Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
nych dysfunkcjonalnych obszarów, których pod³o¿em<br />
mog¹ byæ zachowania korupcyjne. Wspomniane obszary,<br />
wraz z ich charakterystyk¹, ilustruje opis zamieszczony<br />
w tabeli Nr 1.<br />
Walka z korupcj¹ mo¿e byæ skuteczna jedynie<br />
wtedy, gdy zostan¹ nale¿ycie rozpoznane i wyeliminowane<br />
okolicznoœci, które korupcji sprzyjaj¹ lub nawet<br />
j¹ prowokuj¹. Wyniki analizy ustaleñ kontroli <strong>NIK</strong><br />
wskazuj¹ na wystêpowanie w funkcjonowaniu instytucji<br />
publicznych ci¹gle tych samych lub podobnych<br />
nieprawid³owoœci, stwarzaj¹cych podatny grunt dla<br />
zachowañ korupcyjnych. Wspomniane nieprawid³owoœci<br />
okreœlane s¹ mianem mechanizmów korupcjogennych.<br />
Ich klasyfikacjê oraz opis zawiera tabela Nr 2.<br />
Tabela 2<br />
Wyszczególnienie i opis mechanizmów korupcjogennych<br />
6.<br />
Wyszczególnienie<br />
Lp. – mechanizmy korupcjogenne Opis tych mechanizmów<br />
1 2 3<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
6.<br />
7.<br />
8.<br />
9.<br />
Nadmiar kompetencji w rêku jednego<br />
urzêdnika<br />
DowolnoϾ w podejmowaniu decyzji<br />
Lekcewa¿enie dokumentacji i sprawozdawczoœci<br />
S³aboœæ kontroli wewnêtrznej<br />
Nierównoœæ w dostêpie do informacji<br />
Brak specjalnych rozwi¹zañ antykorupcyjnych<br />
Nadmierne korzystanie z us³ug<br />
zewnêtrznych<br />
Uchylanie siê przed kontrol¹ pañstwow¹<br />
Konflikt interesów<br />
Skumulowanie kompetencji w rêku jednej osoby podejmuj¹cej decyzje,<br />
zw³aszcza niestosowanie w procesie podejmowania decyzji tzw. zasady wielu<br />
oczu, czyli rozdzielania czynnoœci miêdzy ró¿nych urzêdników, dla zminimalizowania<br />
ryzyka przekupstwa<br />
Dowolnoœci tej sprzyja g³ównie brak jasnych i przejrzystych kryteriów trybu<br />
za³atwiania sprawy, wskutek czego urzêdnicy maj¹ mo¿liwoœæ dzia³ania nie<br />
wed³ug ustalonych regu³, ale wed³ug w³asnego uznania<br />
Polega na czêstym odstêpowaniu od wype³nienia wymaganych obowi¹zków<br />
sprawozdawczych; równie¿ podejmowanie decyzji bez ich uzasadniania,<br />
wskutek czego utrudnione jest kontrolowanie procedur decyzyjnych<br />
Wyra¿a siê w organizacyjnej i kadrowej szczup³oœci jednostek kontroli<br />
wewnêtrznej oraz ich doraŸnym, a nie planowym dzia³aniu, wskutek czego<br />
jedynie niewielka czêœæ decyzji podejmowanych przez urzêdników poddawana<br />
jest bie¿¹cej kontroli, co powoduje, ¿e istnieje ma³a szansa ujawniania decyzji<br />
wadliwych, niekorzystnych dla interesu publicznego<br />
Mo¿liwoœci uzyskania niektórych uznaniowych przywilejów lub dostêpu do<br />
dóbr reglamentowanych nie s¹ w nale¿yty sposób komunikowane podmiotom<br />
potencjalnie nimi zainteresowanym, skutkiem czego staj¹ siê one dostêpne<br />
jedynie dla wybranych, maj¹cych tzw. dojœcia<br />
Wyra¿a siê g³ównie w s³aboœci tzw. ustawy antykorupcyjnej, która w obecnym<br />
kszta³cie praktycznie pozbawiona jest realnych instrumentów umo¿liwiaj¹cych<br />
egzekwowanie jej przepisów, a zw³aszcza narzêdzi weryfikacji oœwiadczeñ<br />
maj¹tkowych sk³adanych przez funkcjonariuszy publicznych<br />
Polega na korzystaniu przez administracjê publiczn¹, w szerokim zakresie,<br />
z zewnêtrznych us³ug doradczych i eksperckich, którymi zastêpowane s¹<br />
czynnoœci nale¿¹ce do podstawowych obowi¹zków danej instytucji. Np.<br />
zlecanie na zewn¹trz opracowania projektów aktów prawnych, a nawet<br />
powierzanie tego zadania podmiotom, których te akty bezpoœrednio dotycz¹,<br />
stwarza groŸbê lobbingu za poœrednictwem zaanga¿owanych firm, czy wrêcz<br />
przemycania korzystnych dla nich rozwi¹zañ<br />
Rozmyœlne unikanie kontroli, np. przez kwestionowanie podstaw prawnych lub<br />
zakresu kompetencji najwy¿szego organu kontroli, nasuwaj¹ce podejrzenia,<br />
¿e dana osoba lub firma ma coœ do ukrycia<br />
Wystêpuje wtedy, gdy urzêdnik podejmuj¹cy rozstrzygniêcie jakiejœ sprawy,<br />
albo uczestnicz¹cy w przygotowaniu tego rozstrzygniêcia, ma lub mo¿e mieæ<br />
osobisty interes (finansowy lub pozafinansowy) w sposobie za³atwienia tej<br />
sprawy<br />
234
Change language