18.08.2015 Views

SOYUT CEBİR VE SAYILAR TEORİSİ

mehmet1

mehmet1

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

deki vektör toplamı işlemi olarak düşünebiliriz. E deki sayı-vektör çarpımıişlemini ise aşağıdaki gibi tanımlayalım:Herhangi iki x ∈ E,a ∈ F elemanı için ax ∈ E ise bu eşleme sayı-vektörçarpımını tanımlasın. Bu iki işlemle E kümesi, F cismi üzerinde bir vektöruzayı yapısı oluşturur. Gerçekten,1) x( a + b)= xa + xb ∈ E ,2) ( x + y)a = xa + ya ∈ E ,3) a( bx) = ( ab)x ∈ E ,4) xe = xkoşullarının sağlandığı açıktır.Tanım 14.2. E nin F üzerindeki derecesi ( E : F) = boy FE şeklindetanımlanır. O halde ( E, i ) nin i( F ) üzerindeki derecesi, E nin i( F ) üzerindekiboyutundan ibarettir. Eğer bu derece sırasıyla sonlu veya sonsuz ise E desırasıyla sonlu veya sonsuz boyutlu olarak adlandırılır.Teorem 14.1. E, F nin bir genişlemesi ve K herhangi bir cisim olmak üzereτ : E → Kbir bire-bir homomorfizma ise bu durumda( E : F) = ( τ ( E) : τ ( F))dir.Kanıt. { x1 , x2,..., xr}, E nin elemanlarının lineer bağımsız bir kümesi olsun.τ τ τ kümesinin de lineer bağımsız olduğunuBu durumda { ( ), ( ),..., ( )}x1 x2x rgöstermeliyiz.τ ( a1 ) τ ( x1 ) + τ ( a2 ) τ ( x2) + ... + τ ( ar) τ ( xr) = 0lineer birleşimini yazalım. τ bir homomorfizma olduğundanτ ( a x ) + τ ( a x ) + ... + τ ( a x ) = 0dır. Bu ise { }1 1 2 2x1 , x2,..., xrkümesi lineer bağımsız bir küme olduğundana1 = a2 = ... = a r= 0olmasını gerektirir. O halde τ nun bire-bir olması nedeniyleτ ( a1 ) = τ ( a2) = ... = τ ( a r) = 0bulunur. Bu ise { τ ( x1 ), τ ( x2),..., τ ( x r)}kümesinin de lineer bağımsız olduğunugösterir.Eğer ( E : F ) = ∞ ise bu durumda ( τ ( E) : τ ( F))= ∞ dur. O halde( E : F)= r < ∞ olması halini ele alalım. Bu durumda E yi geren bir{ 1, 2,..., r}{ ( ), ( ),..., ( )}x x x bazı mevcuttur. Bu küme lineer bağımsız olduğundanx1 x2x rτ τ τ kümesi de lineer bağımsız bir kümedir. O halde burr233

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!