Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

36 MAGISTRI GODEFRIDI DE FONTIBUS
ergo quod activa [simpliciter] semper et universalité! - melior est et utilior
subditis simpliciter et per se, non autem praelato, sed in casu, puta :
quando
necessitati et indigentiae subditorum non potest 48 bono modo subveniri nisi
per aliquam determinatam personam. In quantum enim illa persona est pars
communitatis et bonum suum includi débet [Cod. Q,fol. 142 R a ] etiam in
bono communitatis, et maius bonum 49 est conservari totam communitatem
sic etiam talem personam in regimine aliorum comprehendentem cum aliqua
intermissione boni proprii secundum actus contemplationis quam illam
communitatem exclusa ista persona perire et talem 5a in perfectione contem-
platioms permanere, ideo in tali casu talis tenetur assumere praelationem ;
[Cod. P. fol. 255 V b ] et peccaret aliter si non assumeret ; sicut etiam peccaret
contemplativus si cibo corporali indigens nollet comedere ne in actu come-
dendi actus contemplationis interrumperetur 51 .
Et secundum hoc est sic 52 agere ageiiti melius non solum quia peccatum
in hoc évitât, sed etiam in hoc magis meretur. Immo unum ad aliud consequitur,
quia si non suscipiendo praelationem peccaret et in suscipiendo évitât 53 pec-
immo in statu merendi
catum, sequitur quod in hoc non solum magis meretur ;
quasi constituitur, quia hoc non faciendo non solum non mereretur 54 magis,
sed tantummodo minus ; immo
nec omnino mereretur 55 , sed peccaret.
Mirum est etiam quomodo 56 homines intelligentes dicunt (11) quod
Philosophus (12) in operibus virtuosis ad meritum nullo modo respexit
qui 57 ita sollicite docet quod ad hoc quod aliquis actus virtuose agatur, requiri-
tur quod [Cod. R, fol. 186 V a ] secundum se sit bonus et quod fiât quando
fieri débet et propter finem propter quem 58 fieri débet ; et sic de alhs circum-
stanciis quae ad hoc requiruntur. Quis autem dubitat quin actus sic factus
meritorius debeat iudicari ?
Sed [verum est quod] cum de merito distinguatur, verum est quod nullus
actus nisi factus ex caritate débet simpliciter et omnino perfecte meritorius
reputari ; quia nec ex condigno est meritorius ; nec etiam est meritorius summi
praemii ad quod debent omnia opéra meritoria ordinari. Et verum est quod
ad hoc Philosophus (13) non respexit.
Est etiam circa hoc considerandum quod per ista per quae nitunturisti (14)
ostendere quod activa praelatorum est simpliciter melior quam contempla-
tiva religiosorum [Cod. V, fol. 189 R a ],
potest etiam ostendi quod activa
quaecumque 59 consistens in usu virtutum moralium et prudentiae sit melior
simpliciter 60 quam quaecumque contemplativa sive quam vita secundum
virtutes speculativas, quia vix est aliquis ita 61 solitarius qui non [Cod. P.
fol. 256 R a ] indigeat aliquibus virtutibus moralibus quibus non solum bene
ordinatur in se ipso, sed etiam ad alios cum quibus habet convivere 62 ; et
istae in communicatione et convictu sunt utiliores quam contemplativa.
Taies etiam virtutes morales cum aliis moralibus quae ordinant hominem ad
se ipsum et cum prudentia sunt meliores ipsi agenti quam contemplativa, in