PHỎNG VẤN TÁC GIẢ MINH VÕ - Giao cảm

chiếc ghế ở trong phòng’’. (trang 131)Về Phạm văn Đồng:‘’Tôi có một sự kính trọng và quý mến từ lâu. Ông được cán bộ và nhân dân quýtrọng về cách sống giản dị, thái độ ngay thật, có văn hóa...Nhưng nhiều anh chị em tríthức vừa thương lại vừa chê ông vì sự nhu nhược...Tôi đã nghe ông than đến 6 lần: Tôilà thủ tướng nhiều tuổi nhất, nhưng cũng là Thủ Tướng bất lực nhất! Rồi ông trần tình:Tôi không có quyền, tôi nói mà chẳng ai nghe. Cả đến thay đổi một thứ trưởng, tôi đềnghị thôi mà cũng không được, chưa nói đến chọn bộ trưởng!’’ (trang 133)Võ Nguyên Giáp là người được Bùi Tín khen hơn cả.‘’Tôi còn nhớ hôm ấy, 7.5.1975...một viên tướng trong ủy ban quân quản ngỏ lời(với ông Giáp): ‘’Thưa anh, chúng tôi có chiếc đàn dương cầm loại tốt lấy được trongcăn cứ quân sự, xin để gửi anh chơi thử’’. Tôi thấy Đại Tướng Giáp nổi giận, quắc mắt:Sao lại vậy ? Không được! Tôi mà nhận đàn dương cầm thì anh em khác nhận gì.Không được, kỷ luật chiến lợi phẩm phải nghiêm từ trên xuống dưới’’. Tôi càng quýthêm ông Giáp hôm ấy. ‘’...Chính tư duy khoa học, giỏi biện chứng pháp Mác xít từ tuổitrẻ đã giúp ông chỉ huy và lãnh đạo quân đội rất nhanh nhậy và sâu sắc...’’Về việc tranh chấp giữa ông Giáp và Lê Duẩn, Bùi Tín viết:‘’Khá đông cán bộ và đảng viên nghĩ rằng, hồi đại hội V ông Giáp bị đưa ra khỏibộ chính trị là do ‘’sáng kiến’’ của các ông Lê Duẫn và Lê đức Thọ, và để cho khỏi quálộ liễu, ông Giáp bị đưa ra cùng với các vị khác: Nguyễn văn Linh, Lê thanh Nghị,Nguyễn duy Trinh, Trần quốc Hoàn...theo cách dung dăng dung dẻ, chúng ta cùngnhảy...ra!’’Bùi Tín còn nói nhiều về những nhân vật khác như Nguyễn văn Linh, Lê đức Thọ,Đỗ Mười, Nguyễn cơ Thạch, Hồng Hà...và sau chót là Trần văn Trà và Trần xuân Bách.Trần xuân Bách ban đầu là đàn em của Lê đức Thọ rất bảo thủ, đã được Thọ đưa vàobộ chính trị nhưng sau lại trở thành người cởi mở, ‘’cấp tiến’’ đến độ vì thế mà bị loại. Vìvậy tôi ghi lại đây mấy hàng của bùi Tín để độc giả biết qua về nhân vật này.Trần xuân Bách là người được Bùi Tín nói đến nhiều nhất (gần 5 trang sách):‘’Ông Bách quê ở Hà Nam Ninh, cùng Tỉnh với Lê đức Thọ và Nguyễn cơThạch...Sau khi làm phó bí thư tỉnh ủy ông lên cơ quan trung ương làm trưởng ban tôngiáo của chính phủ...Về sau ông làm chánh văn phòng trung ương đảng. Năm 1980,ông được cử sang Kampuchia làm trưởng đoàn chuyên gia Việt Nam, bí thư đảng ủycủa Đoàn. Đây là chức vụ rất quan trọng khi vấn đề xây dựng khối liên minh đặc biệt banước Đông Dương được đặt ra. Chính nhiệm vụ này làm cho ông được ông Lê đứcThọ, người phụ trách công tác tổ chức (trong đó việc sắp xếp cán bộ là việc lớn nhất),và cũng là người đảm nhận chức vụ giúp đỡ Kampuchia tín nhiệm thêm. Ông được đưavào bộ chính trị ở đại hội V và vào ban bí thư và bộ chính trị ở đại hội VI (12.1986). Ônglà ủy viên bộ chính trị trẻ nhất, ở tuổi 60 hồi ấy. Ngay sau đại hội VI ông được phâncông những phần việc sau đây: Quan hệ với hai nước Lào, Kampuchia, quan hệ giữađảng cộng sản Việt Nam với các đảng cộng sản và công nhân chưa giành được chínhquyền, chỉ đạo ban đối ngoại trung ương và ban Việt kiều trung ương. Có một điều ít aiđược biết là từ giữa năm 1987 ông được bộ chính trị giao thêm một việc nữa: Làm côngtác thông tin cho bộ chính trị: Nghĩa là thu thập tình hình trong và ngoài nước, đọc cácsách báo tin tức từ nước ngoài để tổng hợp và báo cáo cho các ủy viên bộ chính trịkhác. Ông tập họp một nhóm nghiên cứu trong văn phòng làm việc của ông gồm có 6cán bộ chuyên thu thập sách báo các nước (Liên Xô, Trung Quốc, Mỹ, Pháp, Thái Lan,Hồng Kông...), đọc, lược dịch các sách báo tiếng Anh, Pháp, Nga, Hoa...và làm các bản154 PHẢN KHÁNG PHẢN TỈNH THỰC HAY HƯ