Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Omówienie wyników wa¿niejszych<br />
kontroli<br />
1. O tym, ¿e podejmowane dzia³ania nie przynios³y,<br />
jak dot¹d, odczuwalnych rezultatów, œwiadcz¹<br />
wyniki kontroli wykonywania przez organy administracji<br />
publicznej zadañ w zakresie przeciwdzia-<br />
³ania bezrobociu [por. za³. Nr 3, str. 51]. Stwierdzono,<br />
¿e instrumenty ekonomiczne, prawno-organizacyjne<br />
i œrodki finansowe, jakimi dysponowa³ Minister Pracy<br />
i Polityki Spo³ecznej, nie by³y adekwatne do skali<br />
i charakteru negatywnych procesów zachodz¹cych na<br />
rynku pracy i w jego otoczeniu, do których zaliczyæ<br />
nale¿y m.in. malej¹c¹ rentownoœæ firm, zmniejszenie<br />
zatrudnienia w restrukturyzowanych ga³êziach przemys³u,<br />
a tak¿e bardzo niski poziom optymizmu w ocenie<br />
sytuacji na rynku pracy, sprzyjaj¹cy kszta³towaniu<br />
siê biernych postaw u znacznej czêœci bezrobotnych.<br />
Przede wszystkim jednak w stopniu odpowiadaj¹cym<br />
potrzebom nie zwiêksza³y siê œrodki finansowe<br />
na wspieranie aktywnych programów przeciwdzia³ania<br />
bezrobociu. Wydatki z Funduszu Pracy, mimo i¿<br />
wzros³y z 7,2 mld z³ w 2000 r. do 9,8 mld z³ – w 2002<br />
r., by³y przeznaczone g³ównie na zasi³ki dla bezrobotnych<br />
i œwiadczenia przedemerytalne. W rezultacie,<br />
wydatki na programy aktywizuj¹ce bezrobotnych<br />
zmniejszy³y siê z 910 mln z³ w 2000 r. do 500 mln z³<br />
w 2001 r. i 530 mln z³ – w 2002 r., co nie mog³o przyczyniæ<br />
siê do zahamowania wzrostu bezrobocia. Z tego<br />
w³aœnie powodu wojewódzkie urzêdy pracy nie<br />
wprowadzi³y w ¿ycie w 2000 r. lokalnych programów<br />
przeciwdzia³ania bezrobociu. W coraz trudniejszych<br />
warunkach zmuszone by³y wype³niaæ swoje ustawowe<br />
powinnoœci równie¿ powiatowe urzêdy pracy. Nie<br />
by³y one wspierane, w sposób odczuwalny, przez starostów<br />
dysponuj¹cych bud¿etami opartymi g³ównie na<br />
subwencjach i dotacjach celowych.<br />
<strong>NIK</strong> pozytywnie oceni³a decyzje rz¹du w sprawie<br />
wykorzystania rezerw celowych bud¿etu pañstwa na<br />
finansowanie programów zwi¹zanych z rynkiem pracy,<br />
a tak¿e szerszego siêgniêcia do œrodków pozabud¿etowych<br />
i Ÿróde³ zewnêtrznych. Œrodki te jednak<br />
zosta³y wykorzystane w stopniu dalece niewystarczaj¹cym<br />
– dotacjê bud¿etow¹ na finansowanie programów<br />
inicjowanych przez samorz¹dy województw spo-<br />
¿ytkowano w 74%, po¿yczkê Banku Œwiatowego na<br />
„mikropo¿yczki” dla ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw<br />
oraz na przekwalifikowanie i reorientacjê wydatkowano<br />
w 13%, zaœ dotacja Unii Europejskiej na realizacjê<br />
projektu pn. Rozwój zasobów ludzkich nie zosta³a<br />
wykorzystana w ogóle.<br />
Szanse przysz³ych pracowników mog³o zwiêkszyæ<br />
lepsze dostosowanie profilów, kierunków i treœci kszta³cenia<br />
m³odzie¿y do wymogów rynku pracy. W latach<br />
2000-2002 Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu<br />
podjê³o takie dzia³ania. Zosta³y wprowadzone nowe<br />
modu³y szkoleniowe: w gimnazjach – Wychowanie do<br />
aktywnego udzia³u w ¿yciu gospodarczym, w szko³ach<br />
zawodowych – Zarys wiedzy o gospodarce, Przedsiêbiorczoœæ<br />
w liceach technicznych. Nie uda³o siê natomiast<br />
stworzyæ jednolitego systemu kszta³cenia ustawicznego<br />
m³odzie¿y i doros³ych, umo¿liwiaj¹cego zdobycie<br />
odpowiedniego zawodu w systemie pozaszkolnym.<br />
Nie zosta³o tak¿e wydane, wymagane ustaw¹<br />
o systemie oœwiaty, rozporz¹dzenie okreœlaj¹ce organizacjê,<br />
podstawy programowe oraz sposób dzia³ania<br />
placówek kszta³cenia ustawicznego i praktycznego.<br />
Z ponadrocznym opóŸnieniem rozpoczêto realizacjê<br />
programu modernizacji i doposa¿enia szkó³ zawodowych<br />
oraz placówek kszta³cenia praktycznego, jak równie¿<br />
przygotowanie potrzebnych kadr nauczycielskich.<br />
2. Zak³adanych efektów nie uda³o siê osi¹gn¹æ<br />
w pe³ni równie¿ Ochotniczym Hufcom Pracy. Organizacja<br />
ta, w której w latach 2001-2002 kwalifikacje zawodowe<br />
zdobywa³o ok. 31 tys. osób rocznie, powinna<br />
wykonywaæ zadania zwi¹zane z kszta³ceniem, zatrudnianiem<br />
i wychowaniem, udzielaj¹c pomocy m³odzie-<br />
¿y zagro¿onej bezrobociem oraz niedostosowanej<br />
spo³ecznie.<br />
Jak wykaza³a kontrola wykorzystania maj¹tku<br />
i œrodków publicznych przez Ochotnicze Hufce<br />
Pracy [por. za³. Nr 3, str. 75], istotnym utrudnieniem<br />
w realizacji wspomnianych zadañ by³o niedostosowanie<br />
zasad organizacji kszta³cenia m³odzie¿y w OHP<br />
do obowi¹zuj¹cego modelu oœwiaty. Mimo up³ywu<br />
czterech lat od wejœcia w ¿ycie reformy, w wyniku której<br />
skrócono naukê w szko³ach podstawowych i wprowadzono<br />
trzyletnie gimnazjum, rokrocznie okreœlano<br />
tylko zasady przyjmowania m³odzie¿y powy¿ej piêtnastego<br />
<strong>roku</strong> ¿ycia do szkó³ dla doros³ych. W ocenie<br />
<strong>NIK</strong> konieczne jest zatem wydanie przez Radê Ministrów<br />
rozporz¹dzenia w sprawie zasad organizacji<br />
kszta³cenia m³odzie¿y w OHP, dostosowanego do<br />
3.<br />
203