Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
na budowê, modernizacjê, utrzymanie i ochronê dróg<br />
kwoty ni¿sze od planowanych.<br />
Badania kontrolne wykaza³y, ¿e na wspomniane<br />
cele Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad<br />
rozdysponowa³a 84% posiadanych œrodków. W jeszcze<br />
mniejszym stopniu, bo w 77%, Generalna Dyrekcja<br />
wykona³a plan wydatków maj¹tkowych, nie wspominaj¹c<br />
ju¿ o wykorzystaniu œrodków na inwestycje<br />
z Banku Œwiatowego (65%), czy funduszu ISPA (17%).<br />
Tak znaczna czêœæ dostêpnych œrodków pozosta³a<br />
niewykorzystana w sytuacji, gdy prawie 30% dróg krajowych<br />
wymaga³o natychmiastowych remontów,<br />
a w 2002 r. naprawiono tylko 47 mostów spoœród 571<br />
czekaj¹cych na naprawê. W opinii <strong>NIK</strong> œwiadczy to<br />
o nieprzygotowaniu organizacyjnym Generalnej Dyrekcji<br />
do wykonywania stoj¹cych przed ni¹ zadañ,<br />
a tak¿e o niewystarczaj¹cym nadzorze ministra w³aœciwego<br />
ds. transportu nad jej dzia³alnoœci¹. Tylko nieco<br />
lepiej przedstawia³o siê wykorzystanie œrodków<br />
przez innych zarz¹dców dróg publicznych: zarz¹dy<br />
dróg wojewódzkich, powiatowych, urzêdy miast na<br />
prawach powiatu oraz urzêdy gmin.<br />
W ocenie <strong>NIK</strong> g³ówn¹ przyczyn¹ takiej sytuacji by³y<br />
uchybienia w dzia³alnoœci zarz¹dów dróg publicznych.<br />
Kontrola ujawni³a opóŸnienia w przygotowaniu dokumentacji<br />
technicznej, uzyskiwaniu pozwoleñ budowlanych,<br />
a tak¿e nieprawid³owoœci przy udzielaniu zamówieñ<br />
publicznych na wykonanie robót drogowych.<br />
W wypadku Generalnej Dyrekcji nieprawid³owoœci<br />
wystêpowa³y na wszystkich etapach przygotowania<br />
i realizacji inwestycji.<br />
Nale¿y podkreœliæ, ¿e skontrolowane samorz¹dy<br />
wojewódzkie przekaza³y zarz¹dom dróg tylko 73,4%<br />
otrzymanej subwencji drogowej, stanowi¹cej g³ówne<br />
Ÿród³o œrodków bud¿etowych na finansowanie dróg<br />
przez jednostki samorz¹du terytorialnego, zaœ starostwa<br />
jeszcze mniej, bo 62,9% subwencji.<br />
Mimo du¿ych potrzeb zwi¹zanych z utrzymaniem,<br />
remontami, budow¹ i ochron¹ wszystkich rodzajów<br />
dróg publicznych, znaczna czêœæ skontrolowanych<br />
zarz¹dów dróg, a tak¿e urzêdów gmin, nie korzysta³a<br />
ze wszystkich mo¿liwoœci zwiêkszenia œrodków na ten<br />
cel, takich jak: pobieranie op³at i kar pieniê¿nych za<br />
przejazdy pojazdów nienormatywnych, parkowanie<br />
pojazdów samochodowych oraz zajêcie pasa drogowego<br />
i umieszczenie na nim urz¹dzeñ niezwi¹zanych<br />
z funkcjonowaniem dróg.<br />
Kontrola wykaza³a, ¿e w 2002 r. tylko w niewielkim<br />
stopniu zaspokojono potrzeby wynikaj¹ce ze stanu<br />
technicznego dróg publicznych. Gdyby zastosowaæ<br />
unijne kryteria dopuszczania dróg do eksploatacji,<br />
np. okreœlaj¹ce dopuszczaln¹ wysokoœæ kolein,<br />
to ponad po³owa wszystkich polskich dróg musia³aby<br />
zostaæ zamkniêta.<br />
28. Ustalenia kontroli finansowania utrzymania<br />
dróg krajowych ze œrodków specjalnych [por.<br />
za³. Nr 3, str. 33] da³y podstawê do krytycznej oceny<br />
dzia³añ, maj¹cych na celu pozyskiwanie œrodków specjalnych<br />
na budowê i utrzymanie dróg krajowych.<br />
Œrodki te, pochodz¹ce z op³at z tytu³u wykonywania<br />
transportu drogowego 4/ , w badanych latach 2000-<strong>2003</strong><br />
(I kw.) wynosi³y ponad 1,3 mld z³. Jak ustali³a <strong>NIK</strong>,<br />
mog³yby byæ one jednak znacznie wy¿sze, gdyby podmioty<br />
uczestnicz¹ce w ich pozyskiwaniu z wiêksz¹ starannoœci¹<br />
nalicza³y i egzekwowa³y nale¿ne op³aty,<br />
a tak¿e mia³y do tego lepsze warunki techniczne, kadrowe<br />
i organizacyjno-prawne.<br />
Do utraty czêœci przychodów œrodków specjalnych<br />
przyczyni³y siê m.in. awarie wag samochodowych lub<br />
ich brak na przejœciach granicznych, co uniemo¿liwia³o<br />
kontrolê pojazdów nienormatywnych i nak³adanie kar<br />
za przekroczenie dopuszczalnych nacisków na oœ.<br />
Akcyjnoœæ kontroli pojazdów powodowa³a, ¿e czêœæ<br />
przewoŸników w ogóle nie ubiega³a siê o zezwolenia,<br />
ryzykuj¹c zap³acenie kary. Zdarza³y siê wypadki zani-<br />
¿ania op³aty za zezwolenie na przejazd pojazdów nienormatywnych,<br />
b¹dŸ niew³aœciwego sporz¹dzania<br />
protoko³ów z kontroli takich pojazdów, co uniemo¿liwia³o<br />
na³o¿enie kary. Na skutek ró¿nego rodzaju nieprawid³owoœci<br />
– przede wszystkim nierzetelnego wykonywania<br />
obowi¹zków s³u¿bowych przez pracowników<br />
oraz nieprzestrzegania przepisów o postêpowa-<br />
4/<br />
ród³em œrodków specjalnych s¹ op³aty: za przejazdy pojazdów po<br />
drogach krajowych – pobierane od przedsiêbiorców wykonuj¹cych transport<br />
drogowy lub przewozy na w³asne potrzeby, za wydanie licencji na<br />
wykonywanie miêdzynarodowego transportu drogowego, zezwoleñ na<br />
wykonywanie przewozów w miêdzynarodowym transporcie drogowym,<br />
zezwoleñ na przejazdy pojazdów nienormatywnych, za zajêcie pasa drogi<br />
krajowej (w dwóch ostatnich wypadkach równie¿ kary pieniê¿ne za brak<br />
odpowiednich zezwoleñ lub nieprzestrzeganie okreœlonych w nich<br />
warunków).<br />
1.<br />
185
Change language