Werke. Kritische Gesamtausgabe. [Hrsg. von J.K.F. ... - Maarten Luther

486 Enariiitiones epistolarum et euangeliorum, qiias postillas vocant. 1521.futurum, ut sie deus verax inveniretur in suis promissis, Gentibus autemideo, non ut eis promissio persolveretur, quibus nihil promissum est, sed ut13i. 117, 1. deum glorifiearent super misericordia, quia scriptum erat, Gentes laudaturasesse, Deinde super misericordia, ut non minus impleri oportuerit id qiiodde laudaturis gentibus scriptura praedixit quam id quod deus verax patribus spromisit in eadem scriptura. Nihil ergo in Christo differt ludaeus et Gentilis,nisi quod illorum patribus Christus promissns est, ideo illis debebaturveritas exhibentis, His vero nihil promissum est, ideo eis obtigit misericordiainsperata, quam magnificent, quanqiiam et hoc ludaeos gentibus pares reddit,ijuod deus aeque gratuita et insperata misericordia jiatribus eorum promisit luatque gentibus exhibuit: tam immeriti illi erant promissionis quam hi exhibitionis,utrinque pura misericordia, nisi quod promissio fecit ludaeisexpeetandae veritatis iustam causam prae gentibus. Cum ergo comunis sitChristus, omnium comuniter tulerit onera, debemus et nos mutuo comunesfieri, idem sapere invicem, alter alterius onera portare, nee iillo titulo ant i'.personae gratia diversa in Christo sentire.*i. i8,.',ü. Sequitur: Sicut scriptum est 'Propterea confitebor tibi ingentibus et noraini tuo psalmum dicam'. ps. 17. Ecce nihil promittiturgentibus, praedicitur tarnen eas confessuras nomen domini. Quod?Misericors, bonus, salvator, redemptor. Quando ergo Christus in gentibus 20cantat nomen domini, certe gentes intelliguntur Clmstiani ab inhabitante:..TOoi.32, 43. Christo laudare misericordiam nominis dei. Et iterum 'Laetamini, gentes,cum plebe eins', scilicet dei. hoc volunt Deutro. 32. poni, ubi dicitur'Laudate, gentes, populum eins'. Paulus paulo mutat verba, sensus tarnenidem est, quod gentes nee laudare populum dei nee laetari cum popiilo dei 25intelligi possint, nisi comunem deum cum populo suo ludaeorum habeant.*lin, 1. Et iterum (scilicet psalmus 116.) 'Laudate dominum, omnes genteset magnificate eum, omnes populi'. Aperta sunt verba, gentes laudaturasesse deum, quod non facerent, nisi populus eins essent, populus autemnon essent, nisi gratiam dei per comunem Christum obtinuissent. Et rursus 303cMi, lo.Isaias (scilicet xi.) dicit 'Erit radix lesse, et qui exurget regeregentes, in ipsum gentes sperabunt'. Sic Ixx transtulerunt, quosPaulus sequitur. Verum hebraice sie autore Hieronymo: 'Et erit in die illaRadix lesse, qui stat in signum jjopulorum, ipsum gentes depraecabuntur'.Ita Ixx 'stai-e' interpretati sunt exurgere et 'signum esse' principem vel regem. 35Est autem haec autoritas aperta, quod de tribu lesse futurus fuerit dux,quem gentes requirerent, qui praeter Christum nuUus fuit nee erit. Suntpraeterea multae aliae in scripturis, quibus Ecclesia Gentium in Chi-isto futura18 psal. xvj. C Psal. IS. Seil. 19 praeclicc-tur D 23 poni fefjU C 27 psaliiio cxvj. Cpsalmus .i. xvi. E psalmus 117. ^m. 37 requircnt C 38 i'uturo C