Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

130 MAGISTEI GODEFEIDI DE FONTIBUS
sive iniusta, semper timenda est 6 . Ubi subditur per gravamen. : Gregorius,
cuius sunt haec verba, non dicit iniustam sententiam esse tenendam vel servan-
dam, sed timendam, id est : non
temnendam ;
ex superbia propter 7 iustitiam propriam con-
quia humiliter se débet excommunicatus a sacramentis et com-
munione hominum abstrahere propter reverentiam Ecclesiae ac si vera esset
causa [Cod. P, fol 285 Rb ] pro qua lata est sententia. Sed non dicitur quod
sit tenenda pro tanto, scilicet cum Ecclesia sic decepta sententiat 8 quod oporteat
illiin hoc sic obedire quod aliquid fiât quod non est secundum se iustum,sed
potius indebitum, licet de tali feratur sententia. Quia enim Ecclesia sic
iudicat [Cod. V, fol. 203 R a ] in foro exteriori secundum exteriores probationes
[Cod. R,fol. 203 R a ]
9 secundum quas scit quod decipi potest, sententiat
quasi condicionaliter et ex suppositione, sic scilicet pronuntiando 10 quod u
secundum ea quae apparent talis est sic contemnendus et eum istis supositis 12
sic condemnamus.
Et ideo non est intentio Ecclesiae quod simpliciter et absolute fiât illud
pro quo fertur sententia, sed in quantum veritati innititur. Constat enim
quod aliquando sententia 12 fertur super eo quod nullo modo est licitum homini
facere, sicut patet in multis casibus matrimonii in quibus circa id de quo in
foro exteriori sententiat Ecclesia, illa sententiaret contrarium etiam in foro
exteriori si ei de veritate constaret ;
13
et cum sibi in hoc foro veritas constare
non potest 14 , iudicaret contrarium esse faciendum in foro conscientiae propter
hoc quod sic sententiat ex suppositione.
Et sic in casu proposito videtur quod talis sic condemnatus virtute sen-
tentiae per se loquendo non teneatur solvere illud pro quo sententia lata est
contra eum. Quia, ut dictum est, sic lata est 15 non quia vera sit causa, sed
quia supponitur esse vera. Et ideo ex virtute talis 16 sententiae per se non
obligatur ad illud implendum.
Verumtamen quia excommunicatio est poenalis sic quod etiam est medi-
cinalis, quando scilicet non contemnitur et cum possit fieri comparatio inter
poenas aliquas quarum quamlibet potest aliquis [Cod. Q, fol. 156 V b ] eligere,
si maiorem eligat potius sustinere quam minorent, contemnit maiorem et
peccat in moribus.
Cum ergo aliquis excommunicatur pro causa non vera, si illud pro quo
excommunicatur 17 emcere non potest, [Cod. P, fol. 285 V a ] non est in eo
eligere 18 indifîerenter alterum illorum, scilicet malum excommunicationis
humiliter sustinere vel illud pro quo fit excommunicatio emcere. Et ideo
humiliter sustinere excommunicationem est sibi meritorium.
Sed tamen illud potest emcere pro quo excommunicatur. Tune in eo
habet locum electio. Et secundum hoc est dicendum quod cum excommuni-
catio sit maxima poena spiritualis, quia excludit hominem a 19 participatione
beneficiorum Ecclesiae et societatis humanae, cum etiam excommunicatus
graviter laedatur in fama per excommunicationem, quia pro sententia Ecclesiae