PHỎNG VẤN TÁC GIẢ MINH VÕ - Giao cảm

- Khi đi mẹ mày dặn: Khó khăn gì đã có con Hằng. Cháu giỏi ngữ. Cậu chẳng biếttiếng tăm...Tôi vẫn ngồi im, cậu hắng giọng, lại tiếp:- Hàng họ cậu cũng đã chuẩn bị hòm hòm...Nhưng gay go nhất là khoản cước.Tôi lại muốn nằm, tôi muốn kết thúc nhanh chóng. Tôi rút nắm tiền dưới gối:- Đây cậu cầm lấy’’. (trang 234)Trao tiền cho ông cậu tham lam mà bủn xỉn xong Hằng ‘’trùm kín chăn để khỏinhìn thấy cậu’’. Nàng nhớ lại dĩ vãng, lúc mà nàng nghe lời mẹ đến báo tin cho cậu mợbiết mẹ nàng mới bị ‘’xe chẹt’’ cụt chân. Câu mà cậu nàng nói còn văng vảng đâu đây:- Thế còn may. Hôm qua ở Đường Triệu Việt Vương có thằng bé 15 tuổi bị xechẹt cưa cụt cả hai chân. Không chịu chấp hành luật lệ giao thông. Sống mà vô tổ chức,vô kỷ luật thì thế nào cũng chết, chẳng sớm thì muộn...’’ (trang 235)Thật là giọng lưỡi của những kẻ vô tình vô nghĩa. Nghe cháu nói chị bị xe cán cụtmột chân mà lại tỉnh bơ, không có một lời chia buồn an ủi, còn lên mặt đạo đức giả. Tổchức với chả kỷ luật. Anh ta há chẳng biết chính vì mẹ nàng bị cụt chân không còn làmgì ra tiền nữa nên nàng mới phải bỏ học đi lao động xuất khẩu tìm kế sinh nhai sao. Vàchắc anh ta đã quên việc người chị hiền lành đã nhịn ăn, giấu con và chị chồng, đembán sợi giây chuyền cô Tâm cho Hằng để mua thức ăn bồi dưỡng cho gia đình anh ta.Thử xem lại cảnh gia đình Chính vào cái thời ấy:‘’...Nói xong, nó (thằng Tuấn, con của Chính, Minh Vũ) cúi xuống chọc đũa vàođĩa nhộng rang hành. Chợt thằng bé em kêu ré lên. Nhanh như cắt, mẹ nó trở đầu đũagõ lên đầu con:- Tuấn, làm cái gì thế hả ?Hóa ra thằng bé gắp nhầm thức ăn của đứa em, không biết cố tình hay vô ý. Bịđánh, nó giơ tay xoa đầu, không dám kêu. Mẹ tôi cúi mặt xuống. Đĩa nhộng, lúc ấy tôimới để ý, gạt làm ba phần, mỗi phần chừng 15, 16 con. Ngoài đĩa nhộng có một đĩa raumuống luộc, và một chiếc chén nhỏ, loại chén dùng đựng nước mắm hay múc chè,đựng thịt nạc dăm. Chắc chắn đó là phần bồi dưỡng cho cậu Chính...’’ (trang 104-105)Nhưng bữa cơm nhà của người chị làm nghề buôn thúng bán bưng nào có khá gìcho cam: Trên ‘’chiếc mâm đồng sứt vành’’ cũng chỉ có ‘’bát dưa cải xanh, với đĩanhộng rang hành. Hoặc bát tương dầm cà với con cá khô nướng. Mùa Hè qua mùaĐông, năm này qua năm khác, thức ăn dường như không đổi’’. (trang 37)Trở lại cậu chuyện giữa Hằng và anh chàng lãng tử:‘’Tôi lắc đầu:- Dầu sao tôi cũng không thể hiểu...Hôm qua sự việc đã diễn ra đúng như anh dựđoán.Chàng lãng tử đưa tay kéo món tóc xòa xuống mắt tôi lên, rồi nói:- Người ta nên hiểu hết mọi sự trên đời này cô bé ạ, dù cho là sự thực đau buồn.Ông cậu của cô giống như một loạt người tôi từng gặp. Họ là những kẻ đã hao phí gầnhết đời sống của mình vào việc vẽ nên một thiên đường giữa trần ai, nhưng trí khônngắn ngủi của họ lại không đủ để hiểu thiên đường ấy ra sao và con đường nào đưa tớinó...Vì thế khi biết công việc ấy hão huyền thì họ hối hả tìm kiếm những miếng ăn thực,nhặt nhạnh những hạt ngũ cốc thực trên mặt đất bùn lầy. Họ làm việc ấy bất kể bằngcách nào...Họ là tấn thảm kịch cho chính họ, là tấn thảm kịch cho chúng ta...’’ (trang240)II. Tranh cãi xung quanh cuốn ‘’Tiểu Thuyết Vô Đề’’ cũng là Khải Hoàn Môn.Trong buổi ra mắt sách tại Paris Dương thu Hương đã nói về cuốn tiểu thuyết83PHẢN KHÁNG PHẢN TỈNH THỰC HAY HƯ