18.08.2015 Views

SOYUT CEBİR VE SAYILAR TEORİSİ

mehmet1

mehmet1

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

d = md.t ( d1> 0 , md > 0 ) olacak şekilde t 1> 0 tamsayısı vardır. Şimdi1 111t = olduğunu gösterelim.dt1Bunu d1 md.t1d1 = ( ma, mb)⇒ d1| ma , d1 | mb ⇒ mdt1| ma , mdt1| mb⇒ dt1| a , dt1| b .m≠0O halde dt1tamsayısı, a ile b nin bir ortak bölenidir ve ( a, b)= d olduğundan| d dir. Böylece d > 0 , dt1> 0 ve dt1| d olduğundan t1= 1 elde ederiz.= de yerine yazarsak d1( ma, mb) = m( a, b)olduğunu kanıtlar.= md buluruz ki bu,Uyarı: Genel olarak m, a,b ∈ Z ve m ≠ 0 ise ( ma, mb) =| m | ( a, b)dir.a b 1Teorem 1.5. d | a , d | b ve d>0 ise ( , ) = ( a, b)dir.d d dKanıt. d | a ve d | b olduğundan a = da1ve b = db1olacak şekilde a1 , b1∈ Ztamsayıları vardır. O halde, Teorem 1.4. tena b( a, b) = ( da1 , db1 ) = d( a1 , b1) = d( , ) d dyazarız, böylecea b( a, b) = d( , ) d delde ederiz.a bSonuç: ( a, b) = g ⇒ ( , ) = 1 dir.g g⇒d ≠0a b 1( , ) = ( a, b)d d dTanım 1.7. ( a, b ) = 1 ise a ve b tamsayılarına aralarında asaldır deriz.Örneğin; (7,11) = 1 olduğundan 7 ve 11 aralarında asaldır.Teorem 1.6. ( a, m ) = 1, ( b, m ) = 1 ise ( ab, m ) = 1 dir.Kanıt. ( a, m ) = 1, ( b, m ) = 1 olduğundan Teorem 1.2. ye göre ax0 + my0 = 1ve bx1 + my1 = 1 olacak şekilde x0 , y0ve x1 , y1tamsayıları vardır. Buradan,( ax + my )( bx + my ) = abx x + m( ax y + bx y + my y ) = 10 0 1 1 0 1 0 1 1 0 0 1ve x0 x1= A∈ Z , ax0 y1 + bx1 y0 + my0 y1= B ∈ Z dersek, abA + mB = 1 eldeederiz. ( ab, m)= d olsun. Böylece, d | ab , d | m ve abA + mB = 1olduğundand | ( abA + mB) ⇒ d | 1 ⇒ d = 15

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!