18.08.2015 Views

SOYUT CEBİR VE SAYILAR TEORİSİ

mehmet1

mehmet1

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

veya∞∞⎡ k −1⎤ ⎡ k ⎤+ j =i⎢⎣ ⎥⎦ ⎢⎣ p ⎥⎦∑ ∑ii= 1pi=1∞∞⎡ k ⎤ ⎡ k −1⎤− = ji⎢⎣ ⎥⎦ ⎢⎣ p ⎥⎦∑ ∑ii= 1pi=1olduğunu göstermek yeter. Gerçekten bir i ∈ Z için+i⎡ k ⎤ ⎡ k −1⎤⎪⎧ 1 , p | k isei − i = ⎨i⎢⎣ p ⎥⎦ ⎢⎣ p ⎥⎦ ⎪⎩0 , p | k iseolduğu kolayca gösterilebilir. Öte yandan i = 1, 2, 3,.., j içiniiçin p / | k dir. Şu haldebulunur ve ispat tamamlanır.⎡ k ⎤ ⎡ k −1⎤ ⎛ ⎡ k ⎤ ⎡ k −1⎤⎞− = − = j⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎜ ⎢ ⎥ ⎢ ⎥ ⎟⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎝ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎠∞ ∞ ∞∑ ∑ ∑i i i ii= 1pi= 1pi=1p pip| k ve i > jNot: n bir pozitif tamsayı ve p bir asal sayı olsun. e , p nin n yi bölen enebüyük kuvveti ise bu durumu p || n şeklinde göstermiştik.Örnek 8.1. 7 nin 1000! i bölen en büyük kuvvetini bulalım.Çözüm. 7 ||1000e∞i=1ise⎡1000 ⎤ ⎡1000 ⎤ ⎡1000 ⎤ ⎡1000 ⎤ ⎡1000⎤e = ∑ ⎢ ...i ⎥ = ⎢7⎥ + ⎢ + + +2 ⎥ ⎢ 3 ⎥ ⎢ 4 ⎥⎣ 7 ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ 7 ⎦ ⎣ 7 ⎦ ⎣ 7 ⎦⎡1000 ⎤ ⎡1000 ⎤ ⎡1000 ⎤ ⎡1000⎤= ⎢ ...7⎥ + ⎢ + + +49⎥ ⎢243⎥ ⎢1701⎥⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦ ⎣ ⎦bulunur.= 142 + 20 + 2 = 164Örnek 8.2. 125! in kanonik gösterilişini bulalım.Çözüm. 125! i bölen bütün asal sayıların en büyük kuvvetlerini bulalım.11 125 12 < < olduğundan 125! de, 11 den büyük asal sayıların sadecekendilerinden ve bu asal sayıların katlarından gelen kuvvetleri bulunur. Şimdi99

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!