Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

72 MAGISTBI GODEFRIDI DE FONTIBUS
qui in exteriori opère ipsum 7 exercent, aliquando per illos qui ad hoc auctori-
tatem et consensum praebent. Si ergo pugnare in duello sit malum et peccatum,
constat quod quicumque huic praestat auctoritatem et consilium vel 8 consensum
graviter peccat.
Quod autem pugnare in duello sit secundum se malum et illicitum
secundum quod communiter fit, nulli sapienti est dubium ;
quia
duellum est
singularis pugna inter aliquos duos ad probationem vertitatis alicuius facti
occulti per victoriam alterius. Et quia huiusmodi 9 factum non videtur [Cod. V,
fol. 194 R b ] aliter humano iudicio posse manifestari, videtur haec probatio 10
inniti divino iudicio sive signo divini iudicii, quasi hoc sit divinum iudicium
quod victus [Cod. R, fol. 193 R a ] sit reus habendus. Et ideo communiter
dicitur quod in hoc incidit peccatum de quo tentatur Deus. Manifestum est
enim quod illud non débet haberi pro iusta probatione et notificatione veri-
tatis, quia innocentia vel iniustitia non sunt principia per se ordinata ad vin-
cere et vinci, sed magis fortitudo et potentia corporis naturalis et audacia
et n industria animi et ars [Cod. P, fol. 267 Rb ] pugillatoria et talia alia quae
ita sunt in iniusto sicut in innocente.
Item vincere et vinci non semper contingunt ex ordine rationis nec ex
fortitudine corporis et huiusmodi; sed in hoc potest casus [Cod. Q, fol. 147 Vb ]
et fortuna evenire. Et potest contingere Victoria a fortuna multipliciter, puta :
si forte aliquis pugilum qui quantum ad omnes condiciones 12 alium excellit,
crédit habere meliorem clipeum vel meliorem equum et habet 13 peiorem ;
vel forte impingit in lapidem non perceptibilem inter pedes et cadit.
Et ideo videtur in duello quod 14 provocans semper peccat, quia habet
voluntatem invadendi hominem et ipsum occidendi ad hoc ut appareat omnino
intentum suum probasse. Hoc autem est malum cum illud non habeat rationem
probationis idoneae. Ergo. Et cetera.
Sed quid si certus sit de facto nec habeat alias probationes et sic iste
reus est dignus occidi, sed non est alia via ad hoc, potestne auctoritate iudicis
illum sic invadere ut in hoc sit quasi minister legis et iudicis ? Et videtur quod
si 15 , cum etiam a'iquis invasus 16 in corpore vel in rébus possit se defendere
cum moderamine inculpatae tutelae ita quod etiam si ad huiusmodi defensionem
mors sequatur, non culpatur ; quia in sic interficiendo est iste minister
legis a qua ei hoc conceditur. Ita etiam videtur posse dici in proposito.
Et videtur dicendum quod non. Quia licet talis sit reus et puniendus,
tamen ad hoc quod puniatur est légitime convincendus. Talis autem modus
est omnino illegitimus et ideo nullo modo est voluntarie assumendus nec est
alicui concedendus.
Item sic agendo exponit se fortunae in casu omnino dubio quia, ut dictum
est, omnino dubium est quis eorum vincere debeat 17 nec remanet sibi via
evadendi quin oporteat quod interficiat alium vel quod [Cod. P, fol. 267 V a ]
ab illo 1S interficiatur. Nec est simile de invaso, quia non voluntarie simpliciter