Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tytu³ kontroli Cel Zakres<br />
Ustalanie<br />
i egzekwowanie przez<br />
gminy op³aty<br />
adiacenckiej<br />
Ocena dzia³alnoœci gmin w sferze<br />
ustalania i egzekwowania op³aty adiacenckiej,<br />
a tak¿e efektów windykacji<br />
zaleg³ych nale¿noœci z tytu³u niewniesienia<br />
tego rodzaju op³aty.<br />
Kontrol¹ objêto ³¹cznie 32 jednostki<br />
samorz¹du terytorialnego: urzêdy<br />
miast, gmin oraz miast i gmin.<br />
Objête kontrol¹ jednostki samorz¹du terytorialnego w niewielkim stopniu – zdaniem<br />
<strong>NIK</strong> – korzysta³y z mo¿liwoœci ustalenia tego rodzaju op³at. W konsekwencji<br />
Synteza<br />
nie uzyskiwa³y one po¿ytków w postaci dodatkowych œrodków na sfinansowanie realizacji przypisanych im zadañ, mimo i¿<br />
same przeznacza³y znacz¹ce nak³ady na budowê urz¹dzeñ infrastruktury technicznej, przy relatywnie niskim udziale<br />
w kosztach ich budowy w³aœcicieli nieruchomoœci, korzystaj¹cych z tych inwestycji. W nieznacznym stopniu gminy korzysta³y<br />
z mo¿liwoœci pozyskiwania dodatkowych œrodków z tego rodzaju op³at, mo¿liwych tak¿e do naliczenia w zwi¹zku<br />
z podzia³ami lub scaleniami nieruchomoœci.<br />
W badanych latach 1999-<strong>2003</strong> (3 kw.) skontrolowane gminy zrealizowa³y 1,3 tys. inwestycji polegaj¹cych na budowie<br />
urz¹dzeñ infrastruktury technicznej – o wartoœci prawie 0,5 mld z³. W strukturze Ÿróde³ ich finansowania œrodki w³asne<br />
gmin stanowi³y 85%, dotacje celowe i po¿yczki – 11%, zaœ dobrowolne partycypacje w³aœcicieli lub u¿ytkowników wieczystych<br />
nieruchomoœci po³o¿onych w zasiêgu oddzia³ywania inwestycji – jedynie 4%.<br />
Tymczasem w 16 gminach (tj. po³owie) stwierdzono niepodjêcie przez rady uchwa³ ustalaj¹cych wysokoœæ stawki<br />
procentowej op³aty, mimo i¿ w ka¿dej z nich zrealizowane zosta³y inwestycje infrastrukturalne lub przeprowadzono podzia³y<br />
nieruchomoœci kwalifikuj¹ce siê do ustalenia i naliczenia op³aty. Niepodjêcie tych¿e uchwa³ by³o – w ocenie <strong>NIK</strong> –<br />
naruszeniem przepisów prawa. Art. 146 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomoœciami stanowi bowiem, ¿e „wysokoœæ<br />
stawki procentowej op³aty adiacenckiej ustala rada gminy w drodze uchwa³y”. Nie do organów stanowi¹cych gmin nale¿y<br />
wiêc ocena potrzeby jej podjêcia.<br />
Spoœród 24 gmin, w których wydawane by³y decyzje dotycz¹ce op³aty adiacenckiej, a¿ w 19 (79%) ujawniono istotne<br />
uchybienia w procedurze ustalenia ich wysokoœci. Polega³y one m.in. na wydaniu decyzji z naruszeniem przepisów prawa,<br />
tj. bez uprzedniego podjêcia przez rady gmin wymaganych uchwa³ w sprawie stawek op³at. Stwierdzono tak¿e wydawanie<br />
decyzji przez osoby nieupowa¿nione, jak równie¿ niezapewnienie stronie udzia³u w postêpowaniu administracyjnym.<br />
O skali nieprawid³owoœci wymownie œwiadczy fakt, ¿e na 4.565 zbadanych w czasie kontroli decyzji ustalaj¹cych<br />
op³aty 766 (17%) zosta³o zaskar¿onych, z czego a¿ 500 (65%) uchylono w postêpowaniu odwo³awczym.<br />
Uwzglêdniaj¹c decyzje umorzone w postêpowaniu odwo³awczym oraz rozliczenie op³at w ramach odszkodowañ za<br />
przejête przez gminy grunty pod budowê dróg, kwota nale¿nych gminom op³at wynios³a w badanym okresie prawie 9,6 mln z³.<br />
Z kwoty tej w³aœciciele nieruchomoœci, do 30 wrzeœnia 2002 r. uregulowali nieco ponad 7 mln z³. W 11 gminach wysoki<br />
poziom zaleg³oœci spowodowany zosta³ ma³o skutecznymi dzia³aniami windykacyjnymi (w trzech z nich, w których zaleg³oœci<br />
wynosi³y 342 tys. z³, ograniczono siê jedynie do wysy³ania wezwañ do zap³aty lub upomnieñ, zaœ w kolejnych piêciu,<br />
w których zaleg³oœci siêga³y prawie 1 mln z³, stosownymi dzia³aniami objêto tylko czêœæ zaleg³oœci). Ponadto w 6 spoœród<br />
wspomnianych 11 gmin zrezygnowano w ogóle z naliczania odsetek za zw³okê w regulowaniu op³at lub naliczano je w zani¿onych<br />
kwotach.<br />
Wa¿niejsze wnioski<br />
– dokonywanie wyceny wzrostu wartoœci<br />
nieruchomoœci w zwi¹zku z budow¹<br />
urz¹dzeñ infrastruktury technicznej,<br />
podzia³em nieruchomoœci, a tak¿e ich<br />
scaleniem i podzia³em, jako podstawy<br />
do ewentualnego ustalenia i naliczenia<br />
op³at adiacenckich;<br />
– podejmowanie uchwa³ ustalaj¹cych<br />
procentow¹ wysokoœæ stawki op³aty<br />
adiacenckiej w sposób okreœlony przepisami<br />
ustawy o gospodarce nieruchomoœciami;<br />
– zapewnienie prawid³owego wydawania<br />
decyzji administracyjnych ustalaj¹cych<br />
op³aty adiacenckie;<br />
– zapewnienie skutecznego prowadzenia<br />
windykacji zaleg³ych nale¿noœci<br />
z tytu³u op³at adiacenckich.<br />
83
Change language