Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

18 MAGISTRI GODEFEIDI DE FONTIBTTS
rumpitur nec annihilatur, sed simul cum materia nutriti 56 induit formam ipsius.
Et secundum hoc oportet ponere quod in tali est aliquid entitatis materiae
quod prius non erat indistinctum, tum in actu distinguibile tum in potentia
sic quod etiam ex tali corpore sic augmentato poterunt educi partes huiusmodi
57 materiae existentes in illo sicut in potentia ad actum secundum plures
formas sub maiori quantitate quam de corpore macillento ; et sic materia
quodam modo habet partes quae existentes quasi 58 in potentia extrahuntur
quasi de potentia in actum, cum materia unius corporis plurificatur sub
[Cod. P, fol. 250 R a ]
pluribus formis et extenditur plus quam materia alterius
corporis et quam poterat extendi antequam sic materia adveniret.
Sed non est intelligendum per huiusmodi 59 partes materiae partes proprie
dictas, quia sic aliquid quantitatis importarent ; sed est intelligendum per
hoc 60 quod materia ahcuius corporis est habens entitatem sic extensibilem
et sic reducibilem in actum sub partibus quantitativis 61 aliter quam materia
alterius corporis. Cum enim materia secundum suam essentiam sit ingenerabilis
et incorruptibilis, [Cod. V, fol. 186 R b ] materia quae est sub aliqua forma
semper 62 secundum suam essentiam manebit ; et similiter materia quae est
sub alia. Et oportet ponere quod entitas huiusmodi 63 materiae non est entitas
illius etiam circumscripta 64 entitate formae, licet non 65 habeat suam en-
titatem sine aliqua forma nec habeat distinctionem hanc nisi sub forma alia
et alia.
Ergo si materia existens [Cod. R, fol. 183R b ] sub altéra illarum formarum
unitur materiae existenti sub alia, oportet ponere quod ibi sit aliquid entitatis
materiae quod prius non erat, licet sit indistincta ab illa cui unitur ; et ex hoc
etiam contingit 66 quod ex isto composito potest generari aliquid quod 67
prius non poterat. Et secundum hune modum est intelligendum 68 quod illud
ens modo habet plus de materia quam prius.
Et secundum istum modum probabilius videtur, ut alii dicunt (7), quod
etiam 69 virtute divina non potuit formari tam grande et tam densum corpus
mulieris ex una costa sine additione alterius materiae.
Sed sic secundum praedicta non videtur sublata difficultas quaesiti 70 ;
quia non videtur quod in tali transmutatione sit 71 aliquid pro subiecto.
Nunc autem difficile videtur ponere transmutationem sive motum sine mobili
vel transmutabili. Quamvis enim ponendo fieri mutationem secundum ac-
cidentia, sicut aliqui videntur intelhgere, posset faciliter poni quod quantitas
mutaretur secundum 72 maius et minus, et etiam qualitas secundum magis
et minus absque aho subiecto. Hoc tamen non est facile ponendo huiusmodi 73
mutationes se habere sicut videntur se habere secundum veritatem ; nam
si intelligatur quod in tota transmutationne dictorum accidentium manet
unum et idem accidens secundum rem et essentiam invariatum, fit autem
[Cod. P, fol. 250 R b ] variatio circa illud secundum gradus praedictos, tune 74
dicetur quod ex quo accidens secundum rem manet, non autem secundum