AC 09 2008 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

2080 HOF VAN CASSATIE 26.9.08 - Nr. 509
- de artikelen 7 en 8 van de Hypotheekwet van 16 december 1851 (zijnde Titel XVIII
van Boek III van het Burgerlijk Wetboek);
- de artikelen 1445, 1452, 1503, 1539, 1542 en 1543 van het Gerechtelijk Wetboek.
Aangevochten beslissingen
Het bestreden arrest verklaart de vorderingen van eiseres die ertoe strekten de verweerster
te horen veroordelen tot betaling of afgifte van de in beslag genomen bedragen en de
verweerster te horen veroordelen tot schuldenaar van de oorzaak en kosten van het beslag,
ongegrond en verklaart de vordering van de verweerster om de beschikking van 7 april
2005 van de beslagrechter te horen intrekken en zich te horen veroordelen tot het geven
van handlichting met betrekking tot het bij exploot van 11 april 2005 gelegde bewarend
beslag onder derden, gegrond, en dit op grond van de volgende motieven:
"5. Gecamines België stelt dat zij in haar verklaring van derde-beslagene enkel haar eigen
schulden moet opnemen en niet die van Gecamines.
Gecamines België heeft geen afzonderlijke rechtspersoonlijkheid. In wezen is zij dus
een deel van Gecamines dat in België gelegen is.
Artikel 1445 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat iedere schuldeiser onder een
derde bewarend beslag kan leggen op de bedragen of zaken die deze aan zijn schuldenaar
verschuldigd is. Artikel 1539 van het Gerechtelijk Wetboek bepaalt dat de schuldeiser die
een uitvoerbare titel bezit uitvoerend beslag onder derden kan leggen op de bedragen en
zaken die deze aan zijn schuldenaar verschuldigd zijn.
Deze wetsbepalingen maken geen onderscheid tussen de bedragen door de derde-beslagene
verschuldigd in België of in het buitenland.
Dergelijk onderscheid bestaat enkel wanneer de hoofdzetel en het bijkantoor een afzonderlijke
rechtspersoonlijkheid hebben, wat hier niet het geval is (E. Dirix en K. Broeckx,
Beslag (APR, 2001), blz. 413, nr. 709; E. Dirix, Beslag en collectieve schuldenregeling
(overzicht van rechtspraak, 1997-2001), TPR 2002, blz. 1256, nr. 96).
Er wordt echter een beperking op dit principe aangenomen in die zin dat het beslag onder
derden enkel kan gelegd worden in die Staten waar de schuldeiser van de derde-beslagene
zelf de betaling van zijn schuldvordering kan eisen. Deze stelling is in overeenstemming
met het principe van de territoriale werking van het beslag (M Grégoire, La succursale
bancaire confrontée à la saisie-arrêt, Cahiers AEDBF (Bruylant, 1996), p. 251-253;
RPDB, Comp. VIII, V° La saisie-arrêt bancaire, p. 813, n° 23).
De schuldeiser die tot beslag onder derden wil overgaan moet dus nagaan waar zijn
schuldenaar, schuldeiser van de toekomstige derde-beslagene, betaling van de toekomstige
derde-beslagene kan eisen (M. Grégoire, La succursale bancaire confrontée à la saisiearrêt,
Cahiers AEDBF (Bruylant, 1996), p. 251).
Aangezien deze beperking in overeenstemming is met het principe van de territoriale
werking van het beslag dat verhindert dat vermogensbestanddelen die zich niet op Belgisch
grondgebied bevinden door een Belgische beslagmaatregel worden getroffen en tevens
belet dat een procedure aanhangig wordt gemaakt in een Staat waarin geen enkele
band met de zaak bestaat, dient te worden aangenomen dat deze hier van toepassing is.
(De eiseres) merkt op dat de aanvaarding van deze beperking tot gevolg heeft dat een
bijkantoor zonder afzonderlijke rechtspersoonlijkheid steeds kan verklaren niets verschuldigd
te zijn. De voorbeelden aangehaald door M. Grégoire bewijzen het tegendeel (M.
Grégoire, La succursale bancaire confrontée à la saisie-arrêt, Cahiers AEDBF (Bruylant,
1996), p. 253).
Gecamines België stelt dat Gecamines betrekkingen met Snel onderhoudt maar dat