Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
.<br />
PAGINA<br />
4 .<br />
SANTA SEDE<br />
<strong>L'OSSERVATORE</strong> <strong>ROMANO</strong> Lunedì-Martedì 3-4 Dicembre 2001<br />
«Seguo con attenzione tutte le notizie<br />
che giungono dal nostro Paese.<br />
Mi rallegro perché continua incessante<br />
il processo del suo sviluppo economico.<br />
Allo stesso tempo, però, risento<br />
profondamente dell'indigenza<br />
di molte persone e di numerose famiglie<br />
che si rivolgono al Papa per ottenere aiuto,<br />
per il sostegno materiale e spirituale»<br />
«Malgrado l'opinione degli scettici<br />
si è potuto vedere che il Concordato<br />
non soltanto ha contribuito a migliorare<br />
la cooperazione della Chiesa e degli organi<br />
dello Stato a favore del bene comune<br />
ampliando gli spazi di libertà delle persone<br />
e della società, ma è anche divenuto uno<br />
strumento ecumenico riguardo ad altre<br />
Chiese e comunità confessionali in Polonia»<br />
CREDENZIALI Il discorso di Giovanni Paolo II al nuovo Ambasciatore presso la Santa Sede durante l'udienza per la presentazione delle Lettere<br />
Nella giusta aspirazione al pieno ingresso nell'Unione Europea, la Polonia<br />
non può privarsi della sua inalienabile tradizione storica legata al cristianesimo<br />
Il Santo Padre Giovanni Paolo II ha<br />
ricevuto oggi, lunedì 3 dicembre, alle<br />
ore 11, in solenne udienza, S.E. la<br />
Sig.ra Hanna Suchocka, nuovo Ambasciatore<br />
della Polonia presso la Santa<br />
Sede, che ha presentato le Lettere Credenziali<br />
con cui viene accreditata nell'alto<br />
ufficio.<br />
S.E. il Signor Ambasciatore, rilevato<br />
alla sua residenza da un Addetto di Anticamera<br />
e da due Gentiluomini di Sua<br />
Santità, è giunto alle 10.45 al Cortile di<br />
San Damaso, nel Palazzo Apostolico Vaticano,<br />
ove un reparto della Guardia<br />
Svizzera Pontificia rendeva gli onori.<br />
Al ripiano degli ascensori, S.E. l'Ambasciatore<br />
era ricevuto da un Gentiluomo<br />
di Sua Santità e, subito dopo, saliva<br />
alla seconda Loggia, dove si trovavano<br />
ad attenderlo gli Addetti di Anticamera<br />
ed i Sediari. Dalla seconda Loggia il corteo<br />
si dirigeva alla Sala Clementina, dove<br />
l'Ambasciatore veniva ricevuto dal<br />
Prefetto della Casa Pontificia, Monsignor<br />
James Michael Harvey, il quale lo accompagnava<br />
nella Biblioteca privata.<br />
Il Prefetto presentava al Santo Padre<br />
il nuovo Ambasciatore della Polonia.<br />
Dopo la presentazione delle Lettere<br />
Credenziali da parte dell'Ambasciatore,<br />
aveva luogo lo scambio dei discorsi.<br />
Questo il testo del discorso del Papa:<br />
Ekscelencjo,<br />
Szanowna Pani Ambasador,<br />
Serdecznie witam Panią w Watykanie.<br />
Czynię to nie po raz pierwszy.<br />
Wielokrotnie miałem ku temu<br />
okazję, wpierw, gdy gościła tu<br />
Pani jako Premier Rządu Rzeczypospolitej,<br />
a potem jako członek<br />
Papieskiej Akademii Nauk Społecznych.<br />
Dziś jednak to powitanie ma<br />
szczególny charakter. Przybywa Pani<br />
bowiem jako Ambasador nadzwyczajny<br />
i pełnomocny Rzeczypospolitej<br />
Polskiej przy Stolicy Apostolskiej,<br />
aby przekazać listy uwierzytelniające<br />
od Prezydenta, na mocy<br />
których będzie Pani pełniła tę funkcję.<br />
Przyjmuję je chętnie, życząc,<br />
aby posługa pośrednika pomiędzy<br />
Polską i Stolicą Apostolską była<br />
skuteczna i owocna, a Pani by dawała<br />
satysfakcję i radość.<br />
Dziękuję za skierowane do mnie<br />
słowa, w których nawiązała Pani<br />
do istotnych elementów współczesnej<br />
rzeczywistości naszej Ojczyzny,<br />
Kościoła i świata. Nie można ich<br />
ujmować inaczej, jak właśnie w ramach<br />
syntezy. Losy Polski, Kościoła<br />
i świata są bowiem ze sobą nierozerwalnie<br />
związane, przenikają<br />
się i nawzajem warunkują. Proces<br />
przemian społecznych i gospodarczych<br />
w Polsce, jaki trwa od 1989<br />
r., dokonuje się w kontekście takich<br />
pozytywnych zmian w świecie,<br />
jak kształtowanie się Unii Europejskiej<br />
czy rozszerzanie Sojuszu Atlantyckiego.<br />
Z drugiej strony<br />
wstrząsające światem działania wojenne<br />
w Zatoce Perskiej, na Bałkanach<br />
czy w Afganistanie, niepokój<br />
na Bliskim Wschodzie oraz przerażające<br />
akty terroru, jak ten w Nowym<br />
Jorku, budzące poczucie braku<br />
stabilności panującego dotąd<br />
porządku politycznego i ekonomicznego,<br />
wywierają niemały wpływ na<br />
sposób myślenia i działania Polaków.<br />
Wydaje się jednak, że w tej złożonej<br />
sytuacji politycznej świata Polska<br />
znajduje swoją własną drogę<br />
państwowego rozwoju. Począwszy<br />
od 1989 r., niezależnie od rozwoju<br />
wypadków w świecie, mimo wzlotów<br />
i upadków, mogliśmy obserwować<br />
w Polsce ciągle postępujący<br />
proces zagospodarowywania zdobytej<br />
wolności. Oczywiście nie brak<br />
trudności. Nie można jednak zapominać<br />
o wielkich osiągnięciach kolejnych<br />
rządów i całego społeczeństwa<br />
w dziele budowania państwa<br />
suwerennego, praworządnego i dostatniego.<br />
Trzeba tu szczególnie<br />
podkreślić to, co udało się osiągnąć<br />
w dziedzinie swobód obywatelskich,<br />
wolności religijnej i demokratyzacji<br />
życia społecznego.<br />
Z uwagą śledzę wszelkie wiadomości,<br />
jakie docierają z naszego<br />
kraju. Cieszę się, że nieprzerwanie<br />
trwa proces jego gospodarczego rozwoju.<br />
Równocześnie jednak głęboko<br />
przeżywam niedostatek wielu<br />
osób i rodzin, które zwracają się do<br />
Papieża o pomoc, o materialne i<br />
duchowe wsparcie. Wiele z nich<br />
dotyka boleśnie zjawisko bezrobocia,<br />
brak możliwości zaangażowania<br />
własnych talentów, wykształce-<br />
nia i energii w tworzenie przyszłości<br />
na miarę potrzeb i pragnień.<br />
Ufam, że wszechstronny rozwój życia<br />
publicznego w Polsce otworzy<br />
przed wszystkimi obywatelami nowe<br />
perspektywy i szerokie możliwości<br />
budowania przyszłości godnej i<br />
szczęśliwej. Mogę zapewnić, że Kościół<br />
będzie nadal włączał się w to<br />
dzieło, zgodnie ze swoją misją i zadaniami.<br />
Podczas składania listów uwierzytelniających<br />
przez pana Ambasadora<br />
Stefana Frankiewicza, w dniu<br />
11 lipca 1995 r., mówiłem, że Kościół<br />
nie pragnie dla siebie przywilejów<br />
ani szczególnego miejsca. Chce<br />
tylko mieć należyte warunki do pełnienia<br />
swej duchowej misji. Dziś<br />
mogę powiedzieć więcej. Mogę zaznaczyć,<br />
że Kościół pełniąc tę misję<br />
może i pragnie kontynuować dzieło<br />
utwierdzania i tworzenia duchowego,<br />
kulturalnego i społecznego dziedzictwa<br />
narodu, który od tysiąca<br />
lat jest związany z wartościami, jakie<br />
niesie w sobie chrześcijaństwo.<br />
Takie możliwości aktywnego zaangażowania<br />
na rzecz narodowego<br />
dobra stworzyło Kościołowi podpisanie<br />
w r. 1993 Konkordatu i późniejsza<br />
jego ratyfikacja. Wbrew opinii<br />
sceptyków okazało się, że Konkordat<br />
nie tylko przyczynił się do<br />
polepszenia współdziałania Kościoła<br />
i organów państwowych dla dobra<br />
wspólnego i dla poszerzenia obszarów<br />
wolności osób i społeczności,<br />
ale również stał się narzędziem<br />
Il nuovo<br />
Ambasciatore<br />
di Polonia<br />
Sua Eccellenza la Sig.ra Hanna Suchocka,<br />
nuovo Ambasciatore di Polonia<br />
presso la Santa Sede, è nata il 3 aprile<br />
1946.<br />
Specializzata in Diritto, ha conseguito<br />
nel 1975 il Dottorato di ricerca presso<br />
l'Università «Adam Mickiewicz» a Poznań.<br />
Ha intrapreso la carriera universitaria<br />
ricoprendo i seguenti incarichi: Ricercatore<br />
dell'Istituto «Max-Planck» di<br />
Diritto Internazionale a Heidelberg<br />
(1985-1986); Docente presso l'Università<br />
Cattolica di Lublino (1988-1992); Ricercatore<br />
della Facoltà di Legge dell'Università<br />
di Poznań (1972-1990); Ricercatore<br />
dell'Accademia Polacca delle Scienze<br />
e membro della Commissione Veneziana<br />
«Democrazia tramite legge» (1990); Docente<br />
invitato presso l'Università «Georgetown»<br />
di Washington (U.S.A.) dal<br />
1995.<br />
Ha rivestito inoltre le cariche di: Deputato<br />
al Parlamento (dal 1980); Membro<br />
delle Commissioni Affari Esteri e Affari<br />
Costituzionali dell'Assemblea Nazionale<br />
(1989-1997); Membro della delegazione<br />
all'Assemblea Parlamentare del<br />
Consiglio d'Europa (1991/92, 1994/97);<br />
ekumenicznym w stosunku do innych<br />
Kościołów i wspólnot wyznaniowych<br />
w Polsce.<br />
W tym samym duchu Kościół<br />
pragnie być obecny również w procesie<br />
przygotowania Polski do pełnego<br />
zjednoczenia z Unią Europejską.<br />
Słuszne jest dążenie do tego,<br />
aby Polska miała swe należne miejsce<br />
w ramach politycznych i ekonomicznych<br />
struktur zjednoczonej<br />
Europy. Trzeba jednak, aby zaistniała<br />
w nich jako państwo, które<br />
ma swoje oblicze duchowe i kulturalne,<br />
swoją niezbywalną tradycję<br />
historyczną związaną od zarania<br />
dziejów z chrześcijaństwem. Tej<br />
tradycji, tej narodowej tożsamości<br />
Polska nie może się wyzbyć. Stając<br />
się członkiem Wspólnoty Europejskiej,<br />
Rzeczpospolita Polska nie<br />
może tracić niczego ze swych dóbr<br />
materialnych i duchowych, których<br />
za cenę krwi broniły pokolenia naszych<br />
przodków. W obronie tych<br />
wartości Kościół pragnie być partnerem<br />
i sojusznikiem rządzących<br />
naszym krajem. Kościół, jak mówiłem<br />
w Parlamencie Rzeczypospolitej<br />
podczas mojej ostatniej pielgrzymki<br />
do Ojczyzny, «przestrzega<br />
przed redukowaniem wizji zjednoczonej<br />
Europy wyłącznie do jej aspektów<br />
ekonomicznych, politycznych<br />
oraz przed bezkrytycznym stosunkiem<br />
do konsumpcyjnego stylu<br />
życia. Nową jedność Europy, jeżeli<br />
chcemy, by ona trwała, winniśmy<br />
budować na tych duchowych war-<br />
Presidente del Consiglio dei Ministri<br />
(1992-1993); Ministro della Giustizia e<br />
Procuratore generale (1997-2000).<br />
Dal 1994 è Membro della Pontificia<br />
Accademia delle Scienze Sociali e del<br />
Consiglio di Presidenza della medesima<br />
Pontificia Accademia.<br />
A Sua Eccellenza la Sig.ra Hanna Suchocka,<br />
nuovo Ambasciatore di Polonia<br />
presso la Santa Sede, giungano, nel momento<br />
in cui si accinge a ricoprire il suo<br />
alto incarico, le felicitazioni del nostro<br />
giornale.<br />
tościach, które ją kiedyś ukształtowały,<br />
z uwzględnieniem bogactwa i<br />
różnorodności kultur i tradycji poszczególnych<br />
narodów. Ma to być<br />
wielka Europejska Wspólnota Ducha».<br />
Raz jeszcze pragnę powtórzyć,<br />
że «doświadczenie dziejowe,<br />
jakie posiada naród polski, jego bogactwo<br />
duchowe i kulturowe mogą<br />
skutecznie przyczynić się do ogólnego<br />
dobra całej rodziny ludzkiej,<br />
zwłaszcza do umocnienia pokoju i<br />
bezpieczeństwa w Europie» (Warszawa,<br />
11 czerwca 1999 r.).<br />
Polska stoi wciąż wobec ogromnych<br />
wyzwań, żywotnych dla społeczeństwa<br />
teraz i w przyszłości. Wierzę,<br />
że Kościół i państwo, zachowując<br />
swoją autonomię i specyficzne<br />
zadania, będą zgodnie wychodzić<br />
naprzeciw tym zadaniom. Nie przestaję<br />
prosić Boga, aby wspólne starania<br />
przynosiły oczekiwane owoce<br />
dla każdego Polaka i dla całego narodu.<br />
Proszę Panią Ambasador, aby<br />
przekazała moje serdeczne pozdrowienia<br />
panu Prezydentowi oraz<br />
Rządowi Rzeczypospolitej. Zgodnie<br />
ze wskazaniem św. Pawła modlę<br />
się, aby decyzje i działania wszystkich<br />
odpowiedzialnych za jej<br />
kształt i miejsce na scenie Europy i<br />
świata były podyktowane najgłębszą<br />
troską o jej dobro i by to dobro<br />
nieustannie rodziły.<br />
Pani Ambasador raz jeszcze życzę,<br />
aby wypełnianie misji pośrednika<br />
pomiędzy Rzeczpospolitą Polską<br />
i Stolicą Apostolską przynosiło<br />
satysfakcję i radość, i by służyło<br />
wspólnemu dobru wszystkich synów<br />
i córek naszej umiłowanej Ojczyzny.<br />
Dopo lo scambio dei discorsi, il Santo<br />
Padre si intratteneva a colloquio privato<br />
con l'Ambasciatore.<br />
Dopo l'udienza, nella Sala Clementina,<br />
l'Ambasciatore prendeva congedo<br />
dal Prefetto della Casa Pontificia e si recava<br />
a far visita al Cardinale Segretario<br />
di Stato, S. Em.za Rev.ma il Signor Cardinale<br />
Angelo Sodano.<br />
Al termine del colloquio l'Ambasciatore<br />
discendeva nella Basilica Vaticana. Il<br />
Diplomatico era ricevuto da una delegazione<br />
del Rev.mo Capitolo e si recava<br />
dapprima nella Cappella del SS.mo Sacramento<br />
per un breve atto di adorazione;<br />
passava poi a venerare l'immagine<br />
della Beatissima Vergine e, quindi, la<br />
tomba di San Pietro.<br />
Al termine della visita l'Ambasciatore<br />
prendeva congedo dalla delegazione del<br />
Capitolo, quindi, alla Porta della Preghiera,<br />
prima di lasciare la Basilica, si<br />
congedava dai Dignitari che lo avevano<br />
accompagnato e faceva ritorno alla sua<br />
residenza.<br />
Ecco il discorso dell'Ambasciatore al<br />
Santo Padre:<br />
Wasza Świątobliwość,<br />
Chciałabym wyrazić wielką radość z<br />
zaszczytu, jaki przypadł mi w udziale,<br />
zaszczytu wręczenia dziś Ojcu Świętemu<br />
listów uwierzytelniających od Pana<br />
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej —<br />
nominujących mnie na funkcję ambasadora<br />
nadzwyczajnego i pełnomocnego<br />
Rzeczypospolitej Polskiej przy Stolicy<br />
Apostolskiej. Szczególne uczucie radości<br />
towarzyszy ambasadorowi polskiemu w<br />
takiej chwili, bo i misja dyplomatyczna<br />
przy Stolicy Apostolskiej, ze względu na<br />
osobę Waszej Świątobliwości, ma charakter<br />
szczególny.<br />
Moją misję, jako kolejnego ambasadora,<br />
obejmuję 12 lat po ponownym<br />
nawiązaniu przez Polskę i Stolicę Apostolską<br />
stosunków dyplomatycznych.<br />
Od samego początku nawiązania tych<br />
stosunków władze polskie dostrzegły<br />
potrzebę prawnej regulacji stosunków<br />
wzajemnych pomiędzy obiema wspólnotami<br />
w postaci Konkordatu i obaj<br />
moi poprzednicy bardzo mocno w tę<br />
sprawę byli zaangażowani. Mnie przychodzi<br />
obejmować misję w sytuacji, w<br />
której stosunki pomiędzy Stolicą Apostolską<br />
i Polską są w pełni w sposób<br />
prawny uregulowane. Podpisany w<br />
1993 r. Konkordat, został ostatecznie<br />
ratyfikowany w 1998 r.<br />
Wraz z powstaniem demokratycznego<br />
państwa w 1989 r. zmieniła się rola<br />
Kościoła. Zagwarantowane zostały<br />
przez państwo podstawowe wolności<br />
jednostki i Kościół nie jest już jedyną<br />
instytucją, w której dopuszczone było<br />
korzystanie z wolności słowa. Ta inna<br />
sytuacja wymagała nowego określenia<br />
prawnego. Z tego też względu podpisanie<br />
Konkordatu było dowodem realizmu<br />
politycznego, uznaniem pozycji, ale<br />
i współodpowiedzialności Kościoła,<br />
uczestniczącego w kształtowaniu polskiego<br />
bytu państwowego. Niezwykle<br />
ważna stała się potrzeba wyraźnego zakreślenia<br />
granic kompetencji państwa i<br />
Kościoła. Podpisany Konkordat w pełni<br />
respektuje zasadę autonomii i równoważności<br />
obu struktur.<br />
Konkordat był Polsce potrzebny.<br />
Czas miniony od ratyfikacji Konkordatu<br />
wykazuje jego wartość jako umowy<br />
międzynarodowej nowoczesnej, wyraźnie<br />
wpisanej w ducha posoborowego.<br />
Umowy, która reguluje stosunki pomiędzy<br />
tymi wspólnotami, ale nie zamyka<br />
drogi dla nikogo, a której myślą przewodnią<br />
jest wyrażona explicite zasada<br />
tolerancji i zakazu dyskryminacji. Zasada<br />
osadzona tak silnie w nauczaniu<br />
Waszej Świątobliwości o wartościach<br />
uniwersalnych, będących fundamentem<br />
prawdziwego ładu wewnętrznego każdej<br />
osoby ludzkiej, jak i każdej wspólnoty.<br />
Można już dzisiaj powiedzieć, że zapisy<br />
Konkordatu stały się korzystne dla<br />
innych wyznań. To Konkordat stał się<br />
impulsem dla uchwalenia ustaw regulujących<br />
stosunki wzajemne pomiędzy<br />
państwem a wszystkimi innymi Kościołami.<br />
W tym sensie Konkordat stał się<br />
dokumentem ekumenicznym.<br />
Te dwanaście lat to okres w historii<br />
naszego państwa i narodu szczególny,<br />
stawiający nowe wyzwania i otwierający<br />
nowe możliwości, ale także okres, w<br />
którym Polacy muszą sobie poradzić ze<br />
swoją własną wolnością, zarówno polityczną,<br />
jak i osobistą. Jako społeczeństwo<br />
przeszliśmy w tym czasie długą<br />
drogę, którą w minionych wiekach<br />
przechodziły pokolenia. Od społeczeństwa,<br />
które nie miało żadnego wyboru,<br />
do społeczeństwa pluralistycznego. Społeczeństwo<br />
polskie jest w zasadzie w<br />
nieustannej drodze odnajdywania się w<br />
nowej rzeczywistości, uczenia się sztuki<br />
wyboru, uczenia się demokracji i podej-<br />
mowania decyzji na własną odpowiedzialność,<br />
uczenia się pluralizmu, który<br />
nie może prowadzić do nihilizmu.<br />
Jest to czas ścierania się wartości i zachłystywania<br />
się często pseudowartościami<br />
i pseudowolnością oraz<br />
poszukiwania wartości autentycznych.<br />
Z tego poszukiwania bierze się tak<br />
wielka radość z każdej pielgrzymki Ojca<br />
Świętego do naszej Ojczyzny i tak wielkiego<br />
oczekiwania na każdą następną<br />
wizytę. Jest to zawsze czas autentycznego<br />
wsłuchiwania się w nauczanie Ojca<br />
Świętego i przeżywania Słowa. Podczas<br />
każdej pielgrzymki powraca też przypomnienie<br />
tej pielgrzymki pierwszej, tej<br />
znamiennej, która wyzwoliła ducha słowami:<br />
Nie lękajcie się! Ileż to razy te<br />
słowa są przypominane w momentach<br />
krytycznych, w momentach załamania<br />
zarówno indywidualnego, jak i społecznego.<br />
Polacy, przyjmując te słowa,<br />
zdolni byli dokonać dzieła niebywałego.<br />
Przed nami stoją dalsze wyzwania.<br />
Jednym z nich jest niewątpliwie integracja<br />
europejska, bycie w zjednoczonej<br />
Europie. Jest to nasz żywotny interes<br />
narodowy, abyśmy ponownie nie znaleźli<br />
się na marginesie czy wręcz poza<br />
nawiasem wspólnej Europy. A przecież<br />
ta Europa nas kształtowała, z tej Europy<br />
wyrośliśmy. Wskazywał na to wyraźnie<br />
Wasza Świątobliwość podczas pielgrzymki<br />
w Gnieźnie w 1997 r. Niezwykle<br />
ważne, i przyjmujemy je ze szczególną<br />
wdzięcznością, są słowa Ojca<br />
Świętego przestrzegające, że po upadku<br />
jednego muru, tego widzialnego, odkrył<br />
się inny mur. Mur, który jest zbudowany<br />
z lęku i agresji, z braku zrozumienia<br />
dla ludzi o innym pochodzeniu, kolorze<br />
skóry, przekonaniach religijnych. Nie<br />
będzie jedności Europy, dopóki nie będzie<br />
ona wspólnotą ducha.<br />
Społeczeństwo polskie powinno znaleźć<br />
dość siły i pamięci, aby ponownie<br />
przywołać to wezwanie — nie lękajcie<br />
się — w obliczu tego wyzwania, jakim<br />
jest zjednoczenie się z Europą, do której<br />
wchodzimy z własną tradycją i z własną,<br />
ukształtowaną na przestrzeni dziejów<br />
tożsamością, bo — jak mówił Ojciec<br />
Święty do parlamentarzystów w<br />
1999 r. — nowa jedność Europy musi<br />
być budowana na tych duchowych<br />
wartościach, które ją kiedyś ukształtowały,<br />
z uwzględnieniem bogactwa, różnorodności<br />
kultur i tradycji poszczególnych<br />
narodów.<br />
Jestem przekonana, że w obliczu<br />
ostatniej tragedii związanej z atakiem<br />
terrorystycznym w Stanach Zjednoczonych<br />
znaczenie tego zjednoczenia,<br />
szczególnie w jego warstwie duchowej,<br />
jeszcze się zwiększyło.<br />
Wasza Świątobliwość,<br />
Zamachy terrorystyczne wstrząsnęły<br />
fundamentami naszej cywilizacji; wyzwoliły<br />
lęk przyszłości dotyczący już nie<br />
tylko poszczególnych narodów, ale całej<br />
ludzkości. Uzmysławiają one nam zarazem<br />
nieoceniony wkład Ojca Świętego<br />
w kształtowanie świadomości całej społeczności<br />
międzynarodowej. Podkreślane<br />
wielokrotnie znaczenie i potrzebę<br />
dialogu pomiędzy cywilizacjami, nieuleganie<br />
nienawiści. Potrzebę budowania<br />
cywilizacji miłości zamiast cywilizacji<br />
terroru i nienawiści, która rodzi eskalację<br />
strachu i brak nadziei. Szczególną<br />
wymowę mają tutaj słowa Waszej<br />
Świątobliwości wygłoszone w Astanie:<br />
Niech ludzie na całym świecie, umocnieni<br />
boską mądrością, pracują dla cywilizacji<br />
miłości, w której nie ma miejsca<br />
na nienawiść, dyskryminację czy<br />
przemoc.<br />
Konkretną odpowiedzią na te wezwania<br />
Ojca Świętego było zorganizowanie<br />
z inicjatywy Prezydenta Rzeczypospolitej<br />
Polskiej spotkanie prezydentów<br />
Europy Środkowej, solidaryzującej<br />
się ze zmaganiami z terroryzmem i<br />
złem. Spotkanie przedstawicieli tych<br />
państw, które może bardziej niż inne<br />
państwa europejskie znają cenę wolności<br />
i pokoju. Podczas tego spotkania<br />
bardzo wyraźnie podkreślano, że terroryzm<br />
nie może tego poczucia niższości<br />
pogłębiać. Podkreślano raz jeszcze, że<br />
obecna walka to nie walka z islamem<br />
ani światem muzułmańskim, to nie jest<br />
wojna religijna. Końcowa deklaracja tego<br />
spotkania, przyjęta 6 listopada, daje<br />
wyraz temu, że jest to walka ze złem,<br />
które w postaci terroryzmu zdobywa sobie<br />
pewne przestrzenie w świecie, walka,<br />
w której my wszyscy — w wymiarze<br />
indywidualnym, jak i społecznym<br />
— musimy uczestniczyć.<br />
Na zakończenie, jako przedstawiciel<br />
Rzeczypospolitej Polskiej chciałabym<br />
wyrazić szczerą wolę zaangażowania<br />
się we wszystkie inicjatywy Stolicy Apostolskiej,<br />
które mają na celu obronę<br />
ludzkiej godności, sprawiedliwości i poszukiwanie<br />
takich rozwiązań, które<br />
pozwoliłyby wyjść z obecnego kryzysu.