l. ULUSLARARASI SPOR HUKUKU KURULTAYI - Ankara Barosu

Ankara Barosu Yayınları
340
ŞEKİP MOSTUROĞLU-
SPORDA (FUTBOLDA) MEDYA HAKLARI
GİRİŞ
Modern sporu şekillendiren en önemli unsurlardan biri spor ve televizyon
ilişkisidir. 90’lı yıllardan itibaren televizyon, medya ve iletişim endüstrilerinde
yaşanan baş döndürücü teknolojik gelişmeler ve buna paralel olarak medya ve iletişim
pi yasalarında oluşan sert rekabet ortamı spor yayınların hakları için ödenen
bedelleri geçmişle kıyaslandığında çok yüksek düzeylere çıkarmıştır. Örneğin,
İngiltere’de 1983 yılında yıllık olarak £ 2.6 milyon gibi bir rakama satılan Futbol
1. Ligi yayın ları, günümüzde £ 1­1.5 milyar seviyelerine ulaşmıştır. Benzer artışlar
son 10 yıllık süreçte ülkemizde de yaşanmıştır. Önceleri düşük bedellerle hatta
çoğu zamana bedelsiz yayınlanan spor müsabakaları günümüzde milyon dolarla
ifade edilen meblağlara ulaştı. Bu gün futbol müsabakalarının yayın haklarınıntoplu
satış anlaş ması ile yıllık US$ 130 milyon gibi bir meblağa ulaşılmıştır. Son
olarak futbol mü sabakalarının radyon yayın hakları yıllık 3.5 milyon USD mertebesinde
bir bedelle ile ihale edilmiştir.
Bu gelişmeler sonucunda sadece ülkemizde değil, birçok gelişmiş futbol ülkesinde
de futbolun ana oyuncuları olan kulüplerin hemen hemen tamamı, televizyon
yayınlarındanelde ettikleri gelirler ile günlük işleyişlerini sürdürür hale
geldiler. Gü nümüzde artık, televizyon yayınları ve futbol arasındaki ilişki artık
futbol endüstrisi nin devamı için belirleyici bir unsur oldu.
Bu tebliğin amacı, Avrupa’da futbol medya hakları ile ilgili olarak yaşanmış süreçler
hakkında kısa bilgiler verdikten sonra Türkiye deki gelişim sürecini Avrupa
da ortaya çıkmış hukuki süreçler ışığında inceleyerek Türkiye deki sürecin geleceği
hakkında tahminlerde bulunmaktır.
Tebliğin ikinci bölümünde ise kısaca sporda sponsorluk konularında satır başlarına
değinilecektir.
SPOR ve TELEVİZYON
60’lardan itibaren spor ve televizyon arasındaki ilişki giderek finansal açıdan
son derece önemli bir hale gelmiştir. Açık kanallardan yayın yapan yayın
kuruluşla rı; spor müsabakalarının daha fazla ticari reklam çekebilecek bir unsur
olduğunu, şifreli/ödemeli kanallardan yayın yapan yayın kuruluşları ise spor müsabakalarının
daha fazla abonelik sattırabileceksıra dışı bir araç olduğunu keşfettiler.
Diğer taraf tan sporcular ve özellikle takım sporlarında yarışan kulüpler, televizyonun
sadece bir promosyon aracı değil aynı zamanda ana gelir kalemlerinden
biri olduğunu an ladılar.
Günümüzde medya şirketleri,spor müsabakalarının yayın haklarını elde etmek