Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
6.<br />
tury i Budownictwa, Geodezji, Kartografii, Katastru<br />
i Nieruchomoœci oraz Powiatowego Oœrodka Dokumentacji<br />
Geodezyjnej i Kartograficznej). Zezwolono<br />
tak¿e na prowadzenie przez cz³onków rodzin<br />
osób zajmuj¹cych stanowiska kierownicze dzia³alnoœci<br />
gospodarczej z tego zakresu, mimo i¿ mo¿e<br />
to wywo³aæ podejrzenie o stronniczoœæ lub interesownoœæ.<br />
Z liczby 5,3 tys. operatów geodezyjnych<br />
wykonanych przez 135 firm i geodetów, przyjêtych<br />
przez Oœrodek Dokumentacji do powiatowego zasobu,<br />
w badanym okresie, ponad 1,4 tys. (26%)<br />
zosta³o sporz¹dzonych przez 7 pracowników oraz<br />
cz³onków ich rodzin, po uprzednim otwarciu<br />
w Oœrodku zlecenia na te prace i dokonaniu stosownej<br />
op³aty. Np. przewodnicz¹cy Zespo³u Uzgadniania<br />
Dokumentacji Projektowej wykona³ 118 operatów,<br />
a cz³onkowie rodzin kierownika Oœrodka Dokumentacji<br />
i jego zastêpcy byli autorami 1,2 tys.<br />
operatów. W œwietle powy¿szych ustaleñ kontroli<br />
uzasadnione jest podejrzenie o stronniczoϾ lub interesownoϾ.<br />
Zjawisko to mo¿e sprzyjaæ równie¿<br />
korupcji. Istotny wp³yw na powstanie opisanych nieprawid³owoœci<br />
mia³o nieprzeprowadzenie w latach<br />
2002-<strong>2003</strong>, przez podleg³e staroœcie s³u¿by, ani jednej<br />
kontroli dotycz¹cej tego problemu.<br />
W wyniku kontroli zawierania i realizacji umów<br />
o oddanie przedsiêbiorstwa pañstwowego do<br />
odp³atnego korzystania w latach 1999-2002 (I pó³rocze)<br />
[por. za³. Nr 3, str. 81], w zwi¹zku z praktykami<br />
stwierdzonymi w 9 spoœród 11 skontrolowanych urzêdów<br />
wojewódzkich, Izba krytycznie oceni³a wprowadzanie<br />
do umów prywatyzacyjnych klauzul gwarantuj¹cych<br />
Ministrowi Skarbu Pañstwa i wojewodom prawo<br />
desygnowania swoich przedstawicieli do rad nadzorczych<br />
spó³ek pracowniczych (stosowanie tej praktyki<br />
zaleci³ Minister Skarbu Pañstwa w czerwcu<br />
1999 r.). Zdaniem <strong>NIK</strong> sytuacje, w których osoby dzia-<br />
³aj¹ce w imieniu organu za³o¿ycielskiego prywatyzowanego<br />
przedsiêbiorstwa proponuj¹ zarz¹dom tych<br />
spó³ek przyjêcie wspomnianych zobowi¹zañ w imieniu<br />
spó³ki prowadzi do sytuacji korupcjogennej. Urzêdnicy<br />
s¹ bowiem zainteresowani tworzeniem mo¿liwoœci<br />
przydzielania wybranym osobom p³atnych, nieabsorbuj¹cych<br />
czasowo zajêæ w radach nadzorczych,<br />
a spó³ki oczekuj¹ ustêpstw ze strony Skarbu Pañstwa,<br />
w postaci korzystniejszych warunków cenowych lub<br />
pozacenowych transakcji prywatyzacyjnej.<br />
Nadmierne korzystanie z us³ug zewnêtrznych<br />
Tego rodzaju nieprawid³owoœci ujawniono w wyniku<br />
kontroli realizacji programu budowy autostrad<br />
[por. za³. Nr 3, str. 34]. Stwierdzono, ¿e udzielaj¹c<br />
zamówieñ na us³ugi doradcze, w Generalnej<br />
Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad nie przestrzegano<br />
przepisów ustawy o zamówieniach publicznych.<br />
Spoœród zawartych w badanym okresie 10 umów na<br />
us³ugi doradcze na kwotê 56 mln z³, tylko jedna podpisana<br />
zosta³a z us³ugobiorc¹ wy³onionym w wyniku<br />
przetargu nieograniczonego. Pozostali kontrahenci<br />
wybrani zostali z wolnej rêki. Zamawiaj¹cy, aczkolwiek<br />
formalnie rzecz bior¹c uzyskiwali zezwolenie<br />
prezesa Urzêdu Zamówieñ Publicznych, w rzeczywistoœci<br />
nie spe³niali warunków niezbêdnych do przyjêcia<br />
tego trybu, nie wystêpowa³y bowiem szczególne<br />
okolicznoœci uzasadniaj¹ce jego zastosowanie.<br />
Praktyki te spowodowa³y, ¿e dwie firmy uzyska³y<br />
dominuj¹c¹ pozycjê w zakresie œwiadczenia us³ug<br />
doradczych w tym sektorze. Uwagê zwraca³y koszty<br />
doradztwa, niewspó³miernie wysokie w relacji do<br />
efektów, czy raczej braku efektów rzeczowych. Umowy<br />
nie zabezpiecza³y ponadto nale¿ycie interesów<br />
zamawiaj¹cego (wynagrodzenie doradcy ustalono<br />
np. wed³ug stawek godzinowych, niezale¿nie od efektów<br />
pracy). Jedno z kosztownych opracowañ doradczych<br />
(408 tys. z³ i 45 tys. euro), zamówione 12<br />
czerwca 2002 r., zosta³o poœpiesznie sporz¹dzone<br />
21 czerwca tego <strong>roku</strong>, nie zawiera³o przydatnych rekomendacji<br />
i nie zosta³o wykorzystane. Ten przyk³ad<br />
wskazuje, jak wielkie potencjalne mo¿liwoœci korupcji<br />
tkwi¹ w tym obszarze.<br />
Uchylanie siê od kontroli pañstwowej<br />
Tego rodzaju sytuacja mia³a miejsce w czasie kontroli<br />
dotycz¹cej podmiotów gospodarczych, opisanych<br />
w rz¹dowym „Raporcie otwarcia” z 7 maja<br />
2002 r. [por. za³. Nr 3, str. 21]. Zarz¹d KGHM Polska<br />
MiedŸ SA pocz¹tkowo usi³owa³ nie dopuœciæ do kontroli<br />
<strong>NIK</strong> w spó³ce, nastêpnie podda³ siê kontroli, ale nie<br />
udostêpni³ kontrolerom czêœci dokumentów, m.in.<br />
dwóch umów dotycz¹cych inwestycji zagranicznej<br />
w Kongo. Wystêpowa³y te¿ utrudnienia i opóŸnienia<br />
w dostarczaniu niezbêdnych dokumentów przez Ministerstwo<br />
Skarbu Pañstwa. Tego rodzaju utrudnienia<br />
nale¿y oceniæ jako naganne. Powstaj¹ na ich tle podej-<br />
240
Change language