06.04.2014 Views

Sprawozdanie z działalności NIK w 2003 roku (plik PDF)

Sprawozdanie z działalności NIK w 2003 roku (plik PDF)

Sprawozdanie z działalności NIK w 2003 roku (plik PDF)

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

6.<br />

poprzednio. Mo¿na zatem przypuszczaæ, ¿e sytuacja<br />

w tym zakresie siê poprawia, aczkolwiek<br />

dopiero nastêpne kontrole pozwol¹ stwierdziæ, czy<br />

tak jest w rzeczywistoœci.<br />

W Planie pracy <strong>NIK</strong> na 2004 r. przewidziano kontynuowanie<br />

badañ obszarów zagro¿onych korupcj¹<br />

i mechanizmów korupcjogennych w ramach ka¿dej<br />

przeprowadzanej kontroli. Badane bêd¹ takie obszary<br />

potencjalnego zagro¿enia korupcj¹, jak: operacje<br />

sprzeda¿y i zamiany lasów, gruntów i innych nieruchomoœci<br />

stanowi¹cych mienie Skarbu Pañstwa, realizacja<br />

inwestycji na terenach o wysokich walorach turystycznych,<br />

funkcjonowanie nadzoru samorz¹du terytorialnego<br />

nad dzia³alnoœci¹ spó³ek powo³anych dla<br />

zaspokajania potrzeb wspólnoty w sferze gospodarki<br />

komunalnej. Z myœl¹ o zwiêkszaniu przejrzystoœci<br />

¿ycia publicznego planuje siê tak¿e kontrole wywi¹zywania<br />

siê administracji publicznej z obowi¹zku udostêpniania<br />

informacji publicznych.<br />

Opracowanie pn. Zagro¿enie korupcj¹<br />

w systemie ochrony zdrowia<br />

Wprowadzenie<br />

Jak ju¿ wczeœniej wspomniano, w <strong>2003</strong> r. w Izbie<br />

przygotowane zosta³o systemowe opracowanie pn.<br />

Zagro¿enia korupcj¹ w systemie ochrony zdrowia –<br />

w latach 1998-2002. W dniu 16 kwietnia <strong>2003</strong> r. Prezes<br />

<strong>NIK</strong> przekaza³ je Marsza³kowi Sejmu RP. W opracowaniu,<br />

które jest efektem nowej jakoœciowo metodologii<br />

prac prowadzonych w zwi¹zku z realizowan¹<br />

strategi¹ ograniczania zjawiska korupcji, przedstawiono<br />

wyniki – dokonanej pod tym k¹tem – analizy 20<br />

postêpowañ kontrolnych przeprowadzonych w sferze<br />

ochrony zdrowia. Badaniami objêto najwa¿niejsze<br />

aspekty funkcjonowania systemu, m.in. dzia³alnoœæ<br />

organów administracji publicznej w zakresie przygotowania<br />

do wprowadzenia powszechnego ubezpieczenia<br />

zdrowotnego i jego funkcjonowania w okresie<br />

pierwszych trzech lat. Nowe podejœcie w pracach analitycznych<br />

nad wspomnianym problemem umo¿liwi³o<br />

sformu³owanie wniosków systemowych, których realizacja<br />

sprzyjaæ bêdzie – w ocenie <strong>NIK</strong> – ograniczeniu<br />

skali zjawiska korupcji w publicznej s³u¿bie zdrowia.<br />

Zainicjowana w 1999 r. reforma systemu ochrony<br />

zdrowia przybli¿y³a wprowadzenie nowoczesnych<br />

i skutecznych metod zarz¹dzania i finansowania publicznej<br />

opieki zdrowotnej. Poprzedni system by³ bowiem<br />

nieefektywny. Jego zasadnicz¹ wad¹ by³o finansowanie<br />

przez pañstwo kosztów utrzymania zasobów<br />

materialnych, a nie realnych kosztów œwiadczeñ zdrowotnych.<br />

Nowy system, z wyodrêbnion¹ funkcj¹ p³atnika<br />

(kas chorych, a nastêpnie Narodowego Funduszu<br />

Zdrowia), po usuniêciu wad ma wszelkie dane ku<br />

temu, aby skutecznie usprawniæ funkcjonowanie sfery<br />

ochrony zdrowia.<br />

Metodyka prac analitycznych<br />

W wyniku analizy ustaleñ kontroli z lat 1998-2002<br />

zidentyfikowano mechanizmy i obszary dysfunkcjonalne,<br />

które mog¹ byæ przyczyn¹ wystêpowania nieprawid³owoœci<br />

(istnienie wspomnianych obszarów jest<br />

zachêt¹ do zachowañ korupcyjnych). Nastêpnie wyodrêbniono<br />

te spoœród regu³ systemu, które s¹ przyczyn¹<br />

wystêpowania nieprawid³owych mechanizmów.<br />

Kolejnym krokiem by³a analiza unormowañ prawnych<br />

i podstaw organizacji nowego systemu, a tak¿e zmiany<br />

dokonane w latach 1999-2002.<br />

G³ównym problemem w systemie ochrony zdrowia<br />

jest brak precyzyjnie okreœlonej granicy uprawnieñ<br />

do œwiadczeñ publicznych, co powoduje nierównowagê<br />

finansow¹ i jest – obok regulowanego rynku,<br />

wraz z w¹tpliwej jakoœci regulacjami – systemow¹ praprzyczyn¹<br />

nieprawid³owoœci wywo³ywanych korupcyjnymi<br />

zachowaniami wynikaj¹cymi z u¿ywania zasobów<br />

publicznych sektora do osi¹gania nienale¿nych<br />

korzyœci.<br />

Sta³ej nierównowadze finansowej towarzyszy<br />

dzia³alnoœæ monopolistycznego p³atnika, a tak¿e istnienie<br />

prawa nieprecyzyjnie reguluj¹cego standardy<br />

systemu. Niezdefiniowanie, w sposób jednoznaczny,<br />

zasad podzia³u œrodków publicznych miêdzy potencjalnych<br />

œwiadczeniodawców wymusza mechanizmy<br />

ustalania dla czêœci z nich arbitralnie wyznaczonych<br />

stawek op³at za us³ugi. Prawo to – nie okreœlaj¹c<br />

jednoznacznie struktury systemu, z nieprecyzyjnie<br />

lub Ÿle ustalonymi regu³ami – jest wiêc Ÿród³em<br />

nieprawid³owoœci i stanowi znacz¹cy bodziec<br />

korupcyjny. Mo¿e bowiem powodowaæ zachowania<br />

polegaj¹ce na osi¹ganiu nienale¿nych korzyœci zarówno<br />

przez jednostki z sektora publicznego i prywatnego,<br />

jak i pracowników s³u¿by zdrowia nieformalnie<br />

pobieraj¹cych od pacjentów op³aty za œwiadczone<br />

us³ugi.<br />

242

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!