PHỎNG VẤN TÁC GIẢ MINH VÕ - Giao cảm

ạo của nó trên những vẻ bề ngoài hư ảo mà nó giải thích theo ý mình và dùng để tiêudiệt những kẻ mà nó gọi là kẻ thù. Nếu Machiavelli (4) đổi mồ sống lại, ông ta sẽ phảitheo học những lãnh tụ cộng sản. Sự dã man quỷ quyệt mánh lới và sự bất nhân khéoche đậy của họ chưa hề thấy trong lịch sử loài người’’. (trang 147)‘’Trong Cải Cách Ruộng Đất, người ta động viên con cái tố cáo cha mẹ, tá điền tốcáo chủ điền, trí thức thiên thần tố cáo trí thức quỷ sứ’’. (trang 150)‘’Ở trường học người ta không còn dậy luân lý, đạo đức gì nữa. Và, ngày nayngười ta còn khuyến khích học sinh sỉ nhục thầy cô!’’ (trang 175)Ông dành nguyên phần cuối cuốn sách để tả cảnh đói khổ và cô độc của ôngnhư một kẻ băng qua sa mạc, có vàng đè nặng trên vai nhưng sức đã kiệt, vì thiếu thứcăn, nhất là nước uống khiến không đứng thẳng lên được, không muốn gì hơn là có aicho đổi vàng lấy một gáo nước.Nơi Chương 5 bạn đọc đã thấy Vũ thư Hiên trong cảnh cô đơn ở xà lim mộtmình, lấy làm sung sướng bắt được con cóc con đưa vào phòng nuôi bằng kiến để cóbạn cho bớt cô đơn. Thì ở đây bạn cũng thấy Nguyễn Mạnh Tường đi lang thang ngoàiphố vớ được chú mèo con. Ông cho rằng sự tình cờ hay ‘’Chúa Quan Phòng’’(?) đã choông được gặp con vật bé tí mới sinh được vài ngày này để cho ông có bạn chia sẽ nỗibất hạnh và khốn cùng với nhau. Khác Vũ thư Hiên ở chỗ Vũ thư Hiên thì ở trong lao tù,suốt ngày suốt tháng chỉ có một mình trong mù tối, còn Nguyễn Mạnh Tường thì đượcsống với vợ con ở nhà và thỉnh thoảng vẫn được ra đường hay tới cậu lạc bộ nhìn sânTennis. Thế mà ông lại nói đến cô đơn như người lữ hành đi trong sa mạc một mình.Mấy hàng sau đây sẽ cho độc giả thấy lý do tại sao:‘’Ngồi trên chiếc ghế dài (ở sân tennis vắng vẻ. Minh Võ) thoạt nhìn tôi thấy cóvật gì như một nắm len lăn vào chân. Đó là một con mèo con bé tí tẹo, mới sinh đượcvài ngày. Mẹ nó, theo tập quán đã cương quyết xa nó để nó tự khám phá cuộc đời. Tôinhặt con vật lên, vuốt ve nó và cảm thấy lòng tràn đầy nỗi cảm thương, trìu mến đối vớinó. Nó và tôi là hai mảnh đời tan nát, cùng đói, cùng cô đơn. Sau khi đã đi vòng quanhxóm riềng để hỏi xem con mèo con thuộc về ai, mà không tìm được chủ nó, tôi bèn cảmơn sự tình cờ, hay Đấng Quan Phòng ? đã ban cho tôi một kẻ đồng hành trong nỗi bấthạnh và cùng khổ, mà những cuộc truyện trò câm lặng sẽ lấp đầy thì giờ của tôi và hiếndâng cho tôi một sự giao tình mà tôi không dám xin vợ con tôi, để khỏi đào sâu thêmnhững nỗi đau thương của vợ tôi và con gái tôi. Giữa vợ con tôi và tôi, im lặng còn hùngbiện hơn lời nói, và lại không làm cho nước mắt nhỏ xuống. Giữa tôi và con mèo concũng y như thế: Ngôn ngữ của cặp mắt cũng đủ để trao đổi tâm tình.‘’Về nhà, tôi chia cho nó món cơm khô của tôi! Tôi rất lấy làm hài lòng, vì nókhông đòi gì hơn và nó lớn nhanh. Trong khi tôi ngồi suy tư và mơ màng qua cửa sổ, nóngồi trên đầu gối tôi và đêm đến thì nó nằm bên cạnh tôi. Vậy là tôi đã có thể bắt đầubước bước đầu để ra khỏi con đường hầm vô tận của nỗi cô đơn, và tự cho mình một lẽsống bằng cách lấp đầy lỗ trống của cuộc đời tôi.Tôi không còn có thể đi dạo ngoài phốvì những con chó canh luôn luôn theo tôi ở đàng xa. Tôi cũng không thể đi tập đánhtennis ở câu lạc bộ Ba Đình nữa vì vợt với bóng và giầy vải đắt kinh khủng và ngoài tầmtay của tôi. Nhưng điều đau đớn nhất đối với tôi là nhìn thấy những bạn thể thao cũ củatôi tránh né trốn chạy tôi! Những sự trốn chạy đó là những nhát dao găm đâm vào timtôi, và tôi không thể nào đóng vai tên cùng khổ, hay cùi hủi. Tôi hiểu thái độ của nhữngngười bạn quần vợt của tôi. Họ đều là những công chức cao cấp, dĩ nhiên cũng là đảngviên nữa, và trước tiên họ phải lo đến tương lai hành chánh và chính trị của họ, và vìvậy họ sẽ lấy làm kinh sợ phải bắt tay một tên mắc dịch để chơi một ván với nó! Họ là187 PHẢN KHÁNG PHẢN TỈNH THỰC HAY HƯ