Sprawozdanie z działalności NIK w 2003 roku (plik PDF)

Zgodnie z rozwi¹zaniami przyjêtymi w ustawie o dostêpie do informacji
publicznej, ka¿demu przys³uguje – z ograniczeniami wynikaj¹cymi z niektórych
innych przepisów – prawo dostêpu do informacji publicznej,
zaœ od osoby wykonuj¹cej to prawo nie wolno ¿¹daæ wykazania interesu
prawnego lub faktycznego. Wejœcie wspomnianej ustawy w ¿ycie
z dniem 1 stycznia 2002 r. umo¿liwi³o wiêc skonkretyzowanie zapisanego
w Konstytucji RP prawa obywatela do informacji na temat dzia³alnoœci
organów w³adzy publicznej oraz osób pe³ni¹cych funkcje publiczne.
Prawo to obejmuje równie¿ uzyskiwanie informacji o dzia³alnoœci
organów samorz¹du gospodarczego i zawodowego oraz innych
osób i jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonuj¹ one
zadania w³adzy publicznej i gospodaruj¹ mieniem komunalnym lub
maj¹tkiem Skarbu Pañstwa.
Wœród zwracaj¹cych siê do NIK z wnioskami o udostêpnienie informacji publicznej, w trybie okreœlonym
przepisami ustawy o dostêpie do informacji publicznej, wyró¿niæ mo¿na dwie grupy. Pierwsz¹ stanowi¹ osoby
fizyczne, którym ustawa zagwarantowa³a dostêp do informacji publicznej, natomiast drug¹ wnioskodawcy, którzy
prawo do tego typu informacji – nie wnikaj¹c szerzej w jego zakres – maj¹ z mocy przepisów innych ustaw,
co dotyczy np. pos³ów na Sejm RP, prokuratorów, dziennikarzy, a tak¿e kierowników jednostek kontrolowanych
przez NIK i kierowników jednostek nadrzêdnych nad kontrolowanymi.
Ogólna charakterystyka wniosków
Dzia³alnoœæ kontrolna Najwy¿szej Izby Kontroli
W 2003 r. do NIK wp³ynê³o 219 wniosków o udostêpnienie informacji publicznej. W porównaniu z 2002 r., w
którym zarejestrowano 133 tego rodzaju wnioski, oznacza to wzrost o 65%.
Wœród wnioskodawców wyodrêbniæ mo¿na zarówno osoby fizyczne, które skierowa³y do NIK 55 wniosków
(25% ogólnej ich liczby), jak te¿ przedstawicieli zak³adów pracy, organizacji zwi¹zkowych i samorz¹dowych,
stowarzyszeñ i grup zawodowych (ogó³em 38 wniosków, tj. 17%). W trybie przepisów ustawy o dostêpie do
informacji publicznej, do NIK zwracali siê tak¿e dziennikarze, którzy w 2003 r. z³o¿yli 54 wnioski (24%).
Wyniki analizy wniosków o udostêpnienie informacji publicznej, które wp³ynê³y w okresie sprawozdawczym,
wskazuj¹, ¿e najwiêksze zainteresowanie budzi³y materia³y z przeprowadzonych przez NIK kontroli w urzêdach
administracji samorz¹dowej (76 wniosków, tj. 34%). Interesowano siê w szczególnoœci wynikami i wnioskami
kontroli przeprowadzonych w samorz¹dach województw: ³ódzkiego (20% wniosków w tej grupie) oraz mazowieckiego,
œwiêtokrzyskiego i wielkopolskiego (po oko³o 16%).
Du¿ym zainteresowaniem cieszy³y siê równie¿, bêd¹ce w posiadaniu Izby, materia³y z kontroli dotycz¹cych
dzia³alnoœci ró¿nego rodzaju spó³ek prawa handlowego (32 wnioski, tj. 14% ogólnej ich liczby). Najwiêksze
zainteresowanie wzbudza³a dzia³alnoœæ tego rodzaju spó³ek funkcjonuj¹cych w województwach mazowieckim
(50% w tej grupie) i ³ódzkim (ponad 18%).
Wœród pozosta³ych wniosków o udostêpnienie informacji publicznej, zainteresowanie materia³ami z kontroli
dotyczy³o dzia³alnoœci:
– publicznych zak³adów opieki zdrowotnej, w tym zw³aszcza szpitali (32 wnioski, tj. 14% ogólnej ich liczby);
znaczna czêœæ wniosków dotyczy³a placówek zlokalizowanych w województwach mazowieckim (22% w tej
grupie) i œwiêtokrzyskim (28%) – wnioskowano m.in. o udzielenie informacji zwi¹zanych z kontrol¹ wykorzystania
przyznanych szpitalom dotacji ze œrodków publicznych, w tym g³ównie na finansowanie prac remontowych
i modernizacyjnych wskazanych placówek;
– urzêdów administracji rz¹dowej (16 wniosków, tj. 7%); zainteresowanie budzi³y g³ównie ustalenia i wnioski
kontroli wykonania bud¿etu pañstwa;
136