Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
Sprawozdanie z dziaÅalnoÅci NIK w 2003 roku (plik PDF)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tytu³ kontroli Cel Zakres<br />
Realizacja przez urzêdy<br />
skarbowe zadañ<br />
w zakresie prowadzenia<br />
postêpowañ w sprawach<br />
o wykroczenia<br />
i przestêpstwa skarbowe<br />
oraz opodatkowania<br />
przychodów nieznajduj¹cych<br />
pokrycia<br />
w ujawnionych Ÿród³ach<br />
Ocena dzia³ania urzêdów skarbowych<br />
w zakresie ujawniania wykroczeñ<br />
i przestêpstw karnych skarbowych<br />
oraz prawid³owoœci wszczynania<br />
i prowadzenia postêpowañ w tych<br />
sprawach.<br />
Kontrolê przeprowadzono w 37 urzêdach<br />
skarbowych.<br />
W ocenie <strong>NIK</strong>, urzêdy skarbowe (US) nie wykorzystuj¹ prawid³owo uzyskanych w toku<br />
Synteza<br />
kontroli podatkowych informacji o naruszeniach przepisów podatkowych, stanowi¹cych<br />
przestêpstwa lub wykroczenia skarbowe. Postêpowania karne skarbowe na podstawie zawiadomieñ spoza urzêdów<br />
skarbowych, np. wnoszonych przez policjê, p<strong>roku</strong>raturê czy urzêdy celne, wszczynane by³y niezw³ocznie. Negatywnie natomiast<br />
oceniono starannoœæ i sprawnoœæ urzêdów w uruchamianiu tych postêpowañ na podstawie materia³ów w³asnych.<br />
Kontrola <strong>NIK</strong> wykaza³a, ¿e spoœród 1175 zbadanych wypadków naruszenia przepisów podatkowych stanowi¹cych przestêpstwa<br />
lub wykroczenia skarbowe, urzêdy skarbowe podjê³y tylko 45% spoœród nich. Przyczynami niewszczynania postêpowañ<br />
karnych skarbowych by³y m.in. nieuzasadnione opóŸnienia w przekazywaniu protoko³ów kontroli do komórek US wymierzaj¹cych<br />
podatki, opóŸnienia we wszczynaniu postêpowañ podatkowych oraz opiesza³e ich prowadzenie. Wykryto te¿ nieprzekazywanie<br />
wniosków do w³aœciwych jednostek US, a tak¿e niepodejmowanie postêpowañ mimo z³o¿enia stosownych wniosków.<br />
Spoœród przesz³o 91 tys. wypadków naruszenia przepisów podatkowych ujawnionych przez urzêdy skarbowe, rozpatrzono<br />
87% spraw. Kontrola ujawni³a, ¿e w objêtych ni¹ urzêdach rozpatrzono o 11 tys. spraw mniej ni¿ wp³ynê³o ich<br />
w badanym okresie. Przyrost liczby spraw do za³atwienia, a w konsekwencji zagro¿enie przedawnieniem niektórych z nich,<br />
<strong>NIK</strong> sygnalizuje w 65% skontrolowanych urzêdów skarbowych. A¿ w 25% wypadków przyczyn¹ odst¹pienia od wszczêcia<br />
postêpowañ karnych skarbowych by³o przedawnienie karalnoœci czynów. Zdecydowana wiêkszoœæ tych spraw przedawni-<br />
³a siê z powodu nieterminowego z³o¿enia wniosków przez ró¿ne komórki urzêdów skarbowych. Nieprawid³owoœci te wynika³y<br />
– w ocenie <strong>NIK</strong> – m.in. z zaniedbañ w organizacji pracy, nienale¿ytej koordynacji prac miêdzy poszczególnymi jednostkami<br />
organizacyjnymi urzêdów skarbowych, z niedostatecznego nadzoru i kontroli naczelników oraz kierowników dzia³ów<br />
nad realizacj¹ zadañ zwi¹zanych z przestêpczoœci¹ skarbow¹.<br />
Ujawniono, ¿e w jednym z kontrolowanych urzêdów skarbowych zajmowano siê ustalaniem nieistniej¹cych w rzeczywistoœci<br />
uszczupleñ podatkowych, prowadz¹c odpowiednie postêpowania. Celem tego przemyœlanego dzia³ania by³o uzyskanie<br />
dodatkowego 20% odpisu kwot – wynikaj¹cych z bezpoœredniego dzia³ania urzêdu i wydanych decyzji – podlegaj¹cych zaliczeniu<br />
na dochody œrodków specjalnych. Urz¹d przeprowadzi³ u podatników kontrole i wyda³ decyzje okreœlaj¹ce zaleg³oœci podatkowe<br />
na 940 tys. z³, mimo i¿ zosta³y one uregulowane wraz z odsetkami jeszcze przed wszczêciem postêpowania kontrolnego.<br />
W ten sposób urz¹d skarbowy pomniejszy³ dochody bud¿etowe z tytu³u podatków o 187 tys. z³.<br />
W ocenie <strong>NIK</strong>, urzêdy skarbowe w niedostatecznym stopniu korzysta³y z bêd¹cych w ich posiadaniu informacji, pozwalaj¹cych na<br />
porównanie wydatków i dochodów podatników dla ustalenia i opodatkowania dochodów nieznajduj¹cych pokrycia w ujawnionych Ÿród³ach,<br />
lub pochodz¹cych ze Ÿróde³ nieujawnionych. Spoœród 37 skontrolowanych urzêdów skarbowych, w 21 urzêdach nie wydano<br />
przez 2,5 <strong>roku</strong> ani jednej decyzji ustalaj¹cej podatek od nieujawnionych Ÿróde³ przychodów. W pozosta³ych wydano 92 takie decyzje,<br />
z których 16 zosta³o uchylonych w postêpowaniu odwo³awczym, ze wzglêdu na uchybienia w postêpowaniu dowodowym.<br />
W wyniku kontroli Izba stwierdzi³a, ¿e urzêdy skarbowe nie podjê³y postêpowañ w stosunku do wydatków, uszczupleñ<br />
i nale¿noœci podatkowych w wysokoœci co najmniej 74 mln z³.<br />
Wa¿niejsze wnioski<br />
– zwiêkszenie skutecznoœci nadzoru<br />
Ministra Finansów nad podleg³ymi s³u¿-<br />
bami skarbowymi;<br />
– wyeliminowanie wypadków nieterminowego<br />
wszczynania i prowadzenia<br />
postêpowañ podatkowych, niesporz¹dzania<br />
zawiadomieñ o pope³nieniu<br />
przestêpstw i wykroczeñ skarbowych<br />
oraz nieterminowego wszczynania<br />
postêpowañ karnych skarbowych;<br />
– wykorzystywanie przez urzêdy skarbowe<br />
posiadanych informacji, pozwalaj¹cych<br />
na podjêcie postêpowañ wyjaœniaj¹cych<br />
wobec podatników, których<br />
wydatki przewy¿szaj¹ dochody.<br />
11