Sprawozdanie z działalności NIK w 2003 roku (plik PDF)

Problemy wynikaj¹ce z niew³aœciwej gospodarki lokalami wskazano w 678 skargach i listach (w 2002 r. –
754, spadek o 10%). Przedmiotem krytyki by³a zarówno polityka mieszkaniowa i wysokoœæ pobieranych op³at,
jak równie¿ zaniedbania w gospodarce lokalami o ró¿nym typie w³asnoœci. Podnoszono b³êdy w administrowaniu
nieruchomoœciami, przy czym krytyczne uwagi odnosi³y siê w szczególnoœci do kwestii rozliczeñ za media.
Du¿a grupa skarg dotyczy³a wysokoœci op³at za energiê ciepln¹, naliczanych wed³ug wskazañ urz¹dzeñ pomiarowych,
tzw. podzielników ciep³a. W skargach dotycz¹cych dzia³alnoœci wspólnot mieszkaniowych zwracano
uwagê na nieumiejêtnoœæ korzystania z ustawowych mo¿liwoœci ich kontrolowania przez w³aœcicieli lokali.
Z³o¿ono 162 za¿alenia dotycz¹ce spó³dzielni mieszkaniowych (w 2002 r. – 140, wzrost o 16%), w których
wskazywano na brak kontroli dzia³alnoœci zarz¹dów spó³dzielni przewidzianej przepisami Prawa spó³dzielczego.
Spó³dzielcy podkreœlali niewykorzystywanie przez rady nadzorcze uprawnieñ kontrolnych wobec dzia³añ zarz¹dów,
ma³¹ skutecznoœæ postêpowañ lustracyjnych prowadzonych przez zwi¹zki rewizyjne spó³dzielczoœci oraz
trudnoœci w dochodzeniu swoich roszczeñ wobec spó³dzielni w postêpowaniu przed s¹dami powszechnymi.
W 126 skargach i listach dotycz¹cych gospodarowania lokalami komunalnymi (w 2002 r. – 209, spadek
o 40%) podniesiono kwestie zwi¹zane zarówno z polityk¹ gospodarowania zasobami komunalnymi prowadzon¹
przez zarz¹dy gmin, jak i sposobem sprawowania zarz¹du nieruchomoœciami przez podleg³e gminom jednostki
organizacyjne. Kwestionowano m.in. wysokoœæ kosztów administrowania nieruchomoœciami, sygnalizowano
trudnoœci w weryfikowaniu kosztów zarz¹du oraz wskazywano na nieuregulowanie od strony prawnej
kwestii finansowania zaleg³ych remontów. Zarzucano tak¿e brak nale¿ytej kontroli kosztów remontów, które
w opinii skar¿¹cych niejednokrotnie rozliczane s¹ nieuczciwie, bez dba³oœci o lokatorów pozostaj¹cych czêsto
w trudnej sytuacji finansowej.
Kwestie podniesione w 49 skargach dotycz¹cych sfery gospodarowania lokalami zak³adowymi (w 2002 r.
– 45, wzrost o 9%) oscylowa³y wokó³ spraw zwi¹zanych z wyzbywaniem siê tego typu lokali na rzecz nowych
w³aœcicieli. Skar¿ono siê na zbyt wysokie koszty eksploatacji mieszkañ, nieuzasadnione stosowanie preferencyjnych
stawek przy wykupie tego typu lokali, podnoszono tak¿e trudnoœci w uzyskaniu preferencji przy wykupie
lokali przez dotychczasowych lokatorów.
Przedmiotem 63 skarg dotycz¹cych gospodarki lokalami pozostaj¹cymi w administracji specjalnej
(w 2002 r. – 62, wzrost o 2%) by³a – podobnie jak w roku poprzednim – g³ównie krytyka postêpowania Wojskowej
Agencji Mieszkaniowej. Powtarza³y siê zarzuty dotycz¹ce nieprawid³owego rozliczania przy zwalnianiu lokali,
zaniechania przegl¹dów technicznych budynków, niezapewnienia œrodków na remonty, nieprawid³owoœci zwi¹zanych
z wyp³at¹ ekwiwalentu pieniê¿nego ¿o³nierzom za rezygnacjê z kwatery sta³ej.
Funkcjonowanie systemu emerytalno-rentowego, ochrony zdrowia i opieki spo³ecznej by³o przedmiotem
404 skarg i listów (w 2002 r. – 576, spadek o 30%). Zarzuty kierowano pod adresem konkretnych jednostek
s³u¿by zdrowia, placówek opieki spo³ecznej i organów emerytalno-rentowych. Krytykowano te¿ sam system
œwiadczeñ emerytalnych i rentowych, uznaj¹c go za niestabilny, nierzetelny, niegospodarny i nieuwzglêdniaj¹cy
interesu ubezpieczonego.
W 335 skargach i listach odnosz¹cych siê do funkcjonowania systemu ochrony zdrowia (w 2002 r. –
357, spadek o 6%) niezadowolenie budzi³a przede wszystkim jakoœæ us³ug medycznych œwiadczonych przez
placówki s³u¿by zdrowia i ograniczony dostêp do tych us³ug. Wskazywano ponadto na niegospodarnoœæ w publicznych
zak³adach opieki zdrowotnej, nieprzemyœlany zakup kosztownego sprzêtu, który czêsto nie jest wykorzystywany,
rosn¹ce zad³u¿enie publicznych zak³adów opieki zdrowotnej, przy równoczesnym nadmiernym i nieuzasadnionym
zró¿nicowaniu wynagrodzeñ miêdzy kierownictwami zak³adów a personelem lekarskim. W skargach
poruszano te¿ problem us³ug medycznych œwiadczonych przez placówki prywatne zlokalizowane przy,
a czasami nawet w jednostkach publicznych, w których badania specjalistyczne wykonywane s¹ niejednokrotnie
na aparaturze nale¿¹cej do szpitala, a dzia³alnoœæ placówek prywatnych opiera siê w znacz¹cym stopniu na
strukturach i potencjale gospodarczym jednostek publicznych. Nieprawid³owoœciom tym sprzyja zarówno nierzetelne
postêpowanie osób ze œrodowisk medycznych partycypuj¹cych w zyskach p³yn¹cych z tego rodzaju
dzia³alnoœci, jak i brak skutecznego nadzoru ze strony kierownictw jednostek publicznych.
Dzia³alnoœæ kontrolna Najwy¿szej Izby Kontroli
129