l. ULUSLARARASI SPOR HUKUKU KURULTAYI - Ankara Barosu

Ankara Barosu Yayınları
tarafsızlığın sağlanması ve taraflar üstü olabilme özelliğinin olması gerekir. Her
spor federasyonu bünyesinde uyuş mazlıkları giderecek çeşitli yapılar oluşturuldu,
ancak bunlar yeterli olmadı gerçek tahkim açısından ve buna cevap olarak da bu
ihtiyacı karşılama amacıyla 1960, 70’lerden beri devam eden bir çalışmanın sonucunda
bugün İngilizce kısaltması CAS, Fransızca kısaltması göz önüne alınarak
TAS denilen Spor Tahkim Mahke mesi 1984’de kuruldu. Ancak bu Olimpiyat
Komitesinin patronajındaydı, Olimpiyat Komitesinin mali etkisi güçlüydü, statüyü
değiştirme hakkı vardı, o yüzden daha sonra 2994’de bağımsızlık yolunda
bir reform yapıldı. Bunun ayrıntıları daha son raki tebliğlerde var, sadece yargı açısından
önemine kısaca değineceğim ve burada yönetim ve finansman açısından
önemli ölçüde bağımsızlık sağlandı. Dolayısıyla gerçek anlamda tahkimle ilgili
tarafsızlık ve taraflar üstü olma ilkesi büyük ölçüde gerçekleştirildi.
Burada önemli gelişmeler oldu, 1993 yılından başlayarak İsviçre Federal
Mahke mesi ilk kez CAS’ın yetkisini tanıdı. Atlanta Olimpiyatlarında yine CAS
yetkili oldu. Uluslararası Atletizm Federasyonu 2001’de yetkisini tanıdı, 2002’de
FIFA CAS’ı en yüksek uluslararası spor mahkemesi olarak tanıdı. Ancak burada
tabii biraz ilginç bir çelişki demeyelim de bir sitem de oldu, FIFA Başkanı Blatter
bunu çok önemli bir gelişme olarak açıkladı, bundan çok memnunuz dedi,
tabii CAS başkanı da aynı şekilde, ancak Blatter bu sevinç açıklamasıyla birlikte
kaygılarını da çok güçlü olarak dile getirdi. FIFA’yla öngörülen sisteme acaba
uyabilecek mi, o ilkeleri anla yabilecek mi, bu kaygı çeşitli şekillerde bugün de
devam etmektedir. Hatta sadece FIFA’ya özgü bir üst tahkim, uluslararası tahkim
oluşturma çalışmaları da var, ama izleyebildiğim kadarıyla bu başarıya ulaşabilmiş
değil. Burada CAS açısından bazı tereddütler, eleştiriler de söz konusu oldu. Çünkü
CAS genellikle bir tahkim, son dereceli bir tahkim mahkemesi olarak görev
yaptı, çeşitli üst kuruluş yargı makam larının, spor kuruluşlarının kararlarına karşı
başvuru makamı oldu, ama ekonomik temele dayanan uyuşmazlıklarda, örneğin
sponsorluk anlaşmalarında, televizyon yayın hakları gibi konularda da ilk derece
mahkemesi olarak da yetkiye sahiptir. CAS bu gelişim içerisinde birçok uluslararası
organizasyonun statülerinde düzen lenmiş şekilde yetkisi tanınan bir organ
oldu. Son değişiklikle de, Aralık 2007de yürürlüğe giren Futbol Federasyonuyla
ilgili değişiklikle de açıklıkla bu vurgulandı.
Yalnız tabii CAS Lozan’da kurulmuş bir kuruluş, İsviçre hukukuna tabi,
uygula nacak hukuk bakımından taraflara yetki verilmektedir, ama yoksa İsviçre
hukuku uygulanacaktır. Tahkimde önemli bir husus, gerçek anlamda tahkimde
tarafların hakemlerini serbestçe seçebilmesi, CAS bu açıdan da eleştirilmektedir,
çok sayıda hakem olmasına rağmen sınırlı sayı söz konusu ve varolan hakemler
arasında bir seçim yapılması söz konusu olacaktır. Kapalı olma açısından da
eleştirilebilmekte dir, ama sonuç olarak gerçek bir tahkim mahkemesi olarak kabul
edilmiştir. Yalnız İsviçre hukukuna tabi olduğu için ve mevcut yapı içerisinde
spor federasyonları, üst kuruluşlar, bunların kararlarına karşı son karar merci olarak
öngörülmüştür, ama İsviçre hukukuna tabi olduğu için birçok örnekte bunun
154