Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

392 MAGISTBI GODEFRIDI DE FONTIBTJS
ergo obiectum sit 51S aliquid extrinsecum respectu actus intelligendi, actus
tamen ab illo dicitur 519 habere speciem non quidem formaliter et tanquam
ab aliquo sibi intrinseco, sed effective ; sicut calefactio 520 habet speciem a
calefaciente. Sed quia activum 521 huiusmodi agentis 522 quod est obiectum
in eo in quo fit huiusmodi actio, terminatur ad similitudinem ipsius obiecti
quae est terminus intrinsecus talis actus, ideo ab illo termino ut ab eo quod
est sibi intrinsecum, quia ad eius essentiam pertinet, habet 523 formam et
speciem talis actus. Et 524 nihilominus ab obiecto agente et movente 525 ,
quia eiusdem naturae est talis similitudo cum illa re quae est obiectum in
quantum, ut dictum est, est vera eius similitudo.
Et hoc est evidens in actibus intellectus secundum 526 quod 527 [Cod. K,
fol. 86 Vb ] proceditur ad acquirendum ahquam scientiam. Acquirendo enim
illam 528 actione 529 obiecti quod est subiectum scientiae per transmutationem
quandam proceditur 530 investigando et 531 discurrendo a 532 principiis ad
conclusiones quousque perveniatur ad perfectam assimilationem intellectus
per actum intelligendi ad rem intellectam, quae est obiectum scientiae, prout
procedit acquirendo scientiam qui addiscit grammaticam vel musicam.
Constat autem quod addicere grammaticam et musicam 533 plus differunt
quam addiscere 634 grammaticam in duobus. Ista 535 ergo perfecta 536 [Cod. R,
fol. 250 R a ] simihtudo vel assimilatio 537 intellectus per actum intelligendi
est 538 terminus intrinsecus a quo habuit speciem totus motus 539 discursus et
investigativus quo perventum est ad huiusmodi assimilationem. Et quia hoc
factum est agente et movente [Cod. P, fol. 372 R a ] obiecto, ideo dicitur quod
etiam talis transmutatio et 540 etiam talis actus habet formam et speciem
ab obiecto. Forma enim intrinseca rei quae 541 est in proposito 642 talis terminus
in quo completur talis transmutatio et finis eiusdem incidunt 543 in
idem numéro ; et efficiens incidit etiam 644 cum istis 54S habens identitatem
cum ipsis 646 non numeralem sed secundum speciem aliquo modo sive secundum
analogiam, sicut simihtudo rei et res possunt dici aliquo modo unum. Non
est enim 547 inconveniens, immo hoc est necessarium quod ab aliquo extrin-
seco 548 secundum rem 549 et essentiam habeat speciem aliquis actus tali modo,
scilicet per modum efficientis suam 550 simihtudinem [Cod. V, fol. 246 V a ].
Immo si propter hoc non potest actus quo asinus intelligitur habere speciem
et formam ab asino, quia est aliquid extrinsecum 551 cum huiusmodi 552 extra-
neitas magis attendatur secundum distanciam essentialem et formalem ab
ipso actu, non poterit actus consequi formam et speciem ab anima vel eius
potentia, etiam si anima habeat rationem agentis et moventis.
Praemissis ergo suppositis est dicendum quod actus praedicti necessario
sunt différentes, non solum numéro sed specie, cum 554 utrumque praedictorum
sit [Cod. Q, fol. 199 V b ] obiectum intellectus per se et secundum suam pro-
priam rationem. Cum unum non intelhgatur peraliud sive per rationem alterius