Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

110 MAGISTRI GODEFRIDI DE FONTIBTJS
Unde dicitur (6) Décima 64 quarta, quaestione quarta, capitule- : Canonum
institutis : firmatum
est ut quicumque in clero esse voluerit emendi vilius
si 67 exercere voluerit, coer-
et vendendi carius 65 studio non utatur 66 . Quod
ceatur a clero 68 .
Clerici ergo negociationi intendere non possunt ratione status
cui sunt adscripti et ratione statuti 69 quo ad hoc sunt astricti.
Et quia, ut dictum est, finis negociationis est lucrum, ideo quicquid
principaliter ordinatur ad lucrum merito débet esse a clericis alienum. Unde
quia pluralitas benefîciorum non videtur principaliter quaeri nisi propter
lucrum, sicut patet per effectum, quia vix aliquis invenitur tenens plura béné-
ficia praecipue non annexa qui alterum teneat nisi propter lucrum temporale,
non propter spiritualem fructum, ideo 70 iura canonica pluralitatem benefîciorum
tanquam 71 id quod negociationem videtur importare, quia hoc, ut 72
videtur, per se 73 ordinatur ad turpe lucrum, merito reprobant ;
Vigesima prima 74 , quaestione
prima, capitulo primo :
prout dicitur (7)
Clericus non connumeretur
in duabus [Cod. P, fol. 279 R b ] ecclesiis. Negociationis enim 7S hoc
est et turpis lucri commodum. Et infra (8) : quae
76 enim propter turpe lucrum
in 77 ecclesiasticis rébus efhciuntur 78 ahena existunt a Deo. Quis 79 est autem 80
qui 81 non dico plura, sed etiam 82 vix unum 83 beneficium recipiat propter
fructum 84 et non magis propter lucrum ? Sed qualitercumque 85 se habeat
intentio alicuius in 86 recipiendo unum solum beneficium, tamen [Cod. V,
fol. 200 R a ] quantum 87 ad secundum videtur aestimandum quod recipiatur
propter lucrum. Si autem sit clericus 88 pauper cui non est sufncienter de bonis
ecclesiasticis provisum, tamen non licet 89 sibi necessaria vitae per negocia-
tionem acquirere sed alio 90 prout dicitur ,
(9) nonagesima prima Distinctione :
Clericus victum et vestitum sibi artificio vel agricultura absque offîcii
sui detrimento praeparet. Ubi etiam 92 canon (lO)reprobans pluralitatem bene-
fîciorum sicut 93 et negociationem, consimilia circa hoc dicere videtur, ut ibi
patet, ubi dicitur (11) : ad vitae vero huiusmodi 94 necessitatem studia diversa
sunt 95 . Ex eis ergo qui voluerit, acquirat corpori 96 opportuna, potius scilicet
quam recipiat 97 secundum beneficium etiam si non sufficiat primum, licet
hoc non sit cum tanto rigore intelligendum quin in casu licitum 98 sit, sed puto
quod rarus est talis casus.
Ad quaestionem ergo propositam est dicendum quod negociatores clerici,
praecipue qui privilegiis clericorum uti volunt et quibus 99 in necessariis vitae
de bonis ecclesiasticis competenter 10 ° est provisum 101 vel ahter aliquo modo
honesto vitae necessaria possunt sibi procurare, non possunt excusari a peccato.
Verumtamen in casu quod 102 quaerens exprimere intendebat 103 , non videtur
negociatio proprie importari 104 , quia super illud, capitulo decimo quarto,
quaestione quarta 105 (12) : Canonum, dicitur in Glossa (13) : non hcet clerico
emere vilius ut vendat carius in eadem forma ; sed in rudi forma loe potest
emere corium et 107 chartas 108 , et inde facere calceos 109 et libros. Nec hoc
91