Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

272 MAGISTEI GODEFRIDI DE FONTIBUS
est. Factitius quippe ordo factitiae sunt consuetudines, ut in ordine mona-
chorurn reperiuntur plures. Has etenim homines adinvenerunt et quibusdam
de causis rationabilibus servandas institueront ; naturalis vero ordinis
naturales sunt virtutes, ut humilitas, caritas et aliae plures. Has enim Deus
ipse naturaliter 46 indidit homini suaeque causa salutis servandas mandavit.
Ille itaque factitius ordo sine isto nihil homini prodest. Iste vero sine illo etiam
salvare hominem potest. Ut tamen servari valeat iste, valde est sibi necessa-
rius ille, id est utilis.
Quantum ad praecepta vero communia Ecclesiae, est intelligendum 47
quod etiam obligatio illorum 48 est maior et efncacior quam votorum quantum
ad illa quae convenienter possunt se extendere ad religiosos ; quia cum
omnes personae ecclesiasticae, immo etiam omnes 49 fidèles sint quaedam
membra unius Ecclesiae universalis in ordine ad principale caput Ecclesiae,
scilicet ad papam, et personae unius dioecesis sunt una ecclesia magis spe-
cialis respectu episcopi, et personae unius collegii religiosorum respectu sui
proprii praelati ;
suo 50 débet discordare ;
spéciale autem non débet derogare generali nec pars a toto
quia turpis est pars quae suo non congruit universo ;
ideo in omni voto semper débet 51 sic illo 52 supposito 53 illud 54 quod ad totum
sive ad omnes fidèles communiter pertinet et addi aliquid non contra-
rium, sed quod faciat ad maiorem perfectionem. Unde 55 vota religiosorum
non sunt rationabilia si sint in praeiudicium praeceptorum communium 56
Ecclesiae, quae ad bonum magis commune ordinantur.
Propter solutionem autem argumenti, est intelligendum quod loquendo
de votis principalibus 57 religiosorum per quae ad statum altiorem videntur
transferri, nec ipsum votum nec illud super quod cadit 58 votum taie, per
se non facit voventem 59 perfectiorem nec constituit votum hominem in
statu perfectionis qui per se requirat hominem perfectum statim facto voto,
sed fa [Cod. R, fol. 228 V a ] cit ad perfectionem dispositive et instrumenta-
liter, in quantum observatio eorum super quae [Cod. Q, fol. 179 V b ] cadit
votum 60 cooperatur ad hoc quod praecepta in quibus per se consistit 61 per-
fectio mehus 62 observentur. " Ex quo, ut dictum est, patet quod maior est
obligatio praeceptorum. Sed hoc verum est quod 63 per huiusmodi votum
[Cod. V, fol. 225 V a ] constituitur quis in statu eminentiori, in quantum
ratione voti obligatur quis ad tendendum ad perfectionem et ad perfectius
servandum praecepta quae naturaliter obligant.
Et tune est dicendum quod si comparetur transgressio praeceptorum
ad transgressionem votorum in eodem, non obstante quod per votum tali
modo constituitur quis in statu eminentiori, tamen transgressio qua trans-
greditur praeceptum prior est quam qua transgreditur votum. Magis enim
peccat religiosus si agat contra praeceptum Dei quam si exeat portam claustri
contra praeceptum praelati, vel quam si transgrediatur quoeumque praeceptum
64 praelati in aliquo casu in quo teneretur sibi oboedire ratione voti.