Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

60
MAGISTRI GODBPRIDI DE FONTIBUS
sic solvere, scilicet quantum ad talem portionem, hoc est ex praecepto Eccle-
siae quae ad hoc obligat.
Et circa 23 hoc est dicendum quod Ecclesia sive summus pontifex bene
habet potestatem praecipiendi ut de bonis temporalibus fidèles solvant décimas
vel aliquam aliam portionem secundum quod expedit ad bonum populi chris-
tiani. Si enim habet papa ius et dominium super omnia bona temporalia quorum -
que hominum in hoc mundo, non solum clericorum sed etiam laïcorum, et de
omnibus potest disponere, sicut aliqui videntur sentire, planum est quod
posset ordinare sicut placeret quod taies talibus tantum vel tantum darent
et débita quae aliquibus etiam laicis debentur posset remittere creditoribus.
Et secundum hoc planum est quod potest statuere quod laïci tantam vel
tantam portionem bonorum suorum dent ministris Ecclesiae.
Sed hoc dare papae est satis magnum. Sic enim, sicut facit translationem
episcoporum et mutationem bonorum ecclesiasticorum et personarum,
posset etiam uni principi auferre suum principatum et alteri dare et principem
ab uno principatu ad alium transferre etiam sine delicto. Item principa-
tus libère dividere et unire ; quod tamen non libenter principes sustine-
rent.
Sed de hoc ad praesens nihil determino ; sed hoc tantum nunc
assero quod papa [Cod. P, fol. 263 V a ]
per se et directe habet a Deo
plenam potestatem in spiritualibus et in his quae ad salutem populi ordinantur ;
et in quantum ad hoc sunt bona temporaha quorumcumque necessaria, ex
consequenti habet potestatem super illa 24 ;et ideo, quia ad [Cod. V, fol. 192 Va ]
salutem populi pertinet quod sicut 25 ministri Ecclesiae et dispensatores
sacramentorum et spiritualium beneficiorum illos habet instituere et de illis
habet disponere secundum quod ad salutem populi viderit expedire ; et cum
talibus, ut dictum est, de iure naturali debeantur temporaha a populo quantum
sufficere potest ad eorum convenientem sustentationem, sed quantum
est eis a populo tribuendum hoc non est determinatum ex iure naturali ; et
ideo huiusmodi determinatio pertinet ad illum qui de praedictis ministris et
de pertinentibus ad ipsos habet disponere et ordinare, statuendo quod décima
vel undecima solvatur, vel alio modo, sicut sibi rationabiliter videbitur expe-
dire.
Et secundum hoc est dicendum quod dare ministris Ecclesiae tantum de
bonis temporalibus quod sustentari possint est de necessitate salutis et ex
praecepto legis [Cod. R, fol. 191 R a ] naturae 26 ; sed dare secundum talem
portionem quae décima dicitur non est de necessitate salutis tempore 27
novae legis nisi ex praecepto Ecclesiae hoc inveniatur praeceptum.
Et quia praecepta non obligant nisi secundum intentionem statuentis
et ea quae cadunt sub praecepto 28 legis humanae sunt mutabilia et eis potest
per consuetudinem contrariam derogari, et quia etiam modus obligandi talium
praeceptorum quantum ad operis executionem per patientiam et tolerantiam
statuentis et eorum in quorum favorem statuuntur, potest intelhgi ; ideo