Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

314 MAGISTRI GODEFRIDI DE FONTIBTJS
picit ita unam personam determinatam quod non aliam. Unde quando emptor
Teddit venditori iustum pretium pro re empta, non respicit illum venditorem
tit hominem quemcumque, sed ut venditorem talis rei et quantum ad hoc
nullum alium respiceret 222 et illud quod dat illi dat ipsi non ut 223 bonum
commune sive nulli appropriatum, sed ut bonum suum ut sibi et non alteri
debitum. Non sic autem 224 est in iustitia legali ;
quia cum illa per se respiciat
bonum totius communitatis, in hoc etiam intendit bonum uniuscuiusque
personae quantumque [Cod. R, fol. 235 R b ] extraneae in quantum est
pertinens ad communitatem.
Item licet iustitia particularis intendat bonum morale in eo quod agit,
tamen per se non intendit bonum morale 225 illius ad quem est ut ad alterum,
quia solum intendit quod servetur aequalitas et médium realiter inter aliquos
in bonis quibus ad invicem communicant ; hoc autem bonum huiusmodi 226
aequalitalis intendere est quoddam bonum moris ipsius sic agen- [Cod. P,
fol. 345 R a ] tis ; non autem illius alterius aliquod bonum intenditur, quia
sed agens
circa ipsum ultra huiusmodi bonum 227 aequalitatis nihil attenditur ;
secundum iustitiam legalem, licet operetur bonum morale sibi, operatur etiam
ad profectum 228 alterius ; nam in hoc intendit concordiam 229 et 230 tranquillitatem
temporalem in communitate propter bonum virtutis principaliter.
In hoc etiam intendit bonum simpliciter cuiuslibet 231 de communitate et 232
temporale et morale.
Si dicatur etiam 233 quod amicitia politica est sic ad alterum quod intendit
facere aliquid quod sit ilh bonum simpliciter et sic est bonum alienum et
praeclarissima virtus 234 sicut legalis [Cod. V, fol. 232 Va ] iustitia, quia prout
: « pessimus est qui malitia utitur ad se ipsum
dicitur quinto Ethicomim (19)
et ad amicos, ergo e contrario optimus 235 est qui virtute bene utitur ad se
ipsum et ad amicos » ; dicendum quod qui utitur virtute 236 ad amicum non
immo utitur quodam modo ut ad se
utitur proprie ut ad alterum vel alienum ;
ipsum 237 in quantum amicus unus est respectu alterius ut alter ipse ;
et ideo
etiam, [Cod. 0, fol. 187 R a ] ut dicit ibi Commentator (20) [non] «proprie
est optimus qui virtute utitur ad se ipsum et ad amicos quemadmodum 238
qui utitur malitia ad se ipsum et ad amicos 239 , est pessimus » ; quia
qui utitur
virtute ad amicos secundum quendam modum 24 ° ad se ipsum utitur ; sed
optimus qui ad se ipsum et ad alteros qualescumque existentes virtute utitur
non solum qui ad se ipsum et quae ipsius ; ipsius enim amici et 241 quae ami-
corum.
Praeterea licet amicus aliquo modo sit alter ab amico qui sibi vult bonum
quod 242 etiam pertinet ad rationem iustitiae generalis, scilicet alteri velle et
operari bonum, nihilominus tamen manet difïerentia essentialis inter istas
virtutes ex difïerentia 243 finis vel principalis obiecti, quia bonum quod respicit
huiusmodi amicitia est aliqua determinata persona sive bonum alicuius unius