Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Metodyka kontroli – Podrêcznik kontrolera<br />
koñczeniu kontroli, w trakcie opiniowania projektu informacji<br />
o jej wynikach, sprawdzane jest równie¿ wykonanie<br />
przyjêtych za³o¿eñ o pracoch³onnoœci.<br />
Wzory dokumentów<br />
Wprowadzenie, jako elementu pomocnego w codziennej<br />
pracy kontrolerów, wzorów typowych dokumentów<br />
opracowywanych w czasie prowadzonych<br />
postêpowañ kontrolnych, ma istotne znaczenie nie<br />
tylko dla optymalizacji procesu kontrolnego, ale tak¿e<br />
dla ujednolicenia zakresu i podejœcia do prezentacji<br />
zawartych w nich treœci. Prace w tej dziedzinie polega³y<br />
g³ównie na aktualizacji wykorzystywanych ju¿<br />
wczeœniej wzorców, w celu dostosowania ich do wymogów<br />
okreœlonych w Standardach kontroli <strong>NIK</strong>, a ponadto<br />
na zamieszczeniu komentarzy u³atwiaj¹cych ich<br />
praktyczne stosowanie.<br />
W Podrêczniku s¹ schematy (szablony, wzory) typowych,<br />
a jednoczeœnie podstawowych dokumentów<br />
tworzonych w procesie kontrolnym, takich jak: program<br />
kontroli, protokó³ kontroli, stanowisko kontrolera<br />
w sprawie zastrze¿eñ zg³oszonych przez kierownika<br />
jednostki kontrolowanej do protoko³u kontroli, wyst¹pienie<br />
pokontrolne oraz informacja o wynikach kontroli.<br />
Podkreœlenia wymaga – zw³aszcza z punktu widzenia<br />
zewnêtrznego odbiorcy materia³ów <strong>NIK</strong> – wprowadzenie<br />
elektronicznego szablonu informacji o wynikach<br />
kontroli. Ujednolica on formê i zakres prezentacji<br />
tego dokumentu (opracowywanego przez ró¿ne<br />
jednostki organizacyjne Izby), a tym samym poprawia<br />
jego czytelnoϾ.<br />
Dobór próby do kontroli<br />
Opracowanie metodyki doboru próby do kontroli<br />
by³o zadaniem o istotnym znaczeniu. Umo¿liwi³o stosowanie,<br />
w szerszym ni¿ dotychczas zakresie, statystycznych<br />
metod doboru, umo¿liwiaj¹cych uogólnianie<br />
wniosków wynikaj¹cych z badania próby – na ca³y<br />
obszar objêty kontrol¹. Ze wzglêdu na szeroki zakres<br />
podmiotowy i przedmiotowy przeprowadzanych kontroli<br />
przyjêto za³o¿enie, ¿e w ich toku powinny byæ wykorzystywane<br />
zarówno statystyczne, jak i niestatystyczne<br />
metody doboru próby.<br />
W wytycznych metodycznych szczegó³owo omówiono<br />
metody i techniki doboru oraz poszczególne<br />
etapy jego planowania, a tak¿e sposób interpretacji<br />
wyników badañ. Zamieszczono w nich równie¿ przyk³ady<br />
ilustruj¹ce zastosowanie wspomnianych metod<br />
i technik. Podczas prac nad metodyk¹ korzystano<br />
z pomocy ekspertów Narodowego Urzêdu Kontroli<br />
Wielkiej Brytanii. Umo¿liwi³o to zapoznanie siê<br />
ze sposobem doboru próby oraz metodyk¹ rozwi¹zywania<br />
praktycznych problemów zwi¹zanych<br />
z przeprowadzaniem doboru. Zebrane w ten sposób<br />
doœwiadczenia zosta³y wykorzystane w ostatecznej<br />
wersji metodyki.<br />
Znacz¹cym postêpem w praktycznym zastosowaniu<br />
statystycznych metod doboru próby by³o wykorzystanie<br />
narzêdzia informatycznego w kontroli wykonania<br />
bud¿etu pañstwa. Opracowany w Izbie specjalistyczny<br />
program umo¿liwia m.in. dokonanie wyboru<br />
próby dowodów ksiêgowych do kontroli, udokumentowanie<br />
wyników badania tej próby oraz ekstrapolacjê<br />
wyników z zastosowaniem metod statystycznych.<br />
Program zastosowano po raz pierwszy podczas kontroli<br />
wykonania bud¿etu pañstwa w 2002 r. (w bezpoœrednich<br />
badaniach oko³o 380 jednostek bud¿etowych).<br />
Obecnie wykorzystywana jest jego udoskonalona<br />
wersja. Omawiany program wzbudzi³ tak¿e zainteresowanie<br />
poza Izb¹.<br />
IstotnoϾ i ocena ryzyka kontroli<br />
Odrêbne grupy standardów oraz wytycznych metodycznych<br />
zawartych w Podrêczniku poœwiêcono zagadnieniu<br />
istotnoœci oraz ocenie ryzyka kontroli. Kontrolowana<br />
dzia³alnoœæ bardzo rzadko jest bowiem ca³kowicie<br />
wolna od nieprawid³owoœci i nie ka¿da stwierdzona<br />
nieprawid³owoœæ uzasadnia dokonanie negatywnej<br />
oceny kontrolowanej dzia³alnoœci. Pojêcie istotnoœci<br />
okreœla zatem poziom tolerancji kontrolera zewnêtrznego<br />
dla nieprawid³owoœci stwierdzonych w wyniku<br />
kontroli.<br />
W wytycznych omówiono pojêcie istotnoœci i jej<br />
rodzaje (ze wzglêdu na wartoœæ, charakter i kontekst)<br />
oraz sposoby okreœlenia istotnoœci na etapie przygotowania<br />
kontroli, oceny wyników kontroli, jak równie¿<br />
zale¿noœæ miêdzy istotnoœci¹ a ryzykiem kontroli. Zawarto<br />
w nich równie¿ wskazówki dotycz¹ce odpowiedniego<br />
dokumentowania ustaleñ kontroli – w aspekcie<br />
istotnoœci.<br />
Przedstawiono w nich tak¿e sposoby ustalania<br />
progów istotnoœci na ka¿dym etapie postêpowania<br />
kontrolnego, zwracaj¹c w szczególnoœci uwagê na<br />
problematykê rozpatrywania istotnoœci na etapie<br />
146