Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

332 MAGISTRI GODEFRIDI DE FONTIBUS
II. — Est autem adhuc ulterius quantum ad secundam quaestionem
considerandum quod cum virtus generalis, ut patet ex praedictis, non possit
dici nisi quae habet bonum commune 286 pro obiecto 287 principali et pro
fine, non est autem bonum commune 288 ad quod respicere possit homo ex
puris naturalibus nisi quod 289 consistit 290 in communi conversatione hominis
in hac vita ; taie autem 291 bonum commune 292 est obiectum iustitiae legalis,
ideo considerantibus de virtutibus secundum dictamen rationis naturalis,
non habet ponere aliam virtutem generalem quam iustitiam legalem.
Loquendo autem de virtute morali magis communiter 293 connumerando
in virtutibus moralibus intellectualem practicam quae morafibus proprie
dictis et actibus earum imponit modum debitum et mensuram debitam secundum
rectam rationem secundum quam humani actus rectificantur, sic oportet
ponere [Cod. Q, fol. 189 V b ] aliquam virtutem generalem aliam a praedictis
quae prudentia dicitur ; ita tamen quod licet sint plures morales proprie
dictae, scilicet quaedam spéciales et quaedam generalis, non sunt tamen 204
plures prudentiae ponendae ut sint quaedam prudentiae 295 spéciales respectu
specialium virtutum moralium, et quaedam generalis respectu virtutis gene-
ralis 296 , sed est una sola prudentia proprie dicta [Cod. P, fol. 351 R a ] res-
pectu omnium virtutum moralium 297 quarum consideratio ad philiosophum
pertinet ; haec 298 autem est generalis [Cod. R, fol. 238 V a ] generalitate
obiecti et considerationis, quia eius est considerare fines omnium virtutum
et specialium et generalium ;
et etiam 2" actus omnium virtutum rectificare
et dirigere sub una communi ratione, in quantum scilicet sunt hominis bona
vel mala ; et sic est generalior in génère suo quacumque praedictarum virtutum
moralium. Et ideo etiam nobilior et ratione obiecti quod per se respicit
quodam modo generaliori 300 , et ratione subiecti in quo existit quod 301 est
dignius subiecto in quo sunt virtutes morales praedictae, quae secundum
Philosophum sunt in appetitu sensitivo.
Et similiter est dicendum quod caritati respondet aliqua virtus intellec-
tualis practica adeo generalis sicut est ipsa caritas ; quia eius est obiectum
principale et finem communem illius virtutis attendere 302 et actus omnes
qui ad illam referuntur regulare 303 .
Est tamen circa hoc intelligendum quod taies virtutes intellectuales non
sic proprie dicuntur 304 générales respectu appetitivarum praedictarum, sicut
iustitia legalis et caritas ;
quia generalitas quae competit istis virtutibus appe-
titivis respectu aliarum est, ut dictum est 305 , generalitas causalitatis vel
virtutis et cuiusdam regiminis et dominii convenientis eis ex ratione formalis
obiecti et finis ad quem fines aliarum ordinantur ;
et ideo ad illum virtute
dictarum virtutum generalium actus omnium aliarum referuntur. Generalitas
autem aliarum est quaedam continentia materialis 306 sub ratione communi
obiecti, in quantum scilicet omnia quae ad alias 307 virtutes pertinent subsunt
considerationi istarum [Cod. K, fol. 79 V b ] virtutum. Considérant etiam et 308