Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

28
MAGISTRI GODEFRIDI DE FONTIBUS
mediatae cognitionis respectu cognitionis in speciali et in propria forma
et specie. Sciens enim conclusiones geometriae in universali, in quantum,
scit * 2 quod in 43 magnitudine aliqua possunt multae figurae describi, ignorans
tamen quae et quales et proportiones 44 earum in se ipsis et [Cod. P, fol. 253
R a ; Cod. 0, fol. 140 V b ] ad invicem, desiderat illas scire non sic scilicet in
universali, 45 iam enim sic scit, sed in speciali et sub propria forma, cum
tamen illas nunc sic non intelligit. Similiter etiam nunc desideramus Deum
videre et in se ipso sub forma propria et nunc illius propriam formam 46 diligimus
; nec tamen illum secundum se cognoscimus ; volumus enim ipsum
in sua propria natura videre. Item volumus eum in sua propria natura esse
et bonum esse, et cetera ; licet non sic cognoscere videamur 47 . Et sic videtur
quod in aliquid tendit voluntas immédiate quod non apprehendimus im-
médiate.
Et est dicendum quod eo modo quo aliquid in speciali et in propria forma
diligimus, ita etiam et cognoscimus. Sicut ergo volumus cognoscere proprias
figuras, ita cognoscimus eas esse cognoscendas. In quantum enim iam actu
sed generali cognitione cognoscimus quantitatem diversimode figurabilem,
cognoscimus in universali diversas figuras in potentia in illa quantitate fi-
gurabiles et illam potentiam cognoscimus reducibilem in actu et in re et in
nostra cognotione ; et sic etiam volumus [Cod. R, fol. 185 R a ] et desideramus
reduci in actum. Et sicut non cognoscimus in speciali aliquam determinatam
figuram, ita etiam nec illam in propria forma desideramus ; sic etiam Deum
in sua propria forma sive propriam eius formam diligimus in quantum illam
in quibusdam generalibus rationibus et attributis apprehendimus, in hoc
etiam apprehendendo ipsum esse apprehensibilem sub sua propria forma,
quaecumque sit illa.
Per praedicta etiam patet quod non bene dicitur quod aliquid plus dili-
gitur quam cognoscatur. Non enim potest 48 hoc sic intelligi quod plus di-
ligatur extensive 49 , quia cum 50 incognitum quis diligere non possit, dilectio
non extendit se ad aliquid ad quod se cognitio non extendat 51 . Quicquid
ergo aliquis in Deo diligit, [Cod. V, fol. 187 Vb ] illud cognoscit etiam eo
modo quo diligit. Si dicatur quod hoc intelhgitur [Cod. P, fol. 253 Rb quodam
]
modo intensive, prout aliqui dicunt quod Deus magis diligitur quam cogno-
scitur, quia voluntas magis et verius unitur fini per dilectionem quam intel-
lectus per cognitionem quia intellectus non unitur rei per cognitionem nisi
quia finis aliquo modo est in illo ipsum informando forma dilectionis, quasi
specie sua ; voluntas vero unitur fini per dilectionem, quia ipsa subintrat
finem se ipsa quoad id quod est, quantum possibile est transformando ;
verius
autem et perfectius est uniri rei secundum se ipsam quam secundum speciem
suam, verius etiam et nobilius habet esse finis in se ipso quam in alio ;
et ideo
dicitur quod voluntas sic unita fini plus inardescit in eius dilectionem et