Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

]6 MAGISTRI GODEFRIDI DE FONTIBUS
fundatur alia in illa. Et huiusmodi quantitas dicitur quantitas indeterminata,
[Cod. P, fol. 249 R b
] quia manet sub diversis dimensionibus terminatis
quae sunt [Cod. R,fol. 182 Vb ] quantitates secundum quas aliquid occupât
locum. Et secundum hoc volunt dicere isti qui hoc ponunt quod potest salvari
augmentum et diminutio in speciebus sacramenti nec est motus sine mobili
per hoc quod eaedem dimensiones interminatae subiciuntur maioribus vel
minoribus dimensionibus determinatis.
Sed videtur quod huiusmodi quantitas indeterminata non potest poni
praecedere formam in materia, quia tune non separaretur a materia talis
quantitas nisi forma substantialis, quam naturaliter praecederet, separaretur ;
et sic forma substantialis cum materia, inter quae quasi médium ordinem
naturae tenet huiusmodi quantitas, non possent converti in aliquid aliud,
huiusmodi quantitate 33 sine istis rémanente, cum tamen isti 34 ponant quod
est in sacramento altaris talis quantitas, non autem forma substantialis.
Hoc etiam patet per hoc quod dictum est supra, quod oportet primum
actum in materia esse formam substantialem. Si autem non praecedat formam
naturaliter sed materia secundum se et per se est subiectum 35 formae, nihil
videtur facere quantitas talis ad hoc quod materia pugilli terrae possit esse
sub decem pugillis aquae et materia unius pugilli aquae [Cod. Q, fol. 139R a ]
non potest fieri sub forma unius pugiUi terrae. Ex quo enim in ordine materiae
ad formam non intelligitur aliquid médium in ratione subiecti, talis quantitas
nihil facit ad id quod dictum est.
Si ergo quantitas aliquid faciat in materia respectu formae, hoc est quod
facit quod, quia materia divisibilis est et actu divisa, simul potest esse subiectum
plurium formarum. Huiusmodi autem divisibilitas est per quantitatem
indeterminatam primo modo praedicto. Et quia cum est quanta potest esse
subiectum transmutationis de forma ad formam, ideo, ut praedictum est, in
materia requiritur talis quantitas. Cum ergo materia comparetur ad formam
duobus modis : uno modo in ratione subiecti ; et ad hoc quod subiciatur uni
formae et per eam informetur, non requiritur nisi ipsa essentia materiae ;
ad hoc autem quod simul pluribus formis informetur, requiritur quod sit 36
divisibilis, immo actu divisa modo supradicto ; alio vero modo comparatur
ad formam in ratione transmutabilis ad illam 37 ; et ad hoc requiritur
[Cod. P, fol. 139 Va — l quod sit aliquid quantum ;
videtur quod sine
causa ponitur alia quantitas in materia quam modo supradicto. Et ideo
fictio 38 est dicere quod immo est ibi quaedam alia quantitas interminata ;
quia, cum quantitas prima divisione dividatur in continuam et discretam,
et non sit discreta, oportet quod sit continua. Sed omnis talis est quam communiter
dicimus quantitatem indeterminatam vel terminatam 39 secundum
intellectum supra tactum.
Item non videtur possibile quod in eodem sint simul diversae quantitates
vel continuae vel discretae vel cuiuscumque condicionis, quia 40 qua ratione