Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

290 MAGISTEI GODEFEIDI DE FONTIBTXS
in matrimonio aliter res se habet. Nam matrimonium videtur quidam contractus
non mutui sed cuiusdam commutationis secundum quam res in rem
quodam modo commutatur, in quantum scilicet unus coniugum potestatem
corporis sui transfert in alium, et e converse Et ideo cum ex parte sic inducti
non sit defectus quare non habeat esse verum matrimonium, si 90 etiam alter
coniugum consentiat in cohabitationem coniugalem non est inhabilitas 91
ex parte sua, quia secundum veritatem tantum transfert in alium sicut alius
in ipsum ; et in hoc etiam 92 consentit ille ahus, scilicet quod ipse 93 idem
ius habeat in corpore ilhus 94 sicut iUe 95 habet in suo corpore 96 . Haec enim
inseparabilia sunt, quia matrimonium claudicare non potest et ex hoc quod
unus consentit cohabitare cum alio coniugaliter, est habilis ad hoc quod si
ahus simihter consentiat quod verum sit matrimonium nec solus [Cod. V,
fol. 228 V a ] consensus unius potest facere habihtatem 97 in alio. Sed in alio
casu ille in quem transfertur pecunia usuraria nihil 98 rependit transferenti
ratione cuius possit accipi aequalitas quae ad contractum commutationis "
requiritur. Mutuum enim praecedens non potest esse ratio propter quam
possit exigere aliquid ultra ; consensus enim 10 ° transferentis non potest reci-
pientem habihtare. Nec ipse recipiens, ut dictum est, facit aliquid unde sit
habilis 101 ;
et ideo non est simile.
Sed remanet circa hoc unum dubium taie. Secundum praedicta enim
non solum matrimonium contractum per metum qui cadit in constantem
virum, sed etiam per alium levem metum, si non adsit consensus interior, non
est verum matrimonium ; sed contractum per metum qui cadit in constantem
102 virum non solum non est verum 103 ,
sed etiam non est praesumptum.
Sed ab Ecclesia separantur sic coniuncti. Sed contractum per alium metum,
licet non sit verum, est tamen sic praesumptum quod Ecclesia reputat [Cod. R,
fol. 231 R a ] ipsum esse verum nec séparât sic coniunctos. Sed in pecunia
tradita usurario 104 metus modicus de sustinendo mo- [Cod. P, fol. 337 R b ]
dico damno temporali intervenit ; et tamen reci- [Cod. 0. fol. 183 R b ] piens
ab Ecclesia compelhtur ad restituendum, quod non videtur rationabile.
Sed ad hoc est dicendum quod matrimonium est res multum favorabihs
et usura est res odiosa. Cohabitare enim virum cum muliere vel e converso
in perpetuum corporahter cum tali servitute quod 105 unus habeat possessionem
in corpore alterius et e converso, et praecipue sine affectu 106 amicabili
et coniugali est res ita ardua quod nullus in hoc consentit nisi simpheiter
voluntarie propter aliqua quae in hoc sibi per se complaceant aut si involun-
tarie per metum vel ahqualem violentiam ad hoc inducatur, oportet esse
metum vel violentiam non levem sed magnum sive gravem ad hoc quod
ahquis consentiat sic cohabitare corporahter. Et ideo cum aliquis consentit
sic cohabitare cum alio per levem metum, supponendum est quod simph-
eiter voluntarie consentiat in cohabitationem perfectam non solum corpo-
ralem, sed etiam secundum affectum coniugalem, licet aliquo modo per