Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1.<br />
wet 47%, mia³y wiêc znacz¹cy wp³yw na sytuacjê finansow¹<br />
gmin. W latach 2001-2002, we wszystkich<br />
13 kontrolowanych gminach (w 6 objêtych kontrol¹<br />
poprzedni¹ i w 7 kolejnych) udzielano ulg w postaci<br />
odroczeñ p³atnoœci, roz³o¿enia na raty albo umorzeñ,<br />
na ³¹czne kwoty odpowiednio 11 mln z³ i 13 mln z³, co<br />
stanowi³o nieco ponad 10% wp³ywów z podatków lokalnych<br />
w danym <strong>roku</strong>. W wyniku kontroli stwierdzono<br />
uszczuplenia w dochodach gmin przekraczaj¹ce<br />
1 mln z³, na które sk³ada³y siê kwoty, które wskutek<br />
niezgodnego z przepisami zaniechania poboru podatków<br />
nie wp³ynê³y do bud¿etów gmin oraz kwoty ulg<br />
w podatkach przyznanych decyzjami wydanymi bez<br />
wymaganych uzasadnieñ faktycznych lub prawnych.<br />
Badaj¹c 1,6 tys. decyzji (ok. 27% decyzji dotycz¹cych<br />
ulg podatkowych) stwierdzono, ¿e niemal po³owa<br />
z nich nadal zawiera³a ró¿nego rodzaju nieprawid³owoœci.<br />
Udzielanie ulg mimo braku stosownych przes³anek,<br />
a tak¿e liczne przypadki zaniechañ lub opiesza³oœci<br />
w podejmowaniu czynnoœci egzekucyjnych<br />
w stosunku do podatników zalegaj¹cych z p³atnoœciami<br />
wskazywa³y, zdaniem <strong>NIK</strong>, na mo¿liwoœæ zaistnienia<br />
korupcji.<br />
Zaleg³oœci z tytu³u podatków lokalnych, w badanych<br />
13 gminach w latach 2001-2002 wynios³y odpowiednio<br />
36 mln z³ i 46 mln z³, a wiêc w ci¹gu <strong>roku</strong><br />
nast¹pi³ znaczny ich wzrost. By³o to czêœciowo efektem<br />
nieprawid³owoœci w egzekwowaniu zaleg³oœci.<br />
Nieprawid³owoœci takich nie stwierdzono jedynie<br />
w dwóch gminach, natomiast w pozosta³ych 11 wystêpowa³y<br />
one w ró¿nej skali i zakresie. Ich przyczyn¹<br />
by³y g³ównie: niew³aœciwa organizacja pracy s³u¿b<br />
finansowo-ksiêgowych w urzêdach gmin, ich niewystarczaj¹ca<br />
obsada kadrowa oraz brak odpowiedniego<br />
nadzoru nad tymi s³u¿bami. Tylko w dwóch gminach<br />
prawid³owo prowadzono i dokumentowano kontrole<br />
podatkowe; w pozosta³ych nie dokonywano takich<br />
kontroli w ogóle lub przeprowadzano je tylko<br />
sporadycznie.<br />
4. Podobn¹ opiesza³oœæ we wszczynaniu i prowadzeniu<br />
postêpowañ podatkowych przez urzêdy<br />
skarbowe, a tak¿e wiele innych powa¿nych nieprawid³owoœci<br />
ujawni³a kontrola realizacji przez urzêdy<br />
skarbowe zadañ w zakresie prowadzenia postêpowañ<br />
w sprawach o wykroczenia i przestêpstwa<br />
skarbowe oraz opodatkowania przychodów nieznajduj¹cych<br />
pokrycia w ujawnionych Ÿród³ach<br />
[por. za³. Nr 3, str. 11].<br />
W badanym okresie lat 2000-2002 (I pó³r.), 37<br />
kontrolowanych urzêdów skarbowych nie podjê³o postêpowañ<br />
wyjaœniaj¹cych, podatkowych oraz karnych<br />
skarbowych w stosunku do nale¿noœci i uszczupleñ<br />
podatkowych przekraczaj¹cych 74 mln z³. Izba ustali-<br />
³a, ¿e w 188 sprawach nie z³o¿ono wniosków o wszczêcie<br />
postêpowania karnego skarbowego, 177 postêpowañ<br />
nie zosta³o wszczêtych mimo z³o¿enia odpowiednich<br />
wniosków, postêpowaniem karnym skarbowym<br />
nie objêto zaleg³oœci w odprowadzaniu podatku<br />
dochodowego od osób fizycznych w wysokoœci<br />
ponad 14 mln z³. Spoœród zbadanych prawie 2,2 tys.<br />
przypadków naruszenia przepisów podatkowych, urzêdy<br />
skarbowe objê³y postêpowaniem karnym skarbowym<br />
tylko 525, tj. niespe³na 45% spraw, z tego 116<br />
ze znacznym opóŸnieniem. Przyczynami niepodjêcia<br />
postêpowañ w 650 sprawach by³y g³ównie opóŸnienia<br />
w przekazywaniu protoko³ów kontroli do komórek<br />
organizacyjnych dokonuj¹cych wymiaru podatków<br />
oraz zw³oka we wszczynaniu i powolne prowadzenie<br />
postêpowañ.<br />
Nawet ujawnienie przestêpstwa lub wykroczenia<br />
i powiadomienie o nim w³aœciwej komórki nie<br />
oznacza³o jednak, ¿e sprawca poniós³ odpowiedzialnoœæ,<br />
w wielu przypadkach odstêpowano bowiem<br />
od wszczêcia postêpowañ, ze wzglêdu na<br />
przedawnienie karalnoœci czynów. Spoœród 1,3 tys.<br />
skontrolowanych spraw, w których dosz³o do<br />
przedawnienia œcigania, jedynie w 209 sta³o siê to<br />
z przyczyn obiektywnych. Stwierdzone nieprawid³owoœci<br />
wynika³y g³ównie ze z³ej organizacji pracy,<br />
braku koordynacji dzia³añ ró¿nych komórek organizacyjnych<br />
oraz z niedostatecznego nadzoru i kontroli<br />
ze strony prze³o¿onych.<br />
Jeœli chodzi o prowadzenie postêpowañ w sprawach<br />
opodatkowania przychodów nieznajduj¹cych<br />
pokrycia w ujawnionych Ÿród³ach, zdaniem <strong>NIK</strong> organy<br />
skarbowe w niedostatecznym stopniu korzysta-<br />
³y z mo¿liwoœci porównania poziomu wydatków i dochodów<br />
podatników. W okresie, o którym mowa,<br />
w 21 spoœród 37 skontrolowanych urzêdów nie wydano<br />
ani jednej decyzji ustalaj¹cej podatek od nieujawnionych<br />
Ÿróde³ przychodów. Tymczasem na zbadanych<br />
ponad 2,1 tys. deklaracji z³o¿onych przez<br />
podatników, którzy nabyli sk³adniki maj¹tkowe o war-<br />
170
Change language