AC 09 2008 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

More documents

Recommendations

Info

Nr. 452 - 5.9.08 HOF VAN CASSATIE 1869 De Franse wetgever laat het Hof van Cassatie aldus niet toe te verwijzen naar het rechtscollege wiens beslissing wordt vernietigd (tenzij anders samengesteld). Het Franse Hof maakt evenwel in talrijke arresten gebruik van de mogelijkheid tot cassatie (gedeeltelijk) zonder verwijzing m.b.t. een door een cassatiemiddel bekritiseerd rechtspunt waarover het zelf heeft beslist, zodat de verwijzing beperkt blijft tot de nog in geding zijnde punten. Het Hof gaat hierbij uit van "le souci d’accélérer le cours des procédures afin d’assurer l’effectivité du droit d’être jugé dans un délai raisonnable" 31 . Kan dit lovenswaardig doel dan niet minstens evengoed bereikt worden door de verdere beoordeling aan dezelfde feitenrechters over te laten, eerder dan aan de cassatierechter die zich, wat de toepassing van de rechtsregel betreft, in hun plaats stelt, zodat partijen en andere rechters niet alles moeten overdoen? De partijen dienen dan niet opnieuw lang te wachten op de oplossing van het geschil en de gerechtelijke achterstand zal niet “nog” toenemen. Bij rechtstheoretische beschouwingen is het niet verboden praktische gevolgen te betrekken. Hierbij geldt evenwel het hierboven 32 reeds gemaakte voorbehoud m.b.t. de draagwijdte van het begrip “cassatie zonder verwijzing”, d.i. enkel “formeel”, m.b.t. de hoedanigheid van de verwijzingsrechter, dan wel ook – zoals gehanteerd door het Franse Hof van Cassatie - “inhoudelijk”, over diens al dan niet behouden beoordelingsvrijheid. 7.2 Artikel 422 van het Nederlandse Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering bepaalt: “Indien na de vernietiging dient te worden beslist over rechtspunten, waaromtrent nog geen uitspraak is gedaan, zal de Hoge Raad naar bevind van omstandigheden daaromtrent een beslissing geven dan wel daartoe het geding verwijzen.” Krachtens het artikel 422a “(wordt) het geding verwezen naar de rechter, wiens uitspraak vernietigd is, tenzij er overeenkomstig het bepaalde bij de artikelen 76 en 355 reden is tot verwijzing naar de rechter van eerste aanleg.” Tenslotte bepaalt het artikel 423: “De Hoge Raad kan, in stede van het geding te verwijzen naar de rechter, wiens uitspraak vernietigd is, het verwijzen naar een andere rechter en wel: 1° wanneer de vernietigde uitspraak was gewezen door een rechtbank, naar het gerechtshof van het ressort; 2° wanneer de vernietigde uitspraak was gewezen door een gerechtshof, naar een ander gerechtshof.” Bij de keuze of de behandeling van de zaak wordt voortgezet door de rechter die ze reeds heeft beoordeeld, dan wel door een rechter voor wie ze “nieuw” is, kan de Hoge Raad zich laten leiden door “de omstandigheden” of “het belang van een goede rechtsbedeling” 33 . De Hoge Raad beschikt aldus, integendeel, over een zeer ruime keuzemogelijkheid, terwijl de verwijzing naar dezelfde rechter zelfs de regel is. 7.3. Het artikel 1110 van het Gerechtelijk Wetboek houdt het midden tussen deze twee buitenlandse regelingen en laat m.i. het Hof toe, in uitzonderlijke gevallen, een geschil “niet te onttrekken” aan de rechter wiens beslissing het heeft vernietigd. Het artikel is minder strikt geformuleerd dan de Franse wettekst. Weliswaar verplicht onze wet het Hof, statué sur le fond”; 2. het Franse Hof kan «en cassant sans renvoi, mettre fin au litige, lorsque les faits, tels qu’ils ont été souverainement constatés et appréciés par les juges, lui permettent d’appliquer la règle de droit appropriée». In alle andere gevallen is een verwijzing na cassatie aldus noodzakelijk (J. BORÉ en L. BORÉ, La cassation en matière civile, Dalloz, 2003, 131.11). 31 Cour de Cassation, Rapport annuel 2006, Paris, La documentation Française, 2007, 312. 32 Randnummer 6, in fine. 33 D. J. VEEGENS, Cassatie in burgerlijke zaken, Zwolle, W.E.J. Tjeenk Willink Zwolle, 1989. De auteur wijst erop dat er in de toepassing van de artikelen 422a en 423 Rv. evenwel geen vaste lijn te bekennen valt (p. 306).
1870 HOF VAN CASSATIE 5.9.08 - Nr. 452 ingeval van cassatie met verwijzing, de zaak te verwijzen naar het gerecht in hoogste feitelijke aanleg van dezelfde rang als datgene dat de beslissing gewezen heeft (optie 1). Ze verbiedt, strikt genomen, het Hof evenwel niet om een cassatie uit te spreken “zonder verwijzing naar een ander gerecht van dezelfde rang” 34 en dus “terug te verwijzen” naar hetzelfde gerecht, voor zover dit geen schending inhoudt van artikel 147 van de Grondwet, noch van het bij wet ingestelde colloquium tussen het Hof van Cassatie en de feitenrechter, noch van diens beoordelingsvrijheid (optie 2). De cassatie “beperkt zonder verwijzing, doch met “terugverwijzing naar hetzelfde gerecht”, dat dus gedeeltelijk gebonden is (optie 3) lijkt niet verenigbaar met de artikelen 1119 en 1120 van het Gerechtelijk Wetboek. 8. Het Hof kan de tweede keuze maken in het voorliggende geval, waarin de appelrechters, wier beslissing dat de eerste rechter terug moet oordelen wordt vernietigd, dus zelf hadden moeten oordelen en hun rechtsmacht niet verder hebben uitgeoefend. Deze keuze lijkt ook niet strijdig met de ratio van artikel 1110 van het Gerechtelijk Wetboek, dat gestoeld zou zijn op een zekere argwaan tegenover de feitenrechter. Het wantrouwen van de Franse wetgever ten aanzien van hetzelfde rechtscollege (zelfs in een andere samenstelling), omdat het bevooroordeeld zou zijn of meer weerstand zou bieden aan de leer van het cassatiearrest 35 , lijkt niet gefundeerd wanneer dit rechtscollege een geschilpunt ten gronde dient te beoordelen waarover zijn rechtsmacht onaangetast is, zoals wanneer de appelrechters zich slechts ten dele ten gronde uitspreken en het geschil voor het overige ten onrechte verwijzen naar de eerste rechter. De vernietiging van deze verwijzingsbeslissing hoeft derhalve niet noodzakelijk te verhinderen dat dezelfde appelrechters hun rechtsmacht behouden om uitspraak te doen over de nog te beslechten geschilpunten. In dezen is de kritiek, in het eerste cassatiemiddel, op de beslissing van de appelrechters over de wijze van berekening van de vervangende opzeggingsvergoeding, te verwerpen, daar ze feitelijke grondslag mist. Hun arrest wordt daarin voor het overige niet aangevochten en wordt dus definitief, behoudens in zoverre ze verwijzen naar de eerste rechter, wat in het tweede middel terecht wordt bestreden. Of ze hun beoordelingsbevoegdheid t.a.v. dit laatste behouden of niet, rest hen dus nog enkel het verslag te beoordelen van de deskundige, die ze met de bijkomende opdracht hebben belast hen te adviseren over de hoegrootheid van die vergoeding en dit bedrag dan zelf te bepalen. 9. Conclusie: vernietiging van het bestreden arrest in zoverre het de zaak verwijst naar de eerste rechter, verwerping van het cassatieberoep voor het overige en “terugverwijzing” naar het hof van beroep te Gent. ARREST (A.R. C.07.0327.N) I. RECHTSPLEGING VOOR HET HOF Het cassatieberoep is gericht tegen een arrest, op 4 april 2005 gewezen door het Hof van Beroep te Gent. Bij beschikking van de eerste voorzitter van 14 maart <strong>2008</strong> werd deze zaak vastgesteld voor de voltallige terechtzitting. Raadsheer Alain Smetryns heeft verslag uitgebracht. Advocaat-generaal Guy Dubrulle heeft geconcludeerd. 34 Mits het in de randnummers 6 en 7.1, in fine, gemaakte voorbehoud. 35 J. BORÉ en L. BORÉ, La cassation en matière civile, Dalloz, 2003, 131.61.
Page 1 and 2: MET DE CONCLUSIES EN ANNOTATIES VAN
Page 3 and 4: 1828 HOF VAN CASSATIE 2.9.08 - Nr.
Page 17 and 18: 1842 HOF VAN CASSATIE Nr. 444 - 3.9
Page 43: 1868 HOF VAN CASSATIE 5.9.08 - Nr.
Page 95 and 96:
1920 HOF VAN CASSATIE 11.9.08 - Nr.
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
1924 HOF VAN CASSATIE Nr. 466 - 11.
Page 101 and 102:
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
Page 259 and 260:
Page 261 and 262:
Page 263 and 264:
Page 265 and 266:
Page 267 and 268:
Page 269 and 270:
Page 271 and 272:
Page 273 and 274:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
show all

AC 09 2008 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?