Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tytu³ kontroli Cel Zakres<br />
Wykorzystanie œrodków<br />
publicznych<br />
na tworzenie rynków<br />
hurtowych i gie³d<br />
Ocena realizacji przez Ministra Rolnictwa<br />
i Rozwoju Wsi oraz zarz¹dy spó³ek<br />
tworz¹cych rynki hurtowe wniosków<br />
pokontrolnych <strong>NIK</strong> po przeprowadzonej<br />
w 2001 r. kontroli wykorzystania<br />
publicznych pieniêdzy na tworzenie<br />
rolniczych rynków hurtowych.<br />
Kontrol¹ objêto Ministerstwo Rolnictwa<br />
i Rozwoju Wsi, spó³ki akcyjne tworz¹ce<br />
rynki hurtowe w Broniszach,<br />
Radomiu, Gdañsku, Tarnowie, Zielonej<br />
Górze i we Wroc³awiu.<br />
Po kontroli wykorzystania publicznych pieniêdzy na organizacjê rolniczych rynków hurtowych<br />
w 2001 r. <strong>NIK</strong> stwierdzi³a m.in., ¿e nie zosta³y zrealizowane podstawowe za³o-<br />
Synteza<br />
¿enia resortowych programów Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz rz¹dowego programu budowy i rozwoju rynków hurtowych.<br />
Nie doprowadzono, wbrew za³o¿eniom I etapu programu, do utworzenia nowoczesnej infrastruktury rynkowej, umo¿liwiaj¹cej<br />
eliminacjê ³añcuszka poœredników miêdzy producentami a konsumentami oraz uporz¹dkowania obrotu rolnego.<br />
Finansowe zaanga¿owanie agencji rz¹dowych w budowê i rozwój rolniczych rynków hurtowych, stanowi¹ce niemal 65%<br />
udzia³u w ogólnym kapitale tych podmiotów, nie przynios³o oczekiwanych rezultatów. Wniesione do spó³ek œrodki na utworzenie<br />
rynków hurtowych zarz¹dzane by³y nieefektywnie, spoœród 9 kontrolowanych w 2000 r. spó³ek 5 wykaza³o stratê bilansow¹.<br />
Przyczyn¹ trudnej sytuacji ekonomicznej tych firm by³o m.in. nietrafne oszacowanie wielkoœci obrotu towarowego w regionach,<br />
w których zlokalizowano rynki hurtowe, pojawienie siê nowych, wielkich sieci handlowych oraz przecenienie mo¿liwoœci<br />
finansowania zamierzeñ inwestycyjnych z lokalnych Ÿróde³. Izba wskazywa³a te¿ na niedostateczny i ma³o skuteczny nadzór<br />
ministerstwa oraz agencji rz¹dowych nad wykorzystywaniem œrodków publicznych przez spó³ki.<br />
Obecna kontrola sprawdzaj¹ca wykaza³a, ¿e w dalszym ci¹gu w dzia³alnoœci niektórych rynków hurtowych wystêpuj¹<br />
zjawiska i tendencje niekorzystne. Dotychczasowa realizacja programów budowy i rozwoju rynków hurtowych nie doprowadzi-<br />
³a do zorganizowania nowoczesnego rynku rolno-spo¿ywczego, zarz¹dzanego przez samodzielne finansowo spó³ki, których<br />
g³ównymi akcjonariuszami byliby producenci rolni, grupy producentów i ich zwi¹zki oraz podmioty gospodarcze i organizacje<br />
z bran¿y rolnej o du¿ym kapitale produkcyjnym i handlowym, wspierane kapita³em jednostek samorz¹dowych.<br />
Tymczasem nadal g³ównymi akcjonariuszami spó³ek pozostaj¹ agencje rz¹dowe – Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji<br />
Rolnictwa oraz Agencja Rynku Rolnego, a tak¿e Skarb Pañstwa, od których s³absze ekonomicznie spó³ki oczekuj¹<br />
dalszej pomocy finansowej dla podtrzymania swej egzystencji. Stwierdzono jednoczeœnie brak szczegó³owych przepisów<br />
umo¿liwiaj¹cych agencjom zbywanie akcji spó³ek na zasadzie preferencji jednostkom samorz¹du terytorialnego i grupom<br />
producenckim.<br />
Spó³ki tworz¹ce rynki hurtowe nie poprawi³y swej sytuacji ekonomicznej, a niektóre nawet j¹ pogorszy³y. W 2002 r.<br />
po³owa z nich wykaza³a malej¹ce zyski, reszta zaœ – wysokie straty. W badanych spó³kach na koniec 2002 r. zobowi¹zania<br />
przewy¿sza³y 15-krotnie stan nale¿noœci.<br />
Kontrola stwierdzi³a niewystarczaj¹ce i ma³o skuteczne dzia³ania koordynacyjne Ministerstwa wynikaj¹ce z Programu<br />
organizacji rynków hurtowych i gie³d towarowych w stosunku do spó³ek tworz¹cych rynki hurtowe, a zw³aszcza wobec<br />
nieefektywnie wykorzystuj¹cych œrodki publiczne. Powo³any w Ministerstwie zespó³ ds. monitorowania rynków hurtowych<br />
nie zajmowa³ siê prawid³owoœci¹ wydawania œrodków publicznych, nadto tolerowano opóŸnienia w sk³adaniu okresowych<br />
informacji o wynikach spó³ek.<br />
W wyniku kontroli ujawniono nieprawid³owoœci finansowe w wysokoœci 149 tys. z³., polegaj¹ce na uszczupleniu dochodów<br />
spó³ki i dochodów bud¿etu pañstwa. W trakcie trwania kontroli kwota ta zosta³a odzyskana, a nale¿noœci uregulowane.<br />
Wa¿niejsze wnioski<br />
– stworzenie Agencjom Restrukturyzacji<br />
i Modernizacji Rolnictwa oraz Rynku<br />
Rolnego prawnych mo¿liwoœci preferencyjnego<br />
zbywania akcji spó³ek<br />
tworz¹cych rynki hurtowe samorz¹dom<br />
lokalnym i grupom producenckim;<br />
– udzielanie przez g³ównych akcjonariuszy<br />
rynków hurtowych, tj. MSP, ARR<br />
i ARiMR wszechstronnej pomocy spó³kom<br />
w doprowadzeniu do zakoñczenia<br />
procesów restrukturyzacyjnych;<br />
– zwiêkszenie nadzoru nad prowadzon¹<br />
przez spó³ki hurtowe dzia³alnoœci¹<br />
z zaanga¿owaniem œrodków publicznych.<br />
70