AC 09 2008 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

Nr. 487 - 19.9.08 HOF VAN CASSATIE 1987
17, §1, 3°, inderdaad stelde dat het Fonds niet tot vergoeding gehouden was tegenover de
personen bedoeld in 2° (zijnde de eigenaar, de verzekeringnemer, de houder of de bestuurder
van het betrokken motorrijtuig dat de schade had veroorzaakt) wanneer de verzekeringsplicht
niet werd nagekomen. Ten aanzien van de houder en de bestuurder was deze
uitsluiting slechts van toepassing indien ze wisten dat de burgerlijke aansprakelijkheid
waartoe het voertuig aanleiding kon geven, niet gedekt was overeenkomstig voornoemde
wet.
B.D.was eigenaar van het betrokken voertuig, waaromtrent niet meer ter discussie staat
dat het niet geldig verzekerd was. Enkel in hoofde van de bestuurder of de houder is de
kennis van de niet verzekering van het voertuig relevant krachtens voornoemd artikel 17;
in hoofde van de eigenaar heeft dit geen enkele relevantie.
Ten opzichte van de eigenaar van het voertuig, B.D., zou inderdaad (de eiser) niet tot
vergoeding gehouden zijn.
(De eiser) stelt evenwel ten onrechte dat deze exceptie evenzeer tegen (de verweerster)
als 'rechthebbenden' van de heer D. in de zin van artikel 29bis WAM-wet kan worden tegengeworpen.
Artikel 29bis WAM-wet geeft een eigen recht op schadeloosstelling zowel aan het
slachtoffer als aan de rechthebbenden. Slachtoffer van een ongeval is degene bij wie de
schade onmiddellijk inslaat; rechthebbende van de vergoeding is degene die persoonlijk
schade lijdt door weerkaatsing en een eigen recht heeft op vergoeding (...).
Met de 'rechthebbenden' van het slachtoffer wordt niet naar hun erfgenamen, maar wel
naar de rechtssubjecten verwezen, die, als gevolg van het verkeersongeval, schade bij
weerkaatsing lijden. Dit betekent dat zij, hoewel zij niet noodzakelijk fysiek bij het verkeersongeval
betrokken waren, toch schade lijden ten gevolge van het overlijden of het lichamelijk
letsel van een ander rechtssubject als gevolg van een verkeersongeval. Te denken
is bv. aan de morele schade en/of het inkomstenverlies van nabestaanden, aan de
schade die een vennootschap lijdt door het uitvallen van haar afgevaardigd bestuurder,...
Hoewel vaak het tegendeel is beweerd, is schade bij weerkaatsing geen onrechtstreekse
schade, maar persoonlijke en specifieke schade die rechtstreeks het vermogen of de gevoelens
van een andere rechtssubject treft (...).
De vordering die (de verweerster) thans als rechthebbende ten opzichte van (de eiser
stelt) is derhalve een eigen vordering wegens persoonlijk geleden morele schade en is derhalve
geen vordering uitgaande van de nalatenschap van wijlen de heer D..
Het eigen recht van de rechthebbenden op schadeloosstelling uitdrukkelijk in artikel
29bis WAM-wet voorzien door de wetgever naast het recht van het slachtoffer zelf, maakt
dan ook dat de theorie van de schade bij weerkaatsing ingevolge de persoonlijke verantwoordelijkheid
van het slachtoffer in het gemene recht op grond van artikel 1382 e. v. van
het Burgerlijk Wetboek niet op deze rechthebbenden van toepassing is.
Vermits de vergoeding die (de verweerster vordert) louter persoonlijk geleden morele
en derhalve eigen schade betreft, is (de eiser) principieel gehouden tot vergoeding.
Het (beroepen) vonnis wordt op dit punt dan ook bevestigd. Het hoger beroep is ongegrond"
(vonnis, pp. 3-5).
Grieven
1.1 Elke benadeelde kan, overeenkomstig artikel 80, §1, eerste lid, 2°, van de wet van 9
juli 1975 betreffende de controle der verzekeringsondernemingen, zoals van kracht voor
diens opheffing bij wet van 22 augustus 2002, van het Gemeenschappelijk Motorwaarborgfonds
de vergoeding bekomen van de schade voortvloeiende uit lichamelijke letsels
die door een motorrijtuig zijn veroorzaakt wanneer geen enkele verzekeringsonderneming
tot die vergoeding verplicht is omdat de verzekeringsplicht niet werd nageleefd.