Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tytu³ kontroli Cel Zakres<br />
Ustalanie<br />
i egzekwowanie przez<br />
jednostki zobowi¹zane<br />
do utrzymania dróg<br />
publicznych wymogów<br />
zapewniaj¹cych jakoœæ<br />
i terminowoϾ<br />
wykonania robót<br />
drogowych<br />
Ocena dzia³añ prowadzonych przez<br />
wspomniane jednostki, maj¹cych na<br />
celu zapewnienie w³aœciwej organizacji,<br />
terminowoœci i jakoœci wykonywanych<br />
prac drogowych.<br />
Kontrolê przeprowadzono w Centrali<br />
i 8 oddzia³ach Generalnej Dyrekcji<br />
Dróg Krajowych i Autostrad, 7 zarz¹dach<br />
dróg wojewódzkich, 14 zarz¹dach<br />
dróg w powiatach i miastach na prawach<br />
powiatu, 7 starostwach i urzêdach<br />
miast na prawach powiatu.<br />
Spoœród ponad 18 tys. km dróg krajowych, w zarz¹dzie Generalnej Dyrekcji znajduje<br />
siê ok. 16 tys. km. Wed³ug oceny na koniec 2001 r., 34% dróg by³o w z³ym<br />
Synteza<br />
stanie technicznym. Stan dalszych 37% by³ niezadowalaj¹cy. Od lat nak³ady ponoszone przez zarz¹dców dróg na ich<br />
utrzymanie, modernizacjê i budowê nowych szlaków nie odpowiadaj¹ potrzebom. Ró¿nego rodzaju remontów wymaga<br />
ponad 70% dróg krajowych, przy czym po³owê niezbêdnych prac remontowych stanowi¹ zabiegi, które powinny zostaæ<br />
wykonane pilnie, najlepiej natychmiast.<br />
Wed³ug dyrektywy Rady Unii Europejskiej z 1996 r., nawierzchnie dróg powinny mieæ wytrzyma³oœæ 115 kN na oœ<br />
pojazdu. Kolejne programy rz¹dowe przewidywa³y dostosowanie autostrad, dróg ekspresowych i dróg g³ównych ruchu<br />
przyspieszonego, w tym dróg sieci TINA le¿¹cych w europejskich korytarzach transportowych, do wspomnianego normatywu.<br />
Tymczasem zaledwie 50% sieci dróg krajowych ma noœnoœæ 100 kN/oœ, zaœ reszta – 60-80 kN/oœ. Obliczono, ¿e<br />
przejazd jednego samochodu o nacisku 115 kN/oœ po drodze o noœnoœci 100 kN/oœ powoduje – w przeliczeniu na jeden<br />
km – szkodê w wysokoœci 1,60 z³, wynikaj¹c¹ ze zniszczenia nawierzchni i skrócenia okresu eksploatacji drogi.<br />
Z ustaleñ kontroli <strong>NIK</strong> wynika, ¿e Generalna Dyrekcja na budowê nawierzchni o noœnoœci bêd¹cej standardem w krajach<br />
Unii przeznaczy³a 0,8 mld z³ z ogólnej sumy wydatkowanych 1,8 mld z³. Jednak programy dostosowania noœnoœci dróg do tych<br />
standardów nie by³y konsekwentnie realizowane, mimo posiadania œrodków na ten cel. Wiele modernizowanych kilometrów<br />
dróg, w tym objêtych sieci¹ TINA oraz budowanych obwodnic miast, nie uzyska³o koniecznej noœnoœci 115 kN/oœ. Nak³adów<br />
poniesionych na wykonanie tych prac nie mo¿na uznaæ za wydatki w pe³ni celowe, albowiem drogom tym, jako zbyt ma³o<br />
wytrzyma³ym, grozi szybka degradacja. <strong>NIK</strong> stwierdzi³a przy tym, ¿e czêœæ œrodków pozyskanych z miêdzynarodowych instytucji<br />
finansowych zosta³a wydana nieefektywnie. Do koñca 2002 r. na przedsiêwziêcia drogowe w sieci TINA, jednak niezapewniaj¹ce<br />
odpowiedniej noœnoœci dróg, wydano 0,3 mld z³, a dalsze 120 mln z³ zosta³o zaanga¿owane w prace, które tak¿e<br />
nie zapewnia³y wymaganej wytrzyma³oœci nawierzchni. Ogó³em, w kontrolowanym sektorze drogowym <strong>NIK</strong> wykry³a finansowe<br />
nieprawid³owoœci na ³¹czn¹ kwotê 357 mln z³, w tym m.in. stratê 12 mln z³, bêd¹c¹ rezultatem utracenia bezzwrotnej pomocy<br />
zagranicznej i zawy¿enia wynagrodzeñ wykonawców robót. Szczególnie wiele nieprawid³owoœci nagromadzi³o siê na budowie<br />
odcinka autostrady A4 Miko³owska-Batorego. Z uwagi na charakter stwierdzonych nieprawid³owoœci Izba skierowa³a do p<strong>roku</strong>ratury<br />
zawiadomienia o podejrzeniu pope³nienia przestêpstwa przez 18 osób.<br />
W wyniku kontroli stwierdzono nadto nieuzasadnione przed³u¿anie terminów wykonania robót przez kontrolowanych zarz¹dców<br />
dróg. Brak uregulowania kwestii prawnych przed rozpoczêciem inwestycji powodowa³ przeci¹ganie okresów realizacji<br />
poszczególnych zadañ – nawet do 16 miesiêcy. Przeprowadzone w czasie kontroli oglêdziny umo¿liwi³y ponadto ustalenie,<br />
¿e rzeczywista jakoœæ robót by³a znacznie ni¿sza, w stosunku do wykazanej w dokumentacji (na 309 zakoñczonych inwestycji<br />
usterki stwierdzono w 153). Zarz¹dcy dróg rzadko jednak egzekwowali, wynikaj¹ce z zawartych umów, uprawnienia z tytu³u<br />
gwarancji. Tylko 13 spoœród 37 skontrolowanych zarz¹dców zdecydowa³o siê dochodziæ swych praw, a w 113 wypadkach<br />
w ogóle nie podjêto kroków na rzecz wykorzystania przys³uguj¹cych uprawnieñ z tytu³u rêkojmi lub gwarancji.<br />
Wa¿niejsze wnioski<br />
– zobowi¹zanie zarz¹dców, by prowadzone<br />
przez nich modernizacje i remonty<br />
dróg sieci TINA umo¿liwia³y uzyskanie<br />
noœnoœci 115 kN/oœ;<br />
– podjêcie wszystkich niezbêdnych<br />
dzia³añ przeciwdzia³aj¹cych niszczeniu<br />
dróg przez przeci¹¿one pojazdy;<br />
– zapewnienie efektywnego zagospodarowania<br />
œrodków pomocy zagranicznej;<br />
– konsekwentne egzekwowanie od<br />
wykonawców terminowej realizacji i po-<br />
¿¹danej jakoœci robót;<br />
– bie¿¹ce egzekwowanie, w razie z³ej<br />
jakoœci prac, posiadanych uprawnieñ<br />
z tytu³u gwarancji i rêkojmi.<br />
77
Change language