệu của pháp lý thì khác hẳn: ‘’Thà 10 địch sót còn hơn một người bịkết án oan’’.Về điểm B. Những nguyên nhân sai lầm, ông viết:‘’Sở dĩ ta không để ý đến giải pháp pháp lý là vì có 3 lý do:a. Quan điểm ta, địch, thù, bạn rất mơ hồ.b. Ta bất chấp pháp luật, lấy chính trị lấn áp pháp lý.c. Ta bất chấp chuyên môn’’.Sau đây là vài đoạn trong chuyện cộng sản bất chấp chuyên môn:‘’...Trong 10 năm qua ta thấy một tình trạng quái gở. Chính trị ám ảnh đầu ócchúng ta đến nỗi hai chữ ‘’lập trường’’ làm ta mất ăn mất ngủ. Nếu dùng một hình ảnhduy tâm, tôi ví lập trường như cái oan hồn theo đuổi ngày đêm kẻ nào đã hãm hại chủnó...’’‘’Dầu sao ở Việt Nam chúng ta đã xảy ra những việc như sau đây, ta cần ghi lạiđể con cháu ta cười muôn thuở: Khi chọn một người vặn lái ô tô, ta không hỏi người ấycó bằng vặn lái bao năm, ta chỉ hỏi: ‘’có lập trường không ?’’ Kết quả là: Từ hai nămnay, riêng trong thủ đô Hà Nội, hàng trăm tai nạn xảy ra, do các người vặn lái ô tô có lậptrường mà không nắm chuyên môn. Khi đưa tới bệnh viện, một bệnh nhân cấp cứu, vấnđề mang ra thảo luận trước tiên là: ‘’bệnh nhân thành phần giai cấp nào ? Chữa cho địachủ thì ‘’mất lập trường’’. Để nó chết mới chứng minh mình có lập trường’’ (hiện tượng185 PHẢN KHÁNG PHẢN TỈNH THỰC HAY HƯ