18.08.2015 Views

SOYUT CEBİR VE SAYILAR TEORİSİ

mehmet1

mehmet1

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Örnek 1.6. n ∈ N ( Doğal Sayılar Kümesi ) olmak üzere 6 | n( n + 1)(2n+ 1)olduğunu kanıtlayınız.Çözüm. n( n + 1)(2n + 1) = A diyelim. n yi 6 ile bölerek, bölme algoritmasınagöre n = 6q + r , 0 ≤ r < 6 yazabiliriz. O halde;r = 0 ise: n = 6q ⇒ A = 6 q(6q + 1)(12 q + 1) ⇒ 6 | A ,r = 1 ise: n = 6q + 1 ⇒ A = (6q + 1)(6q + 2)(12q+ 3)= (6q + 1)2(3q + 1)3(4 q + 1)= 6(6q + 1)(3q + 1)(4q + 1) ⇒ 6 | A ,r = 2 ise: n = 6q + 2 ⇒ A = (6q + 2)(6q + 3)(12 q + 5)= 2(3q + 1)3(2 q + 1)(12 q + 5)= 6(3q + 1)(2q + 1)(12 q + 5) ⇒ 6 | A ,r = 3 ise: n = 6q + 3 ⇒ A = (6q + 3)(6q + 4)(12q+ 7)= 3(2q + 1)2(3q + 2)(12q+ 7)= 6(2q + 1)(3q + 2)(12q + 7) ⇒ 6 | A ,r = 4 ise: n = 6q + 4 ⇒ A = (6q + 4)(6q + 5)(12 q + 9)= 2(3q + 2)(6q + 5)3(4q+ 3)= 6(3q + 2)(6q + 5)(4q + 3) ⇒ 6 | A ,r = 5 ise: n = 6q + 5 ⇒ A = (6q + 5)(6q + 6)(12q+ 11)= (6q + 5)6( q + 1)(12 q + 11) ⇒ 6 | Abulunur. Bütün haller için 6 n( n 1)( 2n1)Bölme Algoritmasının Bir Uygulaması| + + olduğu görülür.Bölme algoritması yardımıyla tamsayıları verilen bir tabana göre yazabiliriz.Bir a > 1 tamsayısı göz önüne alalım ve bu tamsayıyı sabit tutalım. Şimdiherhangi bir b > 0 tamsayısı seçelim. Bölme algoritmasına göre b = aq0 + r0,0 ≤ r0< a olacak şekilde tek türlü belirli q0, r0tamsayı çifti vardır. Bu kez,bölme algoritmasını qove a ya uygularsak q0 = aq1 + r1, 0 ≤ r1< a olacakşekilde tek türlü belirli q1, r 1tamsayı çifti vardır. a > 1 olduğundanb > q0 > q1 > ...( 1.4 )olduğu açıktır. Şimdi bölme algoritmasını q , 1a çiftine uygularsakq1 = aq2 + r2, 0 r2a1.4 dizisiazalan bir dizi olduğundan sonlu bir n. adımda qn= 0 olacak şekildeb > q > q > q > ... > q > q = 0 dizisine ulaşırız. Böylece,0 1 2 n−1≤ < yazabiliriz. Bu şekilde devam edersek, ( )n10

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!