Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tytu³ kontroli Cel Zakres<br />
Likwidacja<br />
i gospodarowanie<br />
mieniem<br />
polikwidacyjnym<br />
oraz mieniem przejêtym<br />
przez Skarb Pañstwa<br />
po rozwi¹zaniu umowy<br />
o oddanie<br />
przedsiêbiorstwa do<br />
odp³atnego korzystania<br />
Ocena nadzoru nad procesami likwidacji<br />
przedsiêbiorstw pañstwowych<br />
oraz zagospodarowania mienia zwracanego<br />
po rozwi¹zaniu umów o oddanie<br />
przedsiêbiorstwa do odp³atnego<br />
korzystania.<br />
Kontrol¹ objêto dzia³ania organów<br />
za³o¿ycielskich przedsiêbiorstw pañstwowych:<br />
Ministra Skarbu Pañstwa<br />
oraz 16 wojewodów.<br />
W latach 1997-2002 wojewodowie zakoñczyli proces likwidacji 335 przedsiêbiorstw<br />
Synteza<br />
pañstwowych, a na rzecz Skarbu Pañstwa przekazano z tego tytu³u 134 mln z³, co<br />
stanowi³o zaledwie ok. 30% wartoœci ksiêgowej mienia likwidowanych przedsiêbiorstw. O niewielkiej efektywnoœci procesów<br />
likwidacji przedsiêbiorstw pañstwowych œwiadczy fakt, ¿e 37% z nich zakoñczy³o siê upad³oœci¹. Tylko czêœæ procesów<br />
likwidacyjnych doprowadzi³a do zaspokojenia wierzycieli likwidowanych podmiotów. Wojewodowie podejmowali bowiem<br />
decyzje o wszczynaniu likwidacji, chocia¿ maj¹tek likwidowanych przedsiêbiorstw nie wystarcza³ na zaspokojenie<br />
wierzycieli – traktuj¹c proces likwidacji jako ostatni¹ próbê ratunku przedsiêbiorstw. Likwidacje podejmowane zbyt póŸno<br />
nie gwarantowa³y zabezpieczenia wierzycieli i koñczy³y siê zazwyczaj upad³oœciami.<br />
Kontrola wykaza³a, ¿e wiêkszoœci z badanych likwidacji nie uda³o siê zakoñczyæ w planowanym terminie, a czas trwania<br />
tego procesu wynosi³ œrednio 3,7 <strong>roku</strong>. W 27% przedsiêbiorstw bêd¹cych w likwidacji na koniec 2002 r. proces ten<br />
trwa³ ju¿ od ponad 5 lat. Zdaniem <strong>NIK</strong>, przed³u¿anie okresu trwania likwidacji by³o przyczyn¹ ponoszenia zwiêkszonych<br />
kosztów i prowadzi³o do braku mo¿liwoœci zaspokojenia wierzycieli. Do przyczyn przed³u¿ania likwidacji, na które mia³<br />
wp³yw – w opinii <strong>NIK</strong> – organ za³o¿ycielski, nale¿a³o m.in. rozpoczynanie likwidacji w sytuacji, gdy przedsiêbiorstwa nie<br />
mia³y ju¿ wystarczaj¹cych œrodków na zakoñczenie tego postêpowania oraz brak reakcji na nierealizowanie programów<br />
likwidacji przez likwidatorów. Przed³u¿aniu likwidacji sprzyja³ tak¿e brak w umowach zawieranych przez organ za³o¿ycielski<br />
z likwidatorami postanowieñ motywuj¹cych likwidatorów do terminowego, a nawet wczeœniejszego zakoñczenia likwidacji.<br />
Nieprawid³owe dzia³ania likwidatorów, polegaj¹ce na nieuzasadnionym przed³u¿aniu likwidacji i nieprzestrzeganiu<br />
przepisów dotycz¹cych zbywania mienia, to – wed³ug <strong>NIK</strong> – wynik braku w³aœciwego nadzoru organów za³o¿ycielskich.<br />
Tak¿e sposób wynagradzania likwidatorów nie by³ zale¿ny od efektów ich pracy.<br />
Izba zwróci³a uwagê na niewielk¹ efektywnoœæ zagospodarowania mienia zwróconego po rozwi¹zaniu umów o oddanie<br />
mienia Skarbu Pañstwa do odp³atnego korzystania (Ministerstwo Skarbu Pañstwa nie wypracowa³o w tej sprawie<br />
skutecznej koncepcji). W kontrolowanym okresie rozwi¹zano 52 umowy ze wzglêdu na niewywi¹zywanie siê z p³atnoœci<br />
podmiotów leasinguj¹cych mienie Skarbu Pañstwa.<br />
<strong>NIK</strong> krytycznie oceni³a zaniechanie przez Ministra Skarbu Pañstwa dzia³añ zapocz¹tkowanych przez Ministra Przekszta³ceñ<br />
W³asnoœciowych, maj¹cych na celu zaktualizowanie przepisów reguluj¹cych kwestie likwidacji przedsiêbiorstw<br />
pañstwowych. Obowi¹zuj¹ce przepisy w tym zakresie s¹ – wed³ug <strong>NIK</strong> – zbyt ogólne i niedostosowane do aktualnych<br />
realiów gospodarczych. W procesach likwidacji przedsiêbiorstw pañstwowych oraz zagospodarowania mienia zwracanego<br />
po rozwi¹zaniu umów leasingowych uszczuplenia Skarbu Pañstwa i pañstwowych osób prawnych oszacowano na<br />
prawie 2,1 mln z³.<br />
Wa¿niejsze wnioski<br />
– zwrócenie wiêkszej uwagi na koniecznoœæ<br />
rzetelnej oceny zg³aszanych<br />
przez organy za³o¿ycielskie zamiarów<br />
likwidacji przedsiêbiorstw pañstwowych<br />
w celu wyeliminowania wypadków rozpoczynania<br />
likwidacji przy braku mo¿liwoœci<br />
zaspokojenia wierzycieli i zminimalizowania<br />
ryzyka umorzenia likwidacji<br />
na skutek og³oszenia upad³oœci;<br />
– uregulowanie kwestii likwidacji<br />
przedsiêbiorstw, które nie maj¹ maj¹tku<br />
na przeprowadzenie postêpowania<br />
upad³oœciowego lub likwidacji z zaspokojeniem<br />
wierzycieli – tzw. fikcyjnych<br />
bytów prawnych.<br />
22