Sprawozdanie z działalności NIK w 2003 roku (plik PDF)

34) Ministra Finansów do wyst¹pienia z 8 wrzeœnia 2003 r., skierowanego po kontroli Biura Obs³ugi Transportu
Miêdzynarodowego – gospodarstwa pomocniczego Ministerstwa Infrastruktury, w zakresie naliczania, pobierania,
egzekwowania i przekazywania (na rachunek œrodka specjalnego w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych
i Autostrad) op³at zwi¹zanych z transportem drogowym;
35) Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej do wyst¹pienia z 29 paŸdziernika 2003 r., skierowanego po
kontroli b. Ministerstwa Gospodarki, w zakresie restrukturyzacji sektora obronnego w latach 1996-2001,
z uwzglêdnieniem dzia³añ podejmowanych w 2002 r.;
36) Ministra Skarbu Pañstwa do wyst¹pienia z 6 listopada 2003 r., skierowanego po kontroli Ministerstwa Skarbu
Pañstwa, w zakresie restrukturyzacji sektora obronnego w latach 1996-2001, z uwzglêdnieniem dzia³añ
podejmowanych w 2002 r.;
37) Ministra Zdrowia do wyst¹pienia z 13 listopada 2003 r., skierowanego po kontroli Ministerstwa Zdrowia,
w zakresie restrukturyzacji i przekszta³ceñ systemowych w ochronie zdrowia – w latach 1999-2003 (I pó³rocze).
Uchwa³a w sprawie ochrony niezale¿noœci Najwy¿szej Izby Kontroli
0gólne informacje o Najwy¿szej Izbie Kontroli
Po zapoznaniu siê – na posiedzeniach w dniach 17 wrzeœnia i 22 paŸdziernika 2003 r. – z informacj¹
Prezesa NIK oraz wyst¹pieniem Prezesa i przebiegiem plenarnego posiedzenia Sejmu RP w dniu 3 paŸdziernika
2003 r., przedmiotem którego by³a m.in. debata o powa¿nych utrudnieniach, na jakie napotyka Izba
w wykonywaniu swoich funkcji kontrolnych, Kolegium NIK – wyra¿aj¹c zaniepokojenie zaistnia³¹ sytuacj¹,
wskazuj¹c¹ na niebezpieczeñstwo zagro¿enia niezale¿noœci Izby – podjê³o uchwa³ê w sprawie ochrony tej
niezale¿noœci.
W ocenie Kolegium NIK, fakty przedstawione przez Prezesa NIK podczas plenarnego posiedzenia Sejmu
RP mo¿na uznaæ za próbê kwestionowania – wynikaj¹cej z Konstytucji RP i ustawy o NIK – pozycji NIK jako
naczelnego organu kontroli pañstwowej, a zw³aszcza kompetencji Izby w zakresie kontroli organów administracji
rz¹dowej. Kolegium wskaza³o tak¿e, ¿e normy konstytucyjne, ustanawiaj¹ce Izbê naczelnym organem kontroli
pañstwowej, oznaczaj¹, i¿ ustalenia kontroli NIK oraz sformu³owane w ich wyniku oceny i wnioski mog¹ byæ
weryfikowane wy³¹cznie w postêpowaniu prowadzonym przez Izbê – na podstawie przepisów ustawy o NIK.
Zauwa¿y³o ponadto, ¿e wprawdzie NIK podlega Sejmowi RP, jednak Sejm nie ma uprawnieñ do wp³ywania na
proces kontrolny, st¹d te¿ – podejmuj¹c tê uchwa³ê – Kolegium NIK kieruje siê trosk¹ o ochronê niezale¿noœci
Izby, a tak¿e o zapewnienie przestrzegania porz¹dku konstytucyjnego umo¿liwiaj¹cego wykonywanie naczelnemu
organowi kontroli pañstwowej zadañ wyznaczonych przepisami prawa.
Uchwa³a Kolegium NIK zosta³a przed³o¿ona Marsza³kowi Sejmu RP.
Uchwa³a w sprawie przeciwdzia³ania korupcji
Nasilenie zjawisk korupcyjnych w instytucjach publicznych determinowa³o – w ocenie Kolegium NIK – potrzebê
podjêcia sejmowej debaty w tej sprawie. W dniu 18 grudnia 2002 r. Kolegium podjê³o wiêc uchwa³ê
w sprawie przeciwdzia³ania korupcji, upowa¿niaj¹c Prezesa NIK do przed³o¿enia Sejmowi RP wniosku o przeprowadzenie
debaty na temat systemowych rozwi¹zañ zapobiegaj¹cych korupcji.
W uzasadnieniu uchwa³y wskazano m.in., ¿e NIK od d³u¿szego ju¿ czasu zwraca uwagê na zagro¿enia
wynikaj¹ce z nasilonego wystêpowania zjawisk patologicznych, w tym równie¿ korupcji. W wyniku badañ
kontrolnych ujawniane s¹ potencjalne obszary korupcji i sprzyjaj¹ce jej mechanizmy. Wskazywane s¹ tak¿e
przyczyny – b³êdy i luki w przepisach, dysfunkcje w organizacji instytucji publicznych oraz wadliwoœæ i niespójnoœæ
stosowanych przez nie procedur decyzyjnych. Przeciwdzia³anie tym negatywnym zjawiskom Izba
uznaje za integraln¹ czêœæ strategii swojego dzia³ania, za obowi¹zek jaki ma do spe³nienia wobec spo³eczeñstwa
i Sejmu. Dlatego te¿ badanie obszarów i Ÿróde³ korupcji oraz procedur i mechanizmów jej sprzyjaj¹cych
na styku interesu publicznego i prywatnego jest – i bêdzie w przysz³oœci – jednym z priorytetów w dzia³alnoœci
kontrolnej NIK.
24