Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
6.<br />
poprzednio. Mo¿na zatem przypuszczaæ, ¿e sytuacja<br />
w tym zakresie siê poprawia, aczkolwiek<br />
dopiero nastêpne kontrole pozwol¹ stwierdziæ, czy<br />
tak jest w rzeczywistoœci.<br />
W Planie pracy <strong>NIK</strong> na 2004 r. przewidziano kontynuowanie<br />
badañ obszarów zagro¿onych korupcj¹<br />
i mechanizmów korupcjogennych w ramach ka¿dej<br />
przeprowadzanej kontroli. Badane bêd¹ takie obszary<br />
potencjalnego zagro¿enia korupcj¹, jak: operacje<br />
sprzeda¿y i zamiany lasów, gruntów i innych nieruchomoœci<br />
stanowi¹cych mienie Skarbu Pañstwa, realizacja<br />
inwestycji na terenach o wysokich walorach turystycznych,<br />
funkcjonowanie nadzoru samorz¹du terytorialnego<br />
nad dzia³alnoœci¹ spó³ek powo³anych dla<br />
zaspokajania potrzeb wspólnoty w sferze gospodarki<br />
komunalnej. Z myœl¹ o zwiêkszaniu przejrzystoœci<br />
¿ycia publicznego planuje siê tak¿e kontrole wywi¹zywania<br />
siê administracji publicznej z obowi¹zku udostêpniania<br />
informacji publicznych.<br />
Opracowanie pn. Zagro¿enie korupcj¹<br />
w systemie ochrony zdrowia<br />
Wprowadzenie<br />
Jak ju¿ wczeœniej wspomniano, w <strong>2003</strong> r. w Izbie<br />
przygotowane zosta³o systemowe opracowanie pn.<br />
Zagro¿enia korupcj¹ w systemie ochrony zdrowia –<br />
w latach 1998-2002. W dniu 16 kwietnia <strong>2003</strong> r. Prezes<br />
<strong>NIK</strong> przekaza³ je Marsza³kowi Sejmu RP. W opracowaniu,<br />
które jest efektem nowej jakoœciowo metodologii<br />
prac prowadzonych w zwi¹zku z realizowan¹<br />
strategi¹ ograniczania zjawiska korupcji, przedstawiono<br />
wyniki – dokonanej pod tym k¹tem – analizy 20<br />
postêpowañ kontrolnych przeprowadzonych w sferze<br />
ochrony zdrowia. Badaniami objêto najwa¿niejsze<br />
aspekty funkcjonowania systemu, m.in. dzia³alnoœæ<br />
organów administracji publicznej w zakresie przygotowania<br />
do wprowadzenia powszechnego ubezpieczenia<br />
zdrowotnego i jego funkcjonowania w okresie<br />
pierwszych trzech lat. Nowe podejœcie w pracach analitycznych<br />
nad wspomnianym problemem umo¿liwi³o<br />
sformu³owanie wniosków systemowych, których realizacja<br />
sprzyjaæ bêdzie – w ocenie <strong>NIK</strong> – ograniczeniu<br />
skali zjawiska korupcji w publicznej s³u¿bie zdrowia.<br />
Zainicjowana w 1999 r. reforma systemu ochrony<br />
zdrowia przybli¿y³a wprowadzenie nowoczesnych<br />
i skutecznych metod zarz¹dzania i finansowania publicznej<br />
opieki zdrowotnej. Poprzedni system by³ bowiem<br />
nieefektywny. Jego zasadnicz¹ wad¹ by³o finansowanie<br />
przez pañstwo kosztów utrzymania zasobów<br />
materialnych, a nie realnych kosztów œwiadczeñ zdrowotnych.<br />
Nowy system, z wyodrêbnion¹ funkcj¹ p³atnika<br />
(kas chorych, a nastêpnie Narodowego Funduszu<br />
Zdrowia), po usuniêciu wad ma wszelkie dane ku<br />
temu, aby skutecznie usprawniæ funkcjonowanie sfery<br />
ochrony zdrowia.<br />
Metodyka prac analitycznych<br />
W wyniku analizy ustaleñ kontroli z lat 1998-2002<br />
zidentyfikowano mechanizmy i obszary dysfunkcjonalne,<br />
które mog¹ byæ przyczyn¹ wystêpowania nieprawid³owoœci<br />
(istnienie wspomnianych obszarów jest<br />
zachêt¹ do zachowañ korupcyjnych). Nastêpnie wyodrêbniono<br />
te spoœród regu³ systemu, które s¹ przyczyn¹<br />
wystêpowania nieprawid³owych mechanizmów.<br />
Kolejnym krokiem by³a analiza unormowañ prawnych<br />
i podstaw organizacji nowego systemu, a tak¿e zmiany<br />
dokonane w latach 1999-2002.<br />
G³ównym problemem w systemie ochrony zdrowia<br />
jest brak precyzyjnie okreœlonej granicy uprawnieñ<br />
do œwiadczeñ publicznych, co powoduje nierównowagê<br />
finansow¹ i jest – obok regulowanego rynku,<br />
wraz z w¹tpliwej jakoœci regulacjami – systemow¹ praprzyczyn¹<br />
nieprawid³owoœci wywo³ywanych korupcyjnymi<br />
zachowaniami wynikaj¹cymi z u¿ywania zasobów<br />
publicznych sektora do osi¹gania nienale¿nych<br />
korzyœci.<br />
Sta³ej nierównowadze finansowej towarzyszy<br />
dzia³alnoœæ monopolistycznego p³atnika, a tak¿e istnienie<br />
prawa nieprecyzyjnie reguluj¹cego standardy<br />
systemu. Niezdefiniowanie, w sposób jednoznaczny,<br />
zasad podzia³u œrodków publicznych miêdzy potencjalnych<br />
œwiadczeniodawców wymusza mechanizmy<br />
ustalania dla czêœci z nich arbitralnie wyznaczonych<br />
stawek op³at za us³ugi. Prawo to – nie okreœlaj¹c<br />
jednoznacznie struktury systemu, z nieprecyzyjnie<br />
lub Ÿle ustalonymi regu³ami – jest wiêc Ÿród³em<br />
nieprawid³owoœci i stanowi znacz¹cy bodziec<br />
korupcyjny. Mo¿e bowiem powodowaæ zachowania<br />
polegaj¹ce na osi¹ganiu nienale¿nych korzyœci zarówno<br />
przez jednostki z sektora publicznego i prywatnego,<br />
jak i pracowników s³u¿by zdrowia nieformalnie<br />
pobieraj¹cych od pacjentów op³aty za œwiadczone<br />
us³ugi.<br />
242