Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tytu³ kontroli Cel Zakres<br />
Restrukturyzacja<br />
i przekszta³cenia<br />
w³asnoœciowe w<br />
hutnictwie ¿elaza i stali<br />
Ocena stanu wykonania przyjêtych<br />
przez Radê Ministrów programów restrukturyzacji<br />
przemys³u hutnictwa<br />
¿elaza i stali w Polsce oraz wp³ywu ich<br />
realizacji na sytuacjê hut.<br />
Kontrol¹ objêto Ministerstwo Skarbu<br />
Pañstwa, Ministerstwo Gospodarki<br />
i 12 hut.<br />
Z ustaleñ kontroli wynika, ¿e nie zosta³y zrealizowane podstawowe cele wskazane<br />
Synteza<br />
w programach – w odniesieniu do miêdzynarodowej konkurencyjnoœci produkcji i wyrobów,<br />
ekonomicznej efektywnoœci sektora, dostosowania asortymentu i wielkoœci produkcji do potrzeb rynku oraz prywatyzacji<br />
hut i dop³ywu kapita³u. Widocznymi efektami by³y natomiast: za³o¿ona redukcja potencja³u wytwórczego, wy³¹czenie<br />
ze zdolnoœci produkcyjnych znacz¹cej liczby przestarza³ych i ekologicznie szkodliwych technologii, zaœ ze struktur hut<br />
- maj¹tku nieprodukcyjnego. Najpe³niej zrealizowano program restrukturyzacji zatrudnienia, zak³adaj¹cy m.in. jego zmniejszenie<br />
w latach 1992-2002 ze 123 tys. do 43,5 tys. etatów.<br />
Krytyczne uwagi <strong>NIK</strong> dotyczy³y m.in. nieskutecznoœci i opóŸnieñ w dzia³aniach administracji rz¹dowej na rzecz realizacji<br />
celów okreœlonych w programach, niskiej efektywnoœci ekonomicznej sektora, braku nadzoru nad realizacj¹ programów<br />
restrukturyzacyjnych realizowanych przez huty oraz polityki prywatyzacyjnej. Brak spójnej i konsekwentnie realizowanej<br />
polityki pañstwa, niepowodzenia prywatyzacyjne oraz niezapewnienie Ÿróde³ finansowania inwestycji sprawi³y, ¿e<br />
programy restrukturyzacji oparte zosta³y na nierealnych za³o¿eniach. Krytycznie oceniaj¹c przygotowanie i efekty przekszta³ceñ<br />
w³asnoœciowych hut w latach 1992-2002, Izba zwróci³a uwagê, ¿e ministrowie odpowiedzialni za procesy prywatyzacyjne<br />
nie wdro¿yli odpowiednich procedur, niezbêdnych do wykonania g³ównych za³o¿eñ okreœlonych w programach.<br />
Przekszta³cenie w latach 1991-2000 wszystkich hut w jednoosobowe spó³ki Skarbu Pañstwa (jsSP) w ani jednym<br />
wypadku nie zosta³o zakoñczone prywatyzacj¹ kapita³ow¹, z udzia³em inwestora strategicznego. Przeprowadzona prywatyzacja<br />
16 z 24 hut zdeterminowana by³a ich trudn¹ sytuacj¹ ekonomiczn¹ i nie mia³a wp³ywu na rozwój sektora. Do koñca<br />
2002 r. nie sprywatyzowano 7 hut - jsSP, produkuj¹cych m.in. 78% stali surowej i 98% surówki ¿elaza. Nik³e efekty przekszta³ceñ<br />
w³asnoœciowych by³y, zdaniem <strong>NIK</strong>, negatywnym skutkiem opóŸnionych dzia³añ prywatyzacyjnych oraz pogarszaj¹cej<br />
siê sytuacji ekonomicznej hut.<br />
Krytyczne uwagi Izby wzbudzi³y dzia³ania Ministra Skarbu Pañstwa przy wyborze doradców prywatyzacyjnych dla<br />
kilku hut. Zawieraj¹c umowy z doradcami zobowi¹za³ on huty, mimo i¿ zna³ ich trudn¹ sytuacjê finansow¹, do sfinansowania<br />
us³ug doradczych oszacowanych na 9,4 mln z³. Powo³ana przez Ministra Skarbu Pañstwa Komisja Przetargowa w sposób<br />
dowolny ocenia³a kryteria wyboru, co spowodowa³o, ¿e zamiast kryteriów obiektywnych (cena za us³ugê) o wyborze<br />
doradców zadecydowa³y wzglêdy subiektywne (opinia i ocena merytoryczna firmy). W wypadku jednej z firm, której fachowoœæ<br />
wedle kryteriów subiektywnych mia³a byæ idealna, ocena ta nie znalaz³a potwierdzenia, a zastrze¿enia do jakoœci<br />
pracy doradcy spowodowa³y zerwanie zawartej z nim umowy.<br />
Skutki finansowe projektów restrukturyzacyjnych przeprowadzonych w latach 1993-2001 (I pó³rocze) wynios³y ponad<br />
7,5 mld z³. Nie doprowadzi³y jednak do oczekiwanych przemian jakoœciowych sektora i poprawy jego funkcjonowania,<br />
poniewa¿ nie zosta³y skoordynowane przez rz¹d, pod wzglêdem zgodnoœci z Programem restrukturyzacji. Nak³ady inwestycyjne<br />
w wysokoœci 5,4 mld z³, poniesione przez rozproszone w sektorze huty, nie doprowadzi³y do zakoñczenia inwestycji<br />
i osi¹gniêcia celu, jakim by³a konkurencyjnoœæ rodzimych wyrobów hutniczych, przy jednoczesnym zapewnieniu<br />
efektywnoœci produkcji.<br />
Wa¿niejsze wnioski<br />
– wdro¿enie przez Ministra Gospodarki,<br />
Pracy i Polityki Spo³ecznej procesu<br />
restrukturyzacji finansowej hut,<br />
zgodnie z ustaw¹ o restrukturyzacji<br />
hutnictwa ¿elaza i stali;<br />
– przeprowadzenie przez Ministra<br />
Gospodarki, Pracy i Polityki Spo³ecznej,<br />
wspólnie z zarz¹dami hut, ocen<br />
i aktualizacji realizowanych porozumieñ<br />
z czerwca 1999 r., jako elementów<br />
wdro¿enia i monitorowania do<br />
2005 r. programów produkcyjnych, inwestycyjnych,<br />
zdolnoœci produkcyjnej<br />
i programów zatrudnienia, pod k¹tem<br />
ich dostosowania do programu - aktualizacja<br />
2001 i jego modyfikacji oraz<br />
postanowieñ ustawy o restrukturyzacji<br />
hutnictwa ¿elaza i stali.<br />
17