Les Quodlibets Onze, Douze, Treize et Quatorze - Boston College

78 MAGISTRI GODEFRIDI DE FONTIBUS
bono et magno consilio, non valet. Quia tali modo tyranni etiam 1S dicere
consueverunt. Et sic si non constet aliter de uno quam de alio, sicut tyrannus
nititur principari secundum propriam voluntatem, ita et bonus princeps.
Quod falsum est. Et ideo in tali casu licet non singuli de populo debeant
interesse ubi talia tractantur et ordinantur ac statuuntur, tamen tôt discreti
et fidèles de principatu debent interesse et talia approbare quod possit com-
muniter homnibus apparere quod causa pro qua taie onus eis imponitur sit
rationalis et ideo voluntarie suscipiendum.
Ad hoc autem requiritur quod taies quorum [Cod. P, fol. 289 R b ] consilio
Cod. 0. fol. 148 V b ] talia tractantur et ordinantur non sint principi multum
familiares et coniuncti, quia suspecti essent ; quia etiam non de facili contra
principis voluntatem dicerent ; et quod taies sint quod onus imponendum
possit ipsos vel subditos suos proprios tangere sicut alios, alioquin non essent
circa hoc solliciti et attenti.
In tali autem 16 casu, scilicet cum } 7 princeps solo suo 18 consilio privato contenais
taie onus imponit nec vult quod aliis causa vel nécessitas propter quam
imponitur innotescat, deberent subditi resistere, si possent, quousque esset
per praedictos prudentes sufficienter discussum ; alioquin paulatim regnum
in tyrannidem converteretur et subditi liberi redigerentur ad condicionem
servorum subditorum.
Et est timendum ne propter multorum pusillanimitatem et aliorum infi-
delitatem hodie communiter [Cod. R, fol. 194 R b ] ita Mat 19 . Propter
quod
vis invenitur rectus et iustus principatus ; sed fere omnes principes conantur
principari ut tyranni, omnia ad suum proprium honorem vel commodum
referendo, etiam cum detrimento subditorum ;
et cetera.
Ad argumentum in oppositum est dicendum quod licet ad principem
pertineat principaliter auctoritas movendi bellum et providendi de his quae
sunt necessaria pro militibus, tamen in casibus multum arduis et non manifestis
non debent 20 haec fieri sine consilio subditorum liberorum modo supra exposito
Explicit undecimum quodlibet 21 .
1 quod add. V. — 2
militaribus PR. — 3 videbatur V. — 4 assensu PRQ. — 5 situ
add. Q. — 6 esset Q. — ' et Q ; vel corr. 2a m. Q. — 8 Abhinc, totum passum incipiendo
a verbis : contrarium arguitur, add. P denuo rescripsit, V, inter va — cat illum
includendo. — 9 ut Q ; del. et unde corr. Q. — 10 videtur — principari] om. PRQ. — n con-
cupiscentiam Q. — 12 quod V. — 13 districte PR. — 14 veritate add. Q ;
postea del. —
15 tyranni etiam] etiam tyranni Q. — 16 in tali autem] autem in tali Q. — 17 scilicet cum]
cum scilicet VQ. — 18 solo suo] suo solo V. — 19 ita fiât] fiât ita PR. — 20 deberet PR.
— 21 om. VQ. ; magistri Godefridi de fontanis add. P.
(1) Sanctus Augustinus, Contra Faustum, 1. XXII, e. 75 (PL., t. 42, col. 448).
Sententialiter. — (2) Id., ibid., c. 74 (col. 447). Fere verbotenus. — (2) Cfr. Aristoteles,
Politica, 1. in, c. 13 (II, 1283 a). — (3) Aristoteles, Politiça, 1. III, c. 16 (II, 1287 a). —
(4) Id., ibid. (lo'c. cit.).