l. ULUSLARARASI SPOR HUKUKU KURULTAYI - Ankara Barosu

Ankara Barosu Yayınları
sel ve yargısal içtihatlardan oluşmak tadır. Bu anlamda dünyada iki hukuk sisteminin
mevcut olduğu ifade edilmektedir. Bunların ilki devletlerin hukuk düzenleri,
diğeriyse sporun hukuk düzenidir.
Dünyada ve Avrupa’da sporun tabii olduğu bu yapının en önemli unsurunu
spor federasyonlarının özerkliği oluşturmaktadır. Spor yönetimi alanında spor
federasyon larının devlet yönetimi ve denetiminden çıkarılması, karar alma, bunları
uygulama, denetleme ve yargılama fonksiyonları anlamında özgürlük ve serbestliği
kazanmala rını ifade etmek üzere uygulamada genellikle özerklik kavramının
kullanıldığını görü yoruz. Ancak her ne kadar belli ölçülerde serbestliği sağlasa
da devlete bağlı olma nitelik ve anlamını muhafaza eden özerklik, yani otonomi
kavramı yerine spor fede rasyonlarının tam bir özgürlük ve serbesti içinde hareket
edebilmelerini ifade eden ve bana kalırsa sistemin temel özelliklerini hukuken
daha açık şekilde ortaya koyan bağımsızlık, yani independence kavramının tercih
edilmesi daha uygun olurdu.
Demokratik hukuk düzenlerinde özerklik merkezi yönetimin ve bürokratik
işlem lerin sakıncalarını azaltmak ve devlet yönetiminde yerinde ve acil kararlar
alınabil mesini sağlamak amacıyla geliştirilmiş ve uygulanmaya başlanmış bir
kavramdır. Spor alanındaysa ulusal ve uluslararası federasyonlar kendi faaliyet
alanları içinde düzenleme yapma, yönetim, denetim ve uyuşmazlıkları çözme
fonksiyonlarına sa hip bulunmaktadır. Bu ulusal ve uluslararası spor federasyonlarının
karar ve uy gulamaları üzerinde hiçbir kurum ve makamın etki ve yetkisinin
olmaması, karar, yönetim, denetim ve yargılama organlarının özel güvencelerle
donatılmış olması ve mali anlamda serbestliğe sahip bulunmaları özerk bir spor
yönetiminin temel unsurları olarak nitelendirilebilir. Bu anlamda federasyonların
özerkliğinden söz edildiğinde özerkliğin iki görünüm şekli karşımıza çıkmaktadır.
Bunlar idari ve mali özerklik olarak mevzuatımızda da ifadesini bulmaktadır.
Özerk kuruluşların kendi organları aracılığıyla serbest olarak karar alabilmeleri
ve bu karar organlarının ata mayla değil seçimle işbaşına gelmeleri idari özerklik,
ayrı bir malvarlığına ve gelir kaynaklarını aldığı kararlar doğrultusunda harcama
yetkisine sahip olmasıysa mali özerklik olarak ifade edilebilir. Mali özerkliğin bir
gereği olarak özerk spor federas yonlarına kanunla özel gelirler tahsis edilerek bu
gelirlerin güvence altına alınması, gerektiğinde bu gelirlerin devlet yardımlarıyla
desteklenmesi ve elde edilen bu gelir lerin de o spor dalının ve federasyonun ihtiyaçları
çerçevesinde herhangi bir devlet kurumunun onayına ve talimatına ihtiyaç
olmaksızın harcanabilmesi gerekir. Bu gelirlerin elde edilmesi ve harcanması
bakımından yönetim kurulu federasyon ge nel kurulu tarafından seçilen denetim
kurulunun denetimine tabi tutulmalı ve hesap verilecek makam sadece genel kurul
olmalıdır.
Sporun siyasetin ve siyasetçilerin etkisinden arındırılması ihtiyacı ve amacı
özerk spor federasyonlarının ortaya çıkmasının en önemli sebebidir. Bu anlamda
spor alanında siyasi iktidarların orta ve uzun vadede olumlu sonuç alınabilecek
198