06.06.2013 Views

INGLIZ TILI GRAMMATIKASI - Saytga o`tish

INGLIZ TILI GRAMMATIKASI - Saytga o`tish

INGLIZ TILI GRAMMATIKASI - Saytga o`tish

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

He is looking at the child. U bolaga qarayapti.<br />

He is looking for the child. U bolani izlayapti.<br />

He is looking after the child. U bolaga qarayapti (g‘amxo‘rlik qilayapti).<br />

5. Predloglar ko‘pgina iboralar va birikmalar tarkibiga kiradi — in vain<br />

behuda, bekorga, at last nihoyat, for ever umrbod, abadiy, on the one<br />

(other) hand bir (boshqa) tomondan va boshqalar.<br />

6. Predloglar quyidagi guruhlarga bo‘linadi:<br />

a) sodda (in, to, at, va hokazo);<br />

b) qo‘shma (into, upon, throughout va boshqalar.);<br />

c) predlog vazifasini bajaruvchi so‘zlar guruhi: (according to, by me ans<br />

of, instead of, in front of va hokazo).<br />

SHAKLI RAVISHLAR BILAN MOS KELUVCHI PREDLOGLAR<br />

1. Ba’zi predloglarning shakllari ravishlar bilan mos keladi. Predloglarni<br />

ravishlardan ularning gapdagi vazifasiga qarab ajratish mumkin.<br />

Predloglar otlar (olmoshlar) bilan gapdagi boshqa so‘zlar o‘rtasidagi<br />

munosabatni bildirib keladi. Ular mustaqil so‘zlar emas, yordamchi<br />

so‘zlardir va urg‘u olmaydi. Ravishlar esa fe’llarni aniqlaydi. Ular<br />

mustaqil so‘zlar bo‘lib urg‘u oladi:<br />

He went up stairs.<br />

U zinadan yuqoriga chiqdi.<br />

Predloglar Ravishlar<br />

Before the war he lived in London.<br />

Urushdan oldin u Londonda yashagan.<br />

We shall go there after dinner.<br />

Biz u yerga tushlikdan keyin boramiz.<br />

I looked up and saw an aeroplane fl ying very<br />

low.<br />

Men yuqoriga qaradim va juda past uchayotgan<br />

samolyotni ko‘rdim.<br />

I have read this book before.<br />

Men bu kitobni oldin o‘qiganman.<br />

I never saw him after.<br />

Keyin men uni hech qachon ko‘rmadim.<br />

2. Ba’zi predloglarga mos keluvchi ravishlar (in, on, up, down, by va boshqalar)<br />

ba’zi fe’llar bilan birikib kelib yangi ma’no beradi va qo‘shma fe’llarni yasaydi.<br />

Ushbu holda ravishlar mustaqil so‘z bo‘lmasa ham urg‘u oladi:<br />

Put on your coat. Paltoyingizni kiying.<br />

He gets up very early. U juda erta turadi.<br />

Come in, please. Marhamat, kiring.<br />

Go on reading. O‘qishni davom ettiring.<br />

Turn off the light. Chiroqni o‘chiring.<br />

Predloglarga mos keluvchi ravishlar shu predloglar bilan birga o‘rganiladi.<br />

199

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!