18.08.2015 Views

SOYUT CEBİR VE SAYILAR TEORİSİ

mehmet1

mehmet1

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

p−1kt k t ta = a = ( a) = 1 = 1bulunur. Böylece, hem toplama hem de çarpma işlemine göre bir a ∈ Zpelemanını a + pZ kalan sınıfının bir temsilci elemanı olarak düşünebiliriz. Busonuç bize,Zpile= 1Z pZ nin birbirine izomorf yapılabileceğini gösterir.Şimdi, bir tamlık bölgesinden hareketle bir cisim yapısı oluşturmakistiyoruz. Bu bize aynı zamanda bir tamlık bölgesinden rasyonel sayılarcisminin elde edilişini anlatacaktır. Bunun için bir D tamlık bölgesini gözönüne alalım.Q = ( a, b) | a, b ∈ D; b ≠ 0 ⊂ D × D{ }kümesi tanımlansın. ( a, b ) , ( c, d)∈ Q olmak üzere( a, b) ≈ ( c, d)⇔ ad = bcbağıntısını tanımlayalım. Bu bağıntı bir denklik bağıntısıdır. Çünkü,ab = ab ⇒ ( a, b) ≈ ( a, b)dir.( a, b) ≈ ( c, d)⇒ ad = bcdir. Buradan cb = da olduğu görülür, yani ( c, d) ≈ ( a, b)dir. Diğer taraftan,( a, b) ≈ ( c, d)ve ( c, d) ≈ ( e, f ) olsun. Bu durumda ad = bc , cf = deeşitlikleri vardır, bunları taraf tarafa çarparsak adcf= bcde elde ederiz. Qkümesinin tanımından b ≠ 0 , d ≠ 0 , f ≠ 0 olduğunu biliyoruz. Teorem 11.2.ye göre D bir tamlık bölgesi olduğundan sıfır-bölensizdir, böylece sol ve sağsadeleştirme kuralları geçerlidir. Bu nedenle adcf = bcde eşitliğindenaf = be buluruz, bu ise ( a, b) ≈ ( e, f ) olması demektir. Böylecetanımladığımız bağıntı bir denklik bağıntısıdır. Bu denklik bağıntısı Qkümesini, ( a, b)∈ Q elemanı için,{ }[ a, b] = ( x, y) ∈ Q | ( a, b) ≈ ( x, y)şeklindeki denklik sınıflarına ayırır. Bu şekilde tanımlayacağımız bütündenklik sınıflarının kümesini F ile gösterirsek,ve[ a, b] ⊕ [ c, d] = [ ad + bc, bd][ a, b] ⊗ [ c, d] = [ ac, bd]işlemleri ile birlikte F kümesi bir cisim teşkil eder, bu cisme D tamlıkbölgesinin bölüm cismi adını vereceğiz. Gerçekten ( F, ⊕, ⊗ ) , cisimkoşullarını gerçekler:201

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!