Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

362 MAGISTRI GODEFEIDI DE FONTIBUS
amatur non amatur ut bonum sic générale vel commune no causalitate et 1U
virtute prae omnibus et super omnia quantum est ex natura rei a- [Cod. R,
fol. 243 V b ] mabile [Cod. Q, fol. 194 R b ] sed solum ut quoddam ens determininatum
determinatam 112 habens unionem et habitudinem ad diligentem
ex speciali communicatione 113 quam habent inter se invicem, quamvis 114
ea quae amans vult amico non suit 11B determinata in quantum vult ei omne
bonum sicut sibi 116 ipsi, ex hoc non débet [Cod. K, fol. 83 R a ] talis virtus
habere talem generabtatem proprie loquendo.
Similiter etiam est dicendum quod licet una virtus specialis aliis aliquo
modo imperet illas ad bonum suum referendo, ex hoc tamen non 117 habet
generabtatem causahtatis et virtutis proprie loquendo respectu illarum 118 ,
quia hoc non l'acit ratione eminentiae bonitatis et dignitatis quam 119 per se
respicit ad quam per se ordmetur bonitas aliarum, cum illa quae sic aliis impe-
ret etiam supra se respiciat imperium ab aliis et ad bonum earum consimiliter
referatur. Sed talis [Cod. V, fol. 240 V b ] ordo et relatio est non per se, sed
per accidens in quantum una virtus instrumentahter potest ad aliam ordinari
vel removendo prohibens vel praestan- [Cod. P, fol. 360 V b ] do aliquod
iuvamentum. Patet ergo quod aliae virtutes non possunt dici générales ratione
finis ratione cuius actus multarum virtutum ad aliquam virtutem unam
pertinere possunt, quia ad finem quem respicit una virtus speciahs possunt
actus aliarum virtutum referri. Nam sicut in vitiis actus unius vitii ad finem
alterius potest ordinari, ita etiam contingit in virtutibus.
Dicendum enim quod talis finis non est aliquid secundum se commune 120 ,
quia omnia quae sic 121 agens facit 122 , agit in ordine ad se ipsum et ad bonum
suum ad quem ordinat primo et per se bonum alicuius virtutis magis determinate
et 123 propter illud bonum aliarum virtutum relatio etiam 124 ad talem
finem non est per se, quia scilicet sub illo virtualiter 12s comprehensus, sed per
accidens, quia etiam talis finis non est per se finis actuum alterius virtutis.
Quod patet per hoc quod etiam eodem modo finis virtutum quarum 126 actus
ad hune finem referuntur, potest accipi pro fine respectu actuum talis virtutis ;
nam hberalis propter bonum liberalitatis firmius 127 conservandum 12S potest
ehgere opéra continentiae ne propter incontinentiam 129 ad agendum iïli-
beraliter inducatur, et e converse Et 130 ideo nulla huiusmodi virtus habet
ex ratione et natura sui obiecti vel finis generabtatem respectu alterius, sed
sunt virtutes ad invicem oppositae sive 131 disparatae, quia taliter sunt etiam
eorum obiecta diversa et distincta. Sed finis iustitiae legalis et etiam caritatis
est ex natura sua communior et superior sic quod ad ipsum actus aliarum virtutum
per se referuntur sicut specialia quaedam et inferiora 132 bona 133 et
sic ad iustitiam legalem in quantum ordinat hominem ad bonum commune
omnes virtutes spéciales et actus earum in quantum proficere 134 possunt ad
bonum commune pertinent sive sint practicae sive speculativae et illas in