l. ULUSLARARASI SPOR HUKUKU KURULTAYI - Ankara Barosu

I. Uluslararası Spor Hukuku Kurultayı
kararlar yerine, daha çok kısa vadede elde edilebilecek günlük başarıları tercih
etmeleri ve bunları kendi siyasetleri için araç olarak kullanmaları sıklıkla karşılaşılan
bir du rumdur. Uzun vadede sporda başarıyı arttıracak karar ve önlemlerin
sözü edilen kaygıları taşımayan bağımsız kişi ve kurullarca alınması gereği özerk
spor federas yonlarının ortaya çıkmasına ve hızla benimsenmesine sebep olmuştur.
Özerk spor federasyonlarına ihtiyaç duyulmasının bir diğer nedeni toplumsal
yaşam içinde gi derek artan önemi sebebiyle sporun klasik anlamda idari ve yargısal
yöntemlerle et kin ve başarılı bir şekilde organize edilmesi ve denetlenmesinin
mümkün olmaktan çıkmasıdır. Bu anlamda özerk spor federasyonları spor faaliyetlerinin
klasik devlet ve idari yapılanması içinde yönetilmesinin sporda başarıyı
sağlayamamasının bir sonucudur. Özellikle sporun doğasında yer alan ve başarıyı
arttıran rekabetin taraf sız ve etkili bir şekilde sağlanması ve spor alanında rasyonel
bir düzenleme, yön lendirme ve denetimin gerçekleştirilmesi klasik idari yapılanma
değil, ancak özerk bir spor yönetimiyle sağlanabilmektedir. Özerk spor federasyonlarını
devlete bağlı spor federasyonlarından ayıran en önemli özelliklerden
biri de bunların idari anlamda bağımsız olmalarıdır. Spor fede rasyonlarının idari
açıdan bağımsız olmaları hem organları hem de işlevleri üzerinde siyasi iktidarın
ve diğer idari mercilerin idari denetim yetkilerinin söz konusu olma ması, onlara
emir ve talimat verememesi anlamına gelmektedir. Bu anlamda bu bağımsızlığı
ben organik bağımsızlık ve işlevsel bağımsızlık olarak ikiye ayırıyorum, fakat fazla
üzerinde durmayacağım, zaten konuşmamın önceki kısımlarında birkaç kere
vurguladım.
Şunu ifade etmek isterim, ilk olarak Amerika Birleşik Devletlerinde ortaya çıkan,
giderek dünyada yayılan ve uluslararası spor federasyonları tarafından da
benim senen bu özerklik modeli gereğince spor federasyonları faaliyette bulundukları
spor dalıyla ilgili olarak idari ve disipline ilişkin düzenlemeleri yapmak,
bunları uygulama ve denetlemeyle uyuşmazlıkları kendi yargı organları aracılığıyla
çözme yetkilerine sahiptir. Gerçekte özerkliğe sahip ulusal ve uluslararası
spor federasyonları ken di spor dallarıyla ilgili olarak yasama, yürütme ve yargı
fonksiyonlarına haiz birer devletçik veya devlet içinde devlet olarak nitelendirilebilir.
Bu federasyonların genel kurulları birer yasama organı, yönetim kurulları
birer yürütme organı ve yargılama organları da birer mahkeme niteliği taşımaktadır.
Diğer toplumsal alanlarda olduğu gibi bu spor devleti içinde de hukukun
üstünlüğünün sağlanması büyük önem ta şımaktadır. Sporun tabi olduğu kuralların
bilimsel veri ve çalışmalar çerçevesinde önceden belirlenmesi, bu kuralların
uygulanmasında sporla ilgili kişiler arasında ayrım gözetilmemesi, spor uyuşmazlıklarının
adil yargılanma hakkının gerektirdiği prensipler gereğince çözüme bağlanması
spor yönetiminin daha sağlam, adil, gü venilir ve hukukun üstünlüğünün
benimsendiği bir temel üzerine oturmasını sağla yacak niteliktedir.
Federasyonların özerklik kazanmalarının en önemli unsuru bunların birer özel
hukuk tüzel kişiliğine sahip kılınmalarıdır. Özerk spor federasyonlarının birer
özel hukuk tüzel kişiliğine sahip olduklarının kanunla açıkça kabul edilmesi ve bu
199